Ετυμολογία

επεξεργασία
ἀπερύκω < ἀπ- + ἐρύκω

ἀπερύκω

  1. αποκρούω, απωθώ, κρατώ μακριά
    ※  8ος πκε αιώνας   Ὅμηρος, Ὀδύσσεια, 9 (ι. Ἀλκίνου ἀπόλογοι: Τὰ περὶ Κίκονας, Λωτοφάγους καὶ Κύκλωπας.), στίχ. 119 (116-119)
    Νῆσος ἔπειτα λάχεια παρὲκ λιμένος τετάνυσται | γαίης Κυκλώπων οὔτε σχεδὸν οὔτ᾽ ἀποτηλοῦ, | ὑλήεσσ᾽· ἐν δ᾽ αἶγες ἀπειρέσιαι γεγάασιν | ἄγριαι· οὐ μὲν γὰρ πάτος ἀνθρώπων ἀπερύκει,
    Ένα νησί εκεί απλώνεται μπρος σε λιμάνι χαμηλό, | μήτε κοντά μήτε πολύ μακριά απ᾽ των Κυκλώπων την ακτή, | πυκνό σε δάση. Πάνω του ζουν τα αγριοκάτσικα αναρίθμητα· | αφού εκεί πόδι ανθρώπου δεν πατά να τα σκορπίσει,
    Μετάφραση σε πεζό (2006): Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, @greek‑language.gr
    ※  5ος πκε αιώνας Σοφοκλῆς, Αἴας, στίχ. 185 (185-186)
    ἀλλ᾽ ἀπερύκοι | καὶ Ζεὺς κακὰν καὶ Φοῖβος Ἀργείων φάτιν.
    Αλλά ο Δίας κι ο Φοίβος Απόλλων θα μπορούσαν να διώξουν | των Αργείων την επαίσχυντη φήμη.
    Μετάφραση (2012): Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, Αθήνα: ΜΙΕΤ @greek‑language.gr
    ※  5ος/4ος πκε αιώνας Ξενοφῶν, Κύρου Ἀνάβασις, 5, 8.25
    ἀλλὰ γάρ, ἔφη, θαυμάζω ὅτι εἰ μέν τινι ὑμῶν ἀπηχθόμην, μέμνησθε καὶ οὐ σιωπᾶτε, εἰ δέ τῳ ἢ χειμῶνα ἐπεκούρησα ἢ πολέμιον ἀπήρυξα ἢ ἀσθενοῦντι ἢ ἀποροῦντι συνεξεπόρισά τι, τούτων δὲ οὐδεὶς μέμνηται,
    Απορώ όμως, πρόσθεσε, που αν έγινα σε μερικούς από σας μισητός, το θυμάστε και το διηγείστε, ενώ αν προφύλαξα κανέναν από το κρύο ή αν έδιωξα εχθρό από κοντά του ή αν του προμήθεψα κάτι, όταν ήταν άρρωστος ή όταν είχε ανάγκη, αυτά δεν τα θυμάται κανένας.
    Μετάφραση (1981): Γεώργιος Δ. Ζευγώλης. Αθήνα:ΟΕΔΒ @greek‑language.gr
  2. εμποδίζω κάποιον να κάνει κάτι
  3. (στη μέση φωνή) απέχω από ομιλία, δεν συμμετέχω σε συζήτηση
    ※  5ος πκε αιώνας Σοφοκλῆς, Οἰδίπους ἐπὶ Κολωνῷ, στίχ. 169 (166-169)
    λόγον εἴ τιν᾽ οἴσεις | πρὸς ἐμὰν λέσχαν, ἀβάτων ἀποβάς, | ἵνα πᾶσι νόμος, | φώνει· πρόσθεν δ᾽ ἀπερύκου.
    Αν θες ο λόγος σου να φτάσει | στη συντροφιά μας, βγες έξω από το άβατο | και μίλησε αποκεί που σ᾽ όλους είναι θεμιτό· | όμως πιο πριν κρατήσου αμίλητος.
    Μετάφραση (2004): Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, Αθήνα: ΜΙΕΤ @greek‑language.gr

Συγγενικά

επεξεργασία