γλεῦκος

Αρχαία ελληνικά (grc)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	τὸ	γλεῦκος	τὰ	γλεύκη - γλεύκεᾰ
γενική	τοῦ	γλεύκους - γλεύκεος	τῶν	γλευκῶν - γλευκέων
δοτική	τῷ	γλεύκει - γλεύκεῐ̈	τοῖς	γλεύκεσῐ(ν)
αιτιατική	τὸ	γλεῦκος	τὰ	γλεύκη - γλεύκεα
κλητική ὦ!		γλεῦκος		γλεύκη - γλεύκεα
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		γλεύκει - γλεύκεε
γεν-δοτ	τοῖν		γλευκοῖν - γλευκέοιν
3η κλίση, Κατηγορία 'βέλος' όπως «σκεῦος» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

γλεῦκος < → λείπει η ετυμολογία

Ουσιαστικό

γλεῦκος, -εος/-ους ουδέτερο, λατινικά mustum

1. το γλεύκος, ο μούστος

   ※  5ος πκε αιώνας ⌘ Ἱπποκράτης, De diaeta, 2.52, p. 556, @scaife.perseus

   Αἱ τρύγες στεμφυλίτιδες ὑγραίνουσι καὶ ὑπάγουσι καὶ φυσῶσι, διότι καὶ τὸ γλεῦκος τὸ αὐτὸ ποιέει.

   ※  4ος πκε αιώνας ⌘ Ἀριστοτέλης, Προβλήματα (αμφίβολο)^w Ὅσα περὶ θάμνους καὶ λαχανώδη, 20.23 @scaife.perseus

   ὑπὸ γὰρ τοῦ γλεύκους ὄντος φύσει ἡδέος αἱ μὲν τετρυγημέναι ῥᾶγες ὥσπερ ἐοίκασιν ἡδυσμέναι (ἀνάπλεῳ γάρ εἰσι καὶ ἔξωθεν), αἱ δ’ ἐπὶ τῶν βοτρύων ἀνήδυστοι.

   ※  1ος/2ος κε αιώνας ⌘ Πλούταρχος, Ἠθικά Αἴτια φυσικά, 27 @scaife.perseus

   διὰ τί τὸ γλεῦκος, ἂν ὑπὸ ψύχους περιέχηται τὸ ἀγγεῖον, γλυκὺ διαμένει πολὺν χρόνον; πότερον ὅτι πέψις ἐστὶ τοῦ γλεύκους ἡ εἰς τὸ οἰνῶδες μεταβολὴ κωλύει δὲ τὴν πέψιν ἡ ψυχρότης, ὑπὸ θερμοῦ γὰρ ἡ πέψις·

2. γλυκύτητα

   ※  4ος πκε αιώνας ⌘ Ἀριστοτέλης, Προβλήματα (αμφίβολο)^w Ὅσα περὶ ὀπώραν, 22.12 @scaife.perseus

   Διὰ τί τὰ γλυκέα ἧττον δοκεῖ γλυκέα εἶναι θερμὰ ὄντα ἢ ὅταν ψυχθῇ; πότερον ὅτι ἅμα δύο αἰσθήσεις γίνονται ἀμφοῖν, ὥστε ἡ τοῦ θερμοῦ ἐκκρούει τὴν ἑτέραν; ἢ ὅτι καὶ τὸ γλεῦκος θερμόν· ὥσπερ οὖν πῦρ γίνεται ἐπὶ πῦρ. κωλύει οὖν ἡ θερμότης.

Συγγενικά

• ἀγλευκής
• ἀείγλευκος
• γλευκαγωγός
• γλευκάω
• γλεύκη
• γλευκηρός
• γλευκινίτης
• γλεύκινος
• γλεύκιον
• γλευκίρινον
• γλευκίτης
• γλευκοπότης
• πολύγλευκος

Πηγές

• γλεῦκος - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• γλεῦκος - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.