σφίγγω

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

σφίγγω < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική σφίγγω

Προφορά

ΔΦΑ : /ˈsfiŋ.ɡo/

τυπογραφικός συλλαβισμός : σφίγ‐γω

Ρήμα

σφίγγω, αόρ.: έσφιξα, παθ.φωνή: σφίγγομαι, π.αόρ.: σφίχτηκα, μτχ.π.π.: σφιγμένος

πιάνω κάτι και το κρατώ δυνατά ώστε να μην μπορεί να κινηθεί
※ Ήθελα να την αγκαλιάσω, να την σφίξω πάνω μου. (Θανάσης Βαλτινός, Ανάπλους, 2012 [μυθιστόρημα])
στρέφω κάτι ή το μαζεύω ώστε να μην είναι χαλαρό
↪ σφίγγω μια βίδα, σφίγγω τη θηλειά
(μεταφορικά) ασκώ έντονη πίεση σε κάποιον, πιέζω
※ Ο τρόμος τής έσφιγγε το λαιμό και δεν μπορούσε ν' ανασάνει. (Ευγενία Φακίνου, Η μεγάλη πράσινη, 1987 [μυθιστόρημα])

Εκφράσεις

σφίγγω την καρδιά μου:
σφίγγεται η καρδιά μου: θλίβομαι
σφίγγω το ζωνάρι μου, σφίγγω τη ζώνη μου: περιορίζω τα έξοδά μου, κάνω οικονομία
σφίγγω το λουρί, σφίγγω τα λουριά σε κάποιον: γίνομαι αυστηρότερος
σφίγγω τα δόντια: προσπαθώ να αντέξω μια δύσκολη κατάσταση

Αντώνυμα

Συγγενικά

Σύνθετα

Κλίση

→ λείπει η κλίση

Μεταφράσεις

πιάνω κάτι και το κρατώ δυνατά

αγγλικά : grasp ^(en)

στρέφω κάτι ώστε να μην είναι χαλαρό

αγγλικά : tighten ^(en), constrict ^(en)
γαλλικά : serrer ^(fr), pincer ^(fr)
γερμανικά : zukneifen ^(de), zusammendrücken ^(de)

μεταφορικά

αγγλικά : press ^(en)

σφίγγω τη ζώνη μου

αγγλικά : tighten one's belt ^(en)

σφίγγω τα δόντια

αγγλικά : grit one's teeth ^(en)

Αρχαία ελληνικά (grc)

→ ζητούμενο λήμμα

Πηγές

σφίγγω - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
σφίγγω - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.