ψειρίζω

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

ψειρίζω < → λείπει η ετυμολογία

Ρήμα

ψειρίζω, αόρ.: ψείρισα, παθ.φωνή: ψειρίζομαι, π.αόρ.: ψειρίστηκα, μτχ.π.π.: ψειρισμένος

1. (λαϊκότροπο) αφαιρώ τις ψείρες, καθαρίζω κάτι από τις ψείρες

   ※  Κάτω από μιαν κατάκαρπη ροδιά μια σταφιδιασμένη γριούλα ψείριζε το εγγονάκι της. (Νίκος Καζαντζάκης Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά (1946) [μυθιστόρημα])

   ≈ συνώνυμα: ξεψειρίζω, ξεψειριάζω

2. (μεταφορικά) μελετώ κάτι και το εξετάζω επίμονα ως την παραμικρή του λεπτομέρεια
3. (μεταφορικά, λαϊκότροπο) κλέβω, ληστεύω

Συγγενικά

• ψείρισμα
• → δείτε τις λέξεις ψειριάζω και ψείρα

Κλίση

    Ενεργητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	ψειρίζω	ψείριζα	θα ψειρίζω	να ψειρίζω		ψειρίζοντας
β' ενικ.	ψειρίζεις	ψείριζες	θα ψειρίζεις	να ψειρίζεις	ψείριζε
γ' ενικ.	ψειρίζει	ψείριζε	θα ψειρίζει	να ψειρίζει
α' πληθ.	ψειρίζουμε	ψειρίζαμε	θα ψειρίζουμε	να ψειρίζουμε
β' πληθ.	ψειρίζετε	ψειρίζατε	θα ψειρίζετε	να ψειρίζετε	ψειρίζετε
γ' πληθ.	ψειρίζουν(ε)	ψείριζαν ψειρίζαν(ε)	θα ψειρίζουν(ε)	να ψειρίζουν(ε)
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		ψείρισα	θα ψειρίσω	να ψειρίσω		ψειρίσει
β' ενικ.		ψείρισες	θα ψειρίσεις	να ψειρίσεις	ψείρισε
γ' ενικ.		ψείρισε	θα ψειρίσει	να ψειρίσει
α' πληθ.		ψειρίσαμε	θα ψειρίσουμε	να ψειρίσουμε
β' πληθ.		ψειρίσατε	θα ψειρίσετε	να ψειρίσετε	ψειρίστε
γ' πληθ.		ψείρισαν ψειρίσαν(ε)	θα ψειρίσουν(ε)	να ψειρίσουν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική
α' ενικ.	έχω ψειρίσει	είχα ψειρίσει	θα έχω ψειρίσει	να έχω ψειρίσει
β' ενικ.	έχεις ψειρίσει	είχες ψειρίσει	θα έχεις ψειρίσει	να έχεις ψειρίσει
γ' ενικ.	έχει ψειρίσει	είχε ψειρίσει	θα έχει ψειρίσει	να έχει ψειρίσει
α' πληθ.	έχουμε ψειρίσει	είχαμε ψειρίσει	θα έχουμε ψειρίσει	να έχουμε ψειρίσει
β' πληθ.	έχετε ψειρίσει	είχατε ψειρίσει	θα έχετε ψειρίσει	να έχετε ψειρίσει
γ' πληθ.	έχουν ψειρίσει	είχαν ψειρίσει	θα έχουν ψειρίσει	να έχουν ψειρίσει

    Παθητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	ψειρίζομαι	ψειριζόμουν(α)	θα ψειρίζομαι	να ψειρίζομαι
β' ενικ.	ψειρίζεσαι	ψειριζόσουν(α)	θα ψειρίζεσαι	να ψειρίζεσαι
γ' ενικ.	ψειρίζεται	ψειριζόταν(ε)	θα ψειρίζεται	να ψειρίζεται
α' πληθ.	ψειριζόμαστε	ψειριζόμαστε ψειριζόμασταν	θα ψειριζόμαστε	να ψειριζόμαστε
β' πληθ.	ψειρίζεστε	ψειριζόσαστε ψειριζόσασταν	θα ψειρίζεστε	να ψειρίζεστε	(ψειρίζεστε)
γ' πληθ.	ψειρίζονται	ψειρίζονταν ψειριζόντουσαν	θα ψειρίζονται	να ψειρίζονται
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		ψειρίστηκα	θα ψειριστώ	να ψειριστώ		ψειριστεί
β' ενικ.		ψειρίστηκες	θα ψειριστείς	να ψειριστείς	ψειρίσου
γ' ενικ.		ψειρίστηκε	θα ψειριστεί	να ψειριστεί
α' πληθ.		ψειριστήκαμε	θα ψειριστούμε	να ψειριστούμε
β' πληθ.		ψειριστήκατε	θα ψειριστείτε	να ψειριστείτε	ψειριστείτε
γ' πληθ.		ψειρίστηκαν ψειριστήκαν(ε)	θα ψειριστούν(ε)	να ψειριστούν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	έχω ψειριστεί	είχα ψειριστεί	θα έχω ψειριστεί	να έχω ψειριστεί		ψειρισμένος
β' ενικ.	έχεις ψειριστεί	είχες ψειριστεί	θα έχεις ψειριστεί	να έχεις ψειριστεί
γ' ενικ.	έχει ψειριστεί	είχε ψειριστεί	θα έχει ψειριστεί	να έχει ψειριστεί
α' πληθ.	έχουμε ψειριστεί	είχαμε ψειριστεί	θα έχουμε ψειριστεί	να έχουμε ψειριστεί
β' πληθ.	έχετε ψειριστεί	είχατε ψειριστεί	θα έχετε ψειριστεί	να έχετε ψειριστεί
γ' πληθ.	έχουν ψειριστεί	είχαν ψειριστεί	θα έχουν ψειριστεί	να έχουν ψειριστεί
Συντελεσμένοι χρόνοι (β΄ τύποι)
Παρακείμενος	είμαι, είσαι, είναι ψειρισμένος - είμαστε, είστε, είναι ψειρισμένοι
Υπερσυντέλικος	ήμουν, ήσουν, ήταν ψειρισμένος - ήμαστε, ήσαστε, ήταν ψειρισμένοι
Συντελ. Μέλλ.	θα είμαι, θα είσαι, θα είναι ψειρισμένος - θα είμαστε, θα είστε, θα είναι ψειρισμένοι
Υποτακτική	να είμαι, να είσαι, να είναι ψειρισμένος - να είμαστε, να είστε, να είναι ψειρισμένοι

Μεταφράσεις

    ψειρίζω

γαλλικά : épouiller (fr), pinailler (fr)

Πηγές

• ψειρίζω - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας