αρχιθυρωρός

Νέα ελληνικά (el)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ο	αρχιθυρωρός	οι	αρχιθυρωροί
γενική	του	αρχιθυρωρού	των	αρχιθυρωρών
αιτιατική	τον	αρχιθυρωρό	τους	αρχιθυρωρούς
κλητική		αρχιθυρωρέ		αρχιθυρωροί
Κατηγορία όπως «ναός» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

αρχιθυρωρός < αρχαία ελληνική ἀρχιθυρωρός. Μορφολογικά αναλύεται σε αρχι- + θυρωρός.

Προφορά

ΔΦΑ : /aɾ.çi.θi.ɾoˈɾos/

τυπογραφικός συλλαβισμός : αρ‐χι‐θυ‐ρω‐ρός

Ουσιαστικό

αρχιθυρωρός αρσενικό

• ο επικεφαλής ή ανώτερος θυρωρός

  ※  Ὅλ’ αὐτὰ τὰ εἶχε κοιτάξει ὁ Κὰρλ μὲ τὴν πιὸ μεγάλη προσοχὴ μέσα σὲ λίγα λεπτὰ κι ἀκολουθοῦσε ἄφωνος καὶ μ’ ἐλαφρὸ πονοκέφαλο τὸν ἀρχιθυρωρό, ποὺ τὸν ὁδηγοῦσε παραπέρα. Κι ὁ ἀρχιθυρωρὸς σίγουρα εἶχε παρατηρήσει τὴ μεγάλη ἐντύπωση ποὺ εἶχε κάνει στὸν Κὰρλ ὁ τρόπος ποὺ δίνονταν οἱ πληροφορίες, γιατὶ τράβηξε ξάφνου τὸ χέρι τοῦ Κὰρλ καὶ τοῦ εἶπε: «Βλέπεις, νά πῶς ἐργάζονται ἐδῶ!»

  Φραντς Κάφκα (μτφ. Τ. Ανεμογιάννη), Αμερική, Νέα Εστία, έτος ΛΗ΄, τόμος 76^ος, τεύχος 888, 1 Ιουλίου 1964, σελ. 942

  ※  Ο Μωάμεθ Δ' αποδείχθηκε πιο έξυπνος απ' το να κάνει τον Σαμπεθάι ήρωα. Τον κάλεσε σε ανάκριση - ακρόαση μέσα στο εκθαμβωτικού πλούτου και ομορφιάς παλάτι του. Εκεί τον τούμπαρε στο πι και φι. Δεν αρνήθηκε απλώς ο Σαμπεθάι πως είχε ποτέ ονομάσει τον εαυτό του Μεσσία, αλλά ασπάστηκε και το Ισλάμ. Προσκύνησε τη σοφία και το μεγαλείο του σουλτάνου κι εκείνος, σε αντάλλαγμα, τον διόρισε αρχιθυρωρό του παλατιού.

  Χρήστος Χωμενίδης, Αστάθμητος παράγων: Ο Μεσσίας που έγινε θυρωρός, Τα Νέα, 1 Μαΐου 2015

  ※  Ο Πάνος Ανατολίτης είναι χριστιανός από τη Γεωργία, πωλείται σκλάβος στην Κωνσταντινούπολη σε έναν καπιτζίμπαση (αρχιθυρωρό του παλατιού) -άγνωστο πότε, αλλά μια υπόθεση θα ήταν πως είχε αιχμαλωτισθεί κατά τη διάρκεια του ρωσο-οθωμανικού πολέμου του 1806-1812· ύστερα, πάλι χωρίς σαφή χρονικό προσδιορισμό, βρίσκεται στη Χίο «ζων χριστιανός», δηλαδή ραγιάς αλλά όχι σκλάβος.

  σκλάβος, αυτόμολος, φυγάς, Η Αυγή, 27 Μαρτίου 2020

Μεταφράσεις

    αρχιθυρωρός