δορικτησία
Νέα ελληνικά (el)
επεξεργασίακαθαρεύουσα (κατά την αρχαία κλίση) | ||||||||
↓ πτώσεις | ενικός | πληθυντικός | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ονομαστική | ἡ | δορικτησία | αἱ | δορικτησίαι | ||||
γενική | τῆς | δορικτησίας | τῶν | δορικτησιῶν | ||||
δοτική | τῇ | δορικτησίᾳ | ταῖς | δορικτησίαις | ||||
αιτιατική | τὴν | δορικτησίαν | τὰς | δορικτησίας | ||||
κλητική ὦ! | δορικτησία | δορικτησίαι | ||||||
1η κλίση, ομάδα 'χώρα', Κατηγορία 'σοφία' όπως «σοφία» - Παράρτημα:Ουσιαστικά |
Ετυμολογία
επεξεργασία- δορικτησία < αρχαία ελληνική δορίκτη(τος) + -σία (δορί(κτητος) + -κτησία) (< δεύτερη δοτική ενικού δορί του δόρυ + → δείτε κτῶμαι)
Προφορά
επεξεργασία- ΔΦΑ : /ðo.ɾi.ktiˈsi.a/
- τυπογραφικός συλλαβισμός : δο‐ρι‐κτη‐σί‐α
Ουσιαστικό
επεξεργασίαδορικτησία θηλυκό
- (καθαρεύουσα) η ιδιότητα του δορίκτητου, που έχει αποκτηθεί σε μάχη
- ※ Τὰ ὅρια τῆς Ἑλλάδος ἀπὸ τεσσάρων μὲν αἰώνων διεγράφησαν ὑπὸ δικαιωμάτων, τὰ ὁποία οὔτε ὁ χρόνος, οὔτε αἰ πολύμορφοι συμφοραί, οὔτε ἡ δορικτησία, οὐδέποτ ἴσχυσαν νὰ παραγράψωσι, διεγράφησαν δὲ ἀπὸ τοῦ 1821 διὰ τοῦ αἴματος τοῦ χυθέντος εἰς τὰς σφαγὰς τῆς Κύπρου, τῆς Χίου, τῆς Κρήτης, τῶν Κυδωνιῶν, τῶν Ψαρῶν, τοῦ Μεσολογγίου, καὶ εἰς τὰς πολυαρίθμους ναυμαχίας τε καὶ πεζομαχίας ἐν αἶς ἐδοξάσθη τὸ γενναῖον τοῦτο ἔθνος.
- Ιωάννης Καποδίστριας, δημοσίευση στο Πρασσά Α. Ν. (1994). Οι θέσεις του Καποδίστρια για την ενσωμάτωση της περιοχής του Ολύμπου στο ελεύθερο Ελληνικό κράτος. Μακεδονικά, 29(1), 393–398
- ※ και εκυρίευσε μέγα μέρος της Νορμανδίας, της οποίας η παντελής δορικτησία έγεινε τελευταίον δια της πτώσεως του Ροθομάγου (1419)
- Κωνσταντίνος Μ. Κούμας, Ἱστορίαι τῶν ἀνθρωπίνων πράξεων ἀπό τῶν ἀρχαιοτάτων χρόνων ἒως τῶν ἡμερών μας, εκδ. Anton v. Haykul, 1830, σελ. 390
- ※ Τὰ ὅρια τῆς Ἑλλάδος ἀπὸ τεσσάρων μὲν αἰώνων διεγράφησαν ὑπὸ δικαιωμάτων, τὰ ὁποία οὔτε ὁ χρόνος, οὔτε αἰ πολύμορφοι συμφοραί, οὔτε ἡ δορικτησία, οὐδέποτ ἴσχυσαν νὰ παραγράψωσι, διεγράφησαν δὲ ἀπὸ τοῦ 1821 διὰ τοῦ αἴματος τοῦ χυθέντος εἰς τὰς σφαγὰς τῆς Κύπρου, τῆς Χίου, τῆς Κρήτης, τῶν Κυδωνιῶν, τῶν Ψαρῶν, τοῦ Μεσολογγίου, καὶ εἰς τὰς πολυαρίθμους ναυμαχίας τε καὶ πεζομαχίας ἐν αἶς ἐδοξάσθη τὸ γενναῖον τοῦτο ἔθνος.
Άλλες γραφές
επεξεργασίαΣυγγενικά
επεξεργασία- δορίκτησις
- δορυκτήτωρ
- δορυάλωτος / δοριάλωτος / δουριάλωτος
- δοριθήρατος
- δορίληπτος / δουρίληπτος
- δορίκτητος
Πηγές
επεξεργασία- ⌘ Δημητράκος, Δημήτριος Β. (1964) Μέγα λεξικὸν ὅλης τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσης, 1930-1950. 2η έκδοση:1964. Αθήνα: Εκδόσεις: Δομή (15 τόμοι) & επανεκδόσεις, 1η έκδοση:1953 (9 τόμοι) Ελληνική Παιδεία, .
- Κωνσταντίνος Σ. Κόντος, Γλωσσικαί παρατηρήσεις: αναφερόμεναι εις την νέαν ελληνικήν γλώσσαν εν Αθήναις εκ τον καταστημάτων Ανδρέου Κορομηλά, 1882, σελ. 504-505