μουζούρι
Νέα ελληνικά (el)
επεξεργασία| ↓ πτώσεις | ενικός | πληθυντικός | ||
|---|---|---|---|---|
| ονομαστική | το | μουζούρι | τα | μουζούρια |
| γενική | του | μουζουριού | των | μουζουριών |
| αιτιατική | το | μουζούρι | τα | μουζούρια |
| κλητική | μουζούρι | μουζούρια | ||
| Οι καταλήξεις -ιού, -ια, -ιών προφέρονται με συνίζηση. | ||||
| Κατηγορία όπως «τραγούδι» - Παράρτημα:Ουσιαστικά | ||||
Ετυμολογία
επεξεργασία
- μουζούρι < (κληρονομημένο) μεσαιωνική ελληνική μουζούρι(ν), μιζούριον < βενετική ή ιταλική misura < λατινική mensura
Προφορά
επεξεργασία
- ΔΦΑ : /muˈzu.ɾi/
- τυπογραφικός συλλαβισμός : μου‐ζού‐ρι
Ουσιαστικό
επεξεργασία
μουζούρι ουδέτερο (ιδιωματικό, κρητικά)
- (μονάδα μέτρησης, παρωχημένο)
- μονάδα βάρους για δημητριακά που χρησιμοποιούνταν στην Κρήτη και αντιστοιχεί σε περίπου 17 κιλά (15 οκάδες σιταριού ή 13 οκάδες κριθαριού)
- (συνεκδοχικά) μονάδα έκτασης που αντιστοιχούσε στην ποσότητα του καρπού που χρειαζόταν για να σπαρθεί ένα χωράφι. Εικάζεται ότι ήταν περίπου 400 τετραγωγνικά μέτρα
Συγγενικά
επεξεργασία
Πηγές
επεξεργασία
- μιζούριον - Επιτομή του Λεξικού Κριαρά της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669). Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, [μονοτονικό σύστημα].
- Χαράλαμπος Γάσπαρης (1997) Η γη και οι αγρότες στη μεσαιωνική Κρήτη. 13ος-14ος αι. Αθήνα: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. Ινστιτούτο Βυζαντινών Ερευνών (pdf) σελ. 45 (ορισμός), 54, κ.α.
- ※ - Αποφάσεις Αρείου Πάγου - Νομολογία, Αθήνα, στις 11 Απριλίου 2017.
Ειδικότερα το μουζούρι (που αναφέρεται στο πρώτο συμβόλαιο του έτους 1895), ως μονάδα μέτρησης όγκου δημητριακών και λοιπών καρπών στη Κρήτη, που μετεξελίχθηκε σε μονάδα μέτρησης της καλλιεργούμενης με αυτά (δημητριακά) έκτασης, ταυτίζεται σύμφωνα με εκτιμήσεις με το στρέμμα για τα γόνιμα εδάφη, ενώ για άγονα εδάφη η έκταση που αντιστοιχεί στο μουζούρι είναι πολύ μεγαλύτερη του στρέμματος, ενώ η αναφορά που γίνεται στους παλιούς τίτλους σε αυτό, ως μονάδα μέτρησης, περιλάμβανε μόνο την δεκτική καλλιέργειας με σπορά δημητριακών έκταση και δεν περιελάμβανε βραχώδη, πρανή και άλλα άγονα εδάφη που δεν επιδεχόταν σπορά αλλά όμως περιλαμβανόταν στην όλη ιδιοκτησία. Το μουζούρι ως μονάδα όγκου χωρούσε περίπου 15 οκάδες (1.280 γραμμάρια η οκά) σιτάρι, ενώ διαφορετικές ήταν οι ποσότητες για άλλα δημητριακά που αντιστοιχούσαν σε αυτό, ως καλλιεργήσιμη δε με σπορά έκταση οι οκάδες ή αργότερα τα κιλά σπόρου αντιστοιχούσαν σε υποδιαιρέσεις του μουζουριού, με αποτέλεσμα τα τριάντα κιλά σπόρου που αναφέρεται ως έκταση το όλο ακίνητο στο άνω διανεμητήριο συμβόλαιο να αντιστοιχούσε κατά προσέγγιση σε 2 περίπου στρέμματα, που όμως δεν αντιστοιχούσε ως προελέχθη στην έκταση του ακινήτου που έλαβε στο μερίδιό της η δικαιοπάροχος της ενάγουσας, η οποία ήταν πολύ μεγαλύτερη, δεδομένου και ότι στα παλιά συμβόλαια, όπως το παραπάνω, χρησιμοποιούνταν μονάδες έκτασης χωρίς ακριβή αντιστοίχηση και η αναφορά της έκτασης ήταν μόνο η ωφέλιμη (καλλιεργούμενη).