ἀρβύλη
Αρχαία ελληνικά (grc) επεξεργασία
| ↓ πτώσεις | ενικός | πληθυντικός | ||
|---|---|---|---|---|
| ονομαστική | ἡ | ἀρβύλη | αἱ | ἀρβύλαι |
| γενική | τῆς | ἀρβύλης | τῶν | ἀρβυλῶν |
| δοτική | τῇ | ἀρβύλῃ | ταῖς | ἀρβύλαις |
| αιτιατική | τὴν | ἀρβύλην | τὰς | ἀρβύλᾱς |
| κλητική ὦ! | ἀρβύλη | ἀρβύλαι | ||
| δυϊκός | ||||
| ονομ-αιτ-κλ | τὼ | ἀρβύλᾱ | ||
| γεν-δοτ | τοῖν | ἀρβύλαιν | ||
| Το φωνήεν της παραλήγουσας είναι βραχύ. | ||||
| 1η κλίση, ομάδα 'γνώμη', Κατηγορία 'δίκη' όπως «βελόνη» - Παράρτημα:Ουσιαστικά | ||||
Ετυμολογία
επεξεργασία
- ἀρβύλη ήδη τον 6ο/5ο αιώνα πκε στον Αισχύλο < προελληνική ς προέλευσης, όπως δείχνει η κατάληξη -υλ στο θέμα της λέξης[1]
Ουσιαστικό
επεξεργασία
ἀρβύλη, -ης θηλυκό
- (υπόδηση) ανθεκτικό παπούτσι που το φορούσαν αγρότες, κυνηγοί, ταξιδιώτες
- ※ 6ος/5ος↑ αιώνας ⌘ Αἰσχύλος, Ἀγαμέμνων, στίχ. 944 (944-945)
- ἀλλ᾽ εἰ δοκεῖ σοι ταῦθ᾽, ὑπαί τις ἀρβύλας | λύοι τάχος, πρόδουλον ἔμβασιν ποδός.
- Αφού το θες… γοργά τα πέδιλ᾽ ας μου λύσουν | που ως σκλάβους τα πατά και πορπατάει το πόδι·
- Μετάφραση (1911): Ιωάννης Ν. Γρυπάρης, Αθήνα:Φέξης @greek‑language.gr
- ἀλλ᾽ εἰ δοκεῖ σοι ταῦθ᾽, ὑπαί τις ἀρβύλας | λύοι τάχος, πρόδουλον ἔμβασιν ποδός.
- ※ 5ος↑ αιώνας ⌘ Εὐριπίδης, Ἠλέκτρα, στίχ. 532 (532-533)
- σὺ δ᾽ εἰς ἴχνος βᾶσ᾽ ἀρβύλης σκέψαι βάσιν | εἰ σύμμετρος σῶι ποδὶ γενήσεται, τέκνον.
- Πήγαινε τότε, κόρη μου, και κοίτα | τα χνάρια του αν στο πόδι σου ταιριάζουν.
- Μετάφραση (1988): Τάσος Ρούσσος, Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών @greek‑language.gr
- Πήγαινε παιδί μου στα χνάρια και μελέτησε τη βάση της αρβύλας | αν ταιριάζει στο πόδι σου.
- Μετάφραση λέξεων: Βικιλεξικό.
- Πήγαινε τότε, κόρη μου, και κοίτα | τα χνάρια του αν στο πόδι σου ταιριάζουν.
- σὺ δ᾽ εἰς ἴχνος βᾶσ᾽ ἀρβύλης σκέψαι βάσιν | εἰ σύμμετρος σῶι ποδὶ γενήσεται, τέκνον.
- ※ 6ος/5ος↑ αιώνας ⌘ Αἰσχύλος, Ἀγαμέμνων, στίχ. 944 (944-945)
Άλλες μορφές επεξεργασία
Συγγενικά επεξεργασία
Αναφορές
επεξεργασία
- ↑ ἀρβύλη σελ. 124 - Beekes, Robert S. P. (2010) Etymological Dictionary of Greek. [Ετυμολογικό λεξικό της ελληνικής γλώσσας] (στα αγγλικά) με την αρωγή του Lucien van Beek. Leiden: Brill. Τόμοι 1‑2.
Πηγές
επεξεργασία
- ἀρβύλη - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
- ἀρβύλη - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.