Ἀρκάς
Αρχαία ελληνικά (grc)
επεξεργασία↓ πτώσεις | ενικός | πληθυντικός | ||
---|---|---|---|---|
ονομαστική | ὁ | Ἀρκάς | οἱ | Ἀρκάδες |
γενική | τοῦ | Ἀρκάδος | τῶν | Ἀρκάδων |
δοτική | τῷ | Ἀρκάδῐ | τοῖς | Ἀρκάσῐ(ν) ποιητικός τύπος: Ἀρκάδεσσι |
αιτιατική | τὸν | Ἀρκάδᾰ | τοὺς | Ἀρκάδᾰς |
κλητική ὦ! | Ἀρκάς | Ἀρκάδες | ||
δυϊκός | ||||
ονομ-αιτ-κλ | τὼ | Ἀρκάδε | ||
γεν-δοτ | τοῖν | Ἀρκάδοιν | ||
Με βραχύ άλφα στο θέμα -άς, -άδος. | ||||
3η κλίση, Κατηγορία 'δεκάς' όπως «δεκάς» - Παράρτημα:Ουσιαστικά |
Ετυμολογία
επεξεργασία- Ἀρκάς < → λείπει η ετυμολογία
Κύριο όνομα
επεξεργασίαἈρκάς, -άδος αρσενικό
Επίθετο
επεξεργασίαἈρκάς, -άδος αρσενικό ή θηλυκό
- που κατάγεται από την Αρκαδία
- ※ 8ος πκε αιώνας ⌘ Ὅμηρος, Ἰλιάς, 2 (Β. Ὄνειρος. Διάπειρα. Βοιωτία ἢ κατάλογος νεῶν.), στίχ. 611 (609-611)
- τῶν ἦρχ᾽ Ἀγκαίοιο πάϊς, κρείων Ἀγαπήνωρ, | ἑξήκοντα νεῶν· πολέες δ᾽ ἐν νηῒ ἑκάστῃ | Ἀρκάδες ἄνδρες ἔβαινον, ἐπιστάμενοι πολεμίζειν.
- καράβια εξήντα είχε μ᾽ αυτούς ο γόνος του Αγκαίου | ο Αγαπήνωρ αρχηγός, και στο καθένα | πλήθος Αρκάδες ήσαν πρακτικοί στην τέχνην του πολέμου.
- Έμμετρη μετάφραση (1922): Ιάκωβος Πολυλάς, @greek‑language.gr
- τῶν ἦρχ᾽ Ἀγκαίοιο πάϊς, κρείων Ἀγαπήνωρ, | ἑξήκοντα νεῶν· πολέες δ᾽ ἐν νηῒ ἑκάστῃ | Ἀρκάδες ἄνδρες ἔβαινον, ἐπιστάμενοι πολεμίζειν.
- ※ 8ος πκε αιώνας ⌘ Ὅμηρος, Ἰλιάς, 2 (Β. Ὄνειρος. Διάπειρα. Βοιωτία ἢ κατάλογος νεῶν.), στίχ. 611 (609-611)
Ουσιαστικό
επεξεργασίαἈρκάς, -άδος αρσενικό
- (πατριδωνυμικό) που κατάγεται από την Αρκαδία, ο κάτοικος της Αρκαδίας
- ※ 5ος πκε αιώνας ⌘ Ἡρόδοτος, Ἱστορίαι, 1 (Κλειώ), 66.1
- καὶ δή σφι οὐκέτι ἀπέχρα ἡσυχίην ἄγειν, ἀλλὰ καταφρονήσαντες Ἀρκάδων κρέσσονες εἶναι ἐχρηστηριάζοντο ἐν Δελφοῖσι ἐπὶ πάσῃ τῇ Ἀρκάδων χώρῃ.
- Έτσι δεν τους έφτανε πια να ζούνε ήσυχα, αλλά μέσα στη βεβαιότητά τους ότι είναι πιο δυνατοί από τους Αρκάδες, ζητούσαν στους Δελφούς χρησμό για την υποταγή όλης της Αρκαδίας.
