γλιστράω

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

γλιστράω < γλιστρ(ώ) + -άω, κληρονομημένο από τη μεσαιωνική ελληνική γλιστρῶ < ἐγλιστρῶ < ελληνιστική κοινή ἐκλιστρῶ, συνηρημένη μορφή του ἐκλιστράω < ἐκ + λίστρον

Προφορά

ΔΦΑ : /ɣliˈstɾa.o/

τυπογραφικός συλλαβισμός : γλι‐στρά‐ω

Ρήμα

γλιστράω/γλιστρώ, αόρ.: γλίστρησα (χωρίς παθητική φωνή)

1. κινούμαι εφαπτόμενος σε μια λεία επιφάνεια χωρίς τριβή

     Το έλκυθρο γλιστρούσε πάνω στο χιόνι.

2. χάνω την ισορροπία μου επειδή πάτησα σε απολύτως λεία ή υγρή επιφάνεια

     Γλίστρησα στο παρκέ και παραλίγο να πέσω.

3. (για οχήματα) χάνω την κατευθυντικότητά μου εξαιτίας ολισθηρού οδοστρώματος

     Το αυτοκίνητο γλίστρησε γιατί υπήρχαν χυμένα λάδια στο δρόμο.

4. (μεταφορικά) κινούμαι αθόρυβα χωρίς να γίνομαι αντιληπτός

     Γλίστρησε σαν τον κλέφτη μέσα στο δωμάτιο.

5. (για επιφάνειες, απρόσωπο, στο τρίτο πρόσωπο) υπάρχει κίνδυνος να γλιστρήσει κάποιος

   → δείτε στο τρίτο πρόσωπο ενικού γλιστράει και γλιστρούσε

     Προσοχή, μετά το ψιλόβροχο γλιστράει ο δρόμος.

Συνώνυμα

• ολισθαίνω (λόγιο)

Εκφράσεις

• φέξε μου και γλίστρησα

Συγγενικά

• γλιστερός
• γλίστρα
• γλιστριά
• γλιστρίδα
• γλίστρημα
• γλιστεράδα
• γλιστράδα
• ξεγλιστράω / ξεγλιστρώ

• Όροι με γλιστρ- — Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, Άννα (2003) Αντίστροφο λεξικό της νέας ελληνικής Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη ISBN:960-231-097-9 & online @greek-language.gr (συντομογραφίες, αστερίσκος για λέξεις στη λογοτεχνία)

Κλίση

• χωρίς παθητική φωνή, χωρίς μετοχή παρακειμένου
• Και απρόσωπα: το τρίτο πρόσωπο ενικού ενεστώτα γλιστράει και παρατατικού: γλιστρούσε/γλίστραγε

    Ενεργητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	γλιστράω - γλιστρώ	γλιστρούσα	θα γλιστράω - γλιστρώ	να γλιστράω - γλιστρώ		γλιστρώντας
β' ενικ.	γλιστράς	γλιστρούσες	θα γλιστράς	να γλιστράς	γλίστρα - γλίστραγε
γ' ενικ.	γλιστράει - γλιστρά	γλιστρούσε	θα γλιστράει - γλιστρά	να γλιστράει - γλιστρά
α' πληθ.	γλιστράμε - γλιστρούμε	γλιστρούσαμε	θα γλιστράμε - γλιστρούμε	να γλιστράμε - γλιστρούμε
β' πληθ.	γλιστράτε	γλιστρούσατε	θα γλιστράτε	να γλιστράτε	γλιστράτε
γ' πληθ.	γλιστράν(ε) - γλιστρούν(ε)	γλιστρούσαν(ε)	θα γλιστράν(ε) - γλιστρούν(ε)	να γλιστράν(ε) - γλιστρούν(ε)
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		γλίστρησα	θα γλιστρήσω	να γλιστρήσω		γλιστρήσει
β' ενικ.		γλίστρησες	θα γλιστρήσεις	να γλιστρήσεις	γλίστρα - γλίστρησε
γ' ενικ.		γλίστρησε	θα γλιστρήσει	να γλιστρήσει
α' πληθ.		γλιστρήσαμε	θα γλιστρήσουμε	να γλιστρήσουμε
β' πληθ.		γλιστρήσατε	θα γλιστρήσετε	να γλιστρήσετε	γλιστρήστε
γ' πληθ.		γλίστρησαν γλιστρήσαν(ε)	θα γλιστρήσουν(ε)	να γλιστρήσουν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική
α' ενικ.	έχω γλιστρήσει	είχα γλιστρήσει	θα έχω γλιστρήσει	να έχω γλιστρήσει
β' ενικ.	έχεις γλιστρήσει	είχες γλιστρήσει	θα έχεις γλιστρήσει	να έχεις γλιστρήσει
γ' ενικ.	έχει γλιστρήσει	είχε γλιστρήσει	θα έχει γλιστρήσει	να έχει γλιστρήσει
α' πληθ.	έχουμε γλιστρήσει	είχαμε γλιστρήσει	θα έχουμε γλιστρήσει	να έχουμε γλιστρήσει
β' πληθ.	έχετε γλιστρήσει	είχατε γλιστρήσει	θα έχετε γλιστρήσει	να έχετε γλιστρήσει
γ' πληθ.	έχουν γλιστρήσει	είχαν γλιστρήσει	θα έχουν γλιστρήσει	να έχουν γλιστρήσει

Μεταφράσεις

    γλιστράω

αγγλικά : slip (en), slide (en) γαλλικά : glisser (fr) γερμανικά : gleiten (de), ausrutschen (de) ισπανικά : deslizar (es) ιταλικά : scivolare (it) ρουμανικά : aluneca (ro) ρωσικά : скользить (ru)