ἀναγκαῖος
Αρχαία ελληνικά (grc)
επεξεργασίαγένη → | αρσενικό | θηλυκό | ουδέτερο | |||
↓ πτώσεις | ενικός | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
ονομαστική | ὁ | ἀναγκαῖος | ἡ | ἀναγκαίᾱ & ἀναγκαῖος |
τὸ | ἀναγκαῖον |
γενική | τοῦ | ἀναγκαίου | τῆς | ἀναγκαίᾱς & ἀναγκαίου |
τοῦ | ἀναγκαίου |
δοτική | τῷ | ἀναγκαίῳ | τῇ | ἀναγκαίᾳ & ἀναγκαίῳ |
τῷ | ἀναγκαίῳ |
αιτιατική | τὸν | ἀναγκαῖον | τὴν | ἀναγκαίᾱν & ἀναγκαῖον |
τὸ | ἀναγκαῖον |
κλητική ὦ! | ἀναγκαῖε | ἀναγκαίᾱ & ἀναγκαῖε |
ἀναγκαῖον | |||
↓ πτώσεις | πληθυντικός | |||||
ονομαστική | οἱ | ἀναγκαῖοι | αἱ | ἀναγκαῖαι & ἀναγκαῖοι |
τὰ | ἀναγκαῖᾰ |
γενική | τῶν | ἀναγκαίων | τῶν | ἀναγκαίων & ἀναγκαίων |
τῶν | ἀναγκαίων |
δοτική | τοῖς | ἀναγκαίοις | ταῖς | ἀναγκαίαις & ἀναγκαίοις |
τοῖς | ἀναγκαίοις |
αιτιατική | τοὺς | ἀναγκαίους | τὰς | ἀναγκαίᾱς & ἀναγκαίους |
τὰ | ἀναγκαῖᾰ |
κλητική ὦ! | ἀναγκαῖοι | ἀναγκαῖαι & ἀναγκαῖοι |
ἀναγκαῖᾰ | |||
δυϊκός | ||||||
ονομ-αιτ-κλ | τὼ | ἀναγκαίω | τὼ | ἀναγκαίᾱ & ἀναγκαίω |
τὼ | ἀναγκαίω |
γεν-δοτ | τοῖν | ἀναγκαίοιν | τοῖν | ἀναγκαίαιν & ἀναγκαίοιν |
τοῖν | ἀναγκαίοιν |
Ο τύπος του θηλυκού σε -ος, λιγότερο συνηθισμένος. | ||||||
2η&1η κλίση, Κατηγορία 'δίκαιος' όπως «γυναικεῖος» - Παράρτημα:Επίθετα & Μετοχές |
Ετυμολογία
επεξεργασίαΕπίθετο
επεξεργασίαἀναγκαῖος, -αία/-ος, -αῖον
- υποχρεωτικός, μοιραίος, απο τη μοίρα επιβεβλημένος, αναπόφευκτος
- ※ ὦ δέσποτ᾽ Αἴας, τῆς ἀναγκαίας τύχης οὐκ ἔστιν οὐδὲν μεῖζον ἀνθρώποις κακόν.
- απ' την αφεύγατην τη δυστυχία ω αφέντη, κακό δε είναι πιο μεγάλο στους ανθρώπους (Σοφοκλής, Αίας, 485, απόδοση Κ. Βάρναλη)
- ※ ὦ δέσποτ᾽ Αἴας, τῆς ἀναγκαίας τύχης οὐκ ἔστιν οὐδὲν μεῖζον ἀνθρώποις κακόν.
- της ανάγκης, ταπεινός, δουλικός, επιβεβλημένος
- ※ ἔγχεϊ δ᾽ αὐτὸς Τρωσὶ φιλοπτολέμοισι μεταπρέπω, ὅ σφιν ἀμύνω ἦμαρ ἀναγκαῖον
- που είμαι πρώτος μαχητής των φιλομάχων Τρώων, και δεν θα ιδούν, ενόσω ζω, την δουλικήν ημέρα.(Ιλιάδα, 16η ή Π 835, απόδοση Ι. Πολυλάς)
- ※ ἔγχεϊ δ᾽ αὐτὸς Τρωσὶ φιλοπτολέμοισι μεταπρέπω, ὅ σφιν ἀμύνω ἦμαρ ἀναγκαῖον
- που γίνεται εξ ανάγκης, αναγκαστικά, που δεν αποτελεί επιλογή ή πάντως πρώτη επιλογή
Συγγενικά
επεξεργασία- → δείτε τη λέξη ἀνάγκη
Πηγές
επεξεργασία- ἀναγκαῖος - Βασικό Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής - Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία - Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2006‑2008. greek‑language.gr
- ἀναγκαῖος - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
- ἀναγκαῖος - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.