- Μετάφραση (1964): Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης Αθήνα:Γκοβόστης @greek‑language.gr
- καὶ δή σφι οὐκέτι ἀπέχρα ἡσυχίην ἄγειν, ἀλλὰ καταφρονήσαντες Ἀρκάδων κρέσσονες εἶναι ἐχρηστηριάζοντο ἐν Δελφοῖσι ἐπὶ πάσῃ τῇ Ἀρκάδων χώρῃ.
- ※ 5ος πκε αιώνας ⌘ Θουκυδίδης, Ἱστορίαι, 5, 57.2
- ξυνεστράτευον δ᾽ αὐτοῖς Τεγεᾶταί τε καὶ ὅσοι ἄλλοι Ἀρκάδων Λακεδαιμονίοις ξύμμαχοι ἦσαν.
- Στην εκστρατεία πήραν μέρος και οι Τεγεάτες και όσοι άλλοι Αρκάδες ήσαν σύμμαχοι των Λακεδαιμονίων. .
- Μετάφραση (1965-1968): Άγγελος Σ. Βλάχος, Αθήνα:Γαλαξίας @greek‑language.gr
- ξυνεστράτευον δ᾽ αὐτοῖς Τεγεᾶταί τε καὶ ὅσοι ἄλλοι Ἀρκάδων Λακεδαιμονίοις ξύμμαχοι ἦσαν.
- ※ 5ος/4ος πκε αιώνας ⌘ Ξενοφῶν, Ἑλληνικά, 7, 1.32
- ἐπὶ μέντοι τῇ τῶν Ἀρκάδων τύχῃ οὐ πολύ τι ἧττον Λακεδαιμονίων ἥσθησαν Θηβαῖοί τε καὶ Ἠλεῖοι· οὕτως ἤδη ἤχθοντο ἐπὶ τῷ φρονήματι αὐτῶν.
- Εξάλλου το πάθημα των Αρκάδων ευχαρίστησε τους Θηβαίους και τους Ηλείους εξίσου σχεδόν με τους Λακεδαιμονίους, τόσο πολύ τους είχε ενοχλήσει η αλαζονεία τους.
- Μετάφραση (2012, 1η:1966): Ρόδης Ρούφος. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας @greek‑language.gr
- ἐπὶ μέντοι τῇ τῶν Ἀρκάδων τύχῃ οὐ πολύ τι ἧττον Λακεδαιμονίων ἥσθησαν Θηβαῖοί τε καὶ Ἠλεῖοι· οὕτως ἤδη ἤχθοντο ἐπὶ τῷ φρονήματι αὐτῶν.
- ※ 5ος πκε αιώνας ⌘ Ἡρόδοτος, Ἱστορίαι, 1 (Κλειώ), 66.1
Συγγενικά
επεξεργασία- → δείτε και τη λέξη Ἀρκαδία
Απόγονοι
επεξεργασίαἈρκάς (αρχαία ελληνικά)
- ⇘ νέα ελληνικά: Αρκάς
- ⇒ νέα ελληνικά: Αρκάδας
- ↷ λατινικά: Arcas
Πηγές
επεξεργασία- Ἀρκάς - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.
για το όνομα:
- P. M. Fraser and E. Matthews 1987 Lexicon of Greek Personal Names. Vol. I: The Aegean Islands. Cyprus. Cyrenaica, Oxford: Oxford University Press
- M. J. Osborne and S. G. Byrne 1994 Lexicon of Greek Personal Names. Vol. II: Attica, Oxford: Oxford University Press.
- P. M. Fraser and E. Matthews 1997 Lexicon of Greek Personal Names. Vol. III.A: The Peloponnese. Western Greece. Sicily. Magna Graecia, Oxford: Oxford University Press
- P. M. Fraser and E. Matthews 2000 Lexicon of Greek Personal Names. Vol. III.B: Central Greece: From the Megarid to Thessaly, Oxford: Oxford University Press
- Thomas Corsten 2010 Lexicon of Greek Personal Names. Vol. V.A: Coastal Asia Minor. Pontos to Ionia, Oxford: Oxford University Press
- J-S Balzat, R. W. V. Catling, É. Chiricat and F. Marchand 2014 Lexicon of Greek Personal Names. Vol. V.B: Coastal Asia Minor. Caria to Cilicia, Oxford: Oxford University Press