ἄλλος

Αρχαία ελληνικά (grc)

Ετυμολογία

ἄλλος < πρωτοελληνική *áľľos < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *h₂élyos < *h₂el- (άλλος)

Αντωνυμία

ἄλλος ( & ἀλλοῖος κυπριακός τύπος αἶλος, ιωνικός τύπος  πληθυντικού ὧλλοι)

1. αόριστη και επιμεριστική, που στη χρήση προσομοιάζει σε επίθετο μερικές φορές, διάφορος, άλλος
2. παράδοξος, λανθασμένος, απατηλός, άδικος ή ό,τι άλλο εννοείται από το αντίθετο

   ἄλλα τῶν δικαίων (δηλαδή άδικα)

3. επιπλέον

   πέμπτος ποταμὸς ἄλλος (και πέμπτο ποτάμι, άλλο από τα προηγουμενα τέσσερα δηλαδή)

Πτώση	Ενικός			Πληθυντικός
Ονομαστική	ἄλλος	ἄλλη	ἄλλο	ἄλλοι	ἄλλαι	ἄλλᾰ
Γενική	ἄλλου	ἄλλης	ἄλλου	ἄλλων	ἄλλων	ἄλλων
Δοτική	ἄλλῳ	ἄλλῃ	ἄλλῳ	ἄλλοις	ἄλλαις	ἄλλοις
Αιτιατική	ἄλλον	ἄλλην	ἄλλο	ἄλλους	ἄλλᾱς	ἄλλᾰ
Κλητική	ἄλλε	ἄλλη	ἄλλο	ἄλλοι	ἄλλαι	ἄλλᾰ
Δυικός			Αρσενικό-Ουδέτερο		Θηλυκό
Ονομαστική-Αιτιατική-Κλητική			ἄλλω		ἄλλᾱ
Γενική-Δοτική			ἄλλοιν		ἄλλαιν

Συγγενικά

• ἄλλοθεν, ἀλλαχόθεν
• ἀλλαχῇ, ἀλλαχοῦ, ἀλλαχόθι
• ἀλλαχόσε
• ἄλλην σε άλλο μέρος, ἄλλῃ, με άλλο τρόπο
• ἄλλοθι
• ἄλλοσε και ἄλλυδις
• ἄλλοτε και ἄλλοκα (χρονικό)
• ἄλλως
• ἀλλά
• ἀλλάσσω και ἀλλάττω
• ἀλλαγή, ἄλλαγμα
• ἀλλακτέον, ἀλλακτικός,ή,όν
• ἀλλήλων (χωρίς ονομαστική, με αναδιπλασιασμό του ἄλλος)
• ἀλληλοκτόνοι, ἀλληλοκτονέω

Σύνθετα

ἀλλοδαπός ἀλληγορέω, ἀλληγορία, ἀλληγορικός ἀλλογνοέω, ἀλλογνώς, ἀλλόγνωτος,ος,ον ἀλλοδημία (αποδημία στα ξένα) ἀλλόδοξος,ος,ον, αλλοδοξέω, αλλοδοξία ἀλλοειδής,ής,ές (άλλου είδους) ἀλλόθροος,ος,ον και αλλόθρους,ους,ουν (μιλά ξένη γλώσσα) ἀλλοινία (πόση διαφορετικών ειδών κρασιών) ἀλλόκοτος

ἀλλοπρόσαλλος ἀλλόφρων,ων και ἀλλοφρονέω και ἀλλοφροσύνη (αφηρημάδα, ταραχή) ἀλλόφυλος,ος,ον ἀλλόχροος,ος,ον και ἀλλόχρους,ους,ουν (άλλο χρώμα) ἀλλόχρως,ως (που φαίνεται ξένος ή παράδοξος) ἀλλότριος,α,ον, αλλοτριότης, αλλοτριόω, αλλοτρίωσης ἀλλοτριόγνωμος, ἀλλοτριολογέω, ἀλλοτριονομέω ἀλλοῖος,α,ον (άλλου είδους), ἀλλοιότης, ἀλλοιόω, ἀλλοίωσις ἀλλοιωτικός, ή, όν (κατάλληλος για αλλοίωση), ἀλλοιωτός,ή,όν (ευμετάβολος)

Εκφράσεις

• ἄλλα ἄλλα λέγει (ο καθένας το κοντό του και το μακρύ του, άλλα λέει ο ένας, άλλα ο άλλος)
• ἄλλος καὶ ἄλλος (ένας και μετά δεύτερος, ή κάνας-δύο το πολύ)
• πρὸς ἄλλὡ καὶ ἄλλὡ σημείω (διάσπαρτα, σε διάφορα σημεία)
• ἄλλος ἄλλος τρόπος (ολωσδιόλου διαφορετικός, για έμφαση)
• τἆλλα (τα υπόλοιπα)
• τὸν ἄλλον χρόνον (τον υπόλοιπο χρόνο) όμως τῷ ἄλλῳ ἔτει (ο επόμενος χρόνος)