σφυρίζω
Νέα ελληνικά (el)
επεξεργασία
Ετυμολογία
επεξεργασία
- σφυρίζω < μεσαιωνική ελληνική σφυρίζω[1] < αρχαία ελληνική συρίζω
Ρήμα
επεξεργασία
σφυρίζω, αόρ.: σφύριξα, παθ.φωνή: σφυρίζομαι, π.αόρ.: σφυρίχτηκα, μτχ.π.π.: σφυριγμένος
- κάνω συριστικό ήχο με το στόμα μου χρησιμοποιώντας τα χείλη ή και τα δάχτυλα
- (συνεκδοχικά) επιδοκιμάζω ή αποδοκιμάζω κάποιον ή κάτι
- βγάζω συριστικό ήχο σαν να σφυρίζω
- ※ Το βαπόρι σφύριξε, κίνησε να φύγει. (Δημήτρης Χατζής, Ανυπεράσπιστοι)
- χρησιμοποιώ τη σφυρίχτρα
- ⮡ Ο διαιτηρής σφύριξε τη λήξη του αγώνα.
- (μεταφορικά) λέω σε κάποιον κάτι χωρίς να γίνω αντιληπτός από τρίτον
Εκφράσεις
επεξεργασίαΣυγγενικά
επεξεργασία- (Χρειάζεται επεξεργασία)
Κλίση
επεξεργασία Ενεργητική φωνή
| Εξακολουθητικοί χρόνοι | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| πρόσωπα | Ενεστώτας | Παρατατικός | Εξ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | Μετοχή |
| α' ενικ. | σφυρίζω | σφύριζα | θα σφυρίζω | να σφυρίζω | σφυρίζοντας | |
| β' ενικ. | σφυρίζεις | σφύριζες | θα σφυρίζεις | να σφυρίζεις | σφύριζε | |
| γ' ενικ. | σφυρίζει | σφύριζε | θα σφυρίζει | να σφυρίζει | ||
| α' πληθ. | σφυρίζουμε | σφυρίζαμε | θα σφυρίζουμε | να σφυρίζουμε | ||
| β' πληθ. | σφυρίζετε | σφυρίζατε | θα σφυρίζετε | να σφυρίζετε | σφυρίζετε | |
| γ' πληθ. | σφυρίζουν(ε) | σφύριζαν σφυρίζαν(ε) |
θα σφυρίζουν(ε) | να σφυρίζουν(ε) | ||
| Συνοπτικοί χρόνοι | ||||||
| πρόσωπα | Αόριστος | Συνοπτ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | Απαρέμφατο | |
| α' ενικ. | σφύριξα | θα σφυρίξω | να σφυρίξω | σφυρίξει | ||
| β' ενικ. | σφύριξες | θα σφυρίξεις | να σφυρίξεις | σφύριξε | ||
| γ' ενικ. | σφύριξε | θα σφυρίξει | να σφυρίξει | |||
| α' πληθ. | σφυρίξαμε | θα σφυρίξουμε | να σφυρίξουμε | |||
| β' πληθ. | σφυρίξατε | θα σφυρίξετε | να σφυρίξετε | σφυρίξτε | ||
| γ' πληθ. | σφύριξαν σφυρίξαν(ε) |
θα σφυρίξουν(ε) | να σφυρίξουν(ε) | |||
| Συντελεσμένοι χρόνοι | ||||||
| πρόσωπα | Παρακείμενος | Υπερσυντέλικος | Συντελ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | |
| α' ενικ. | έχω σφυρίξει | είχα σφυρίξει | θα έχω σφυρίξει | να έχω σφυρίξει | ||
| β' ενικ. | έχεις σφυρίξει | είχες σφυρίξει | θα έχεις σφυρίξει | να έχεις σφυρίξει | ||
| γ' ενικ. | έχει σφυρίξει | είχε σφυρίξει | θα έχει σφυρίξει | να έχει σφυρίξει | ||
| α' πληθ. | έχουμε σφυρίξει | είχαμε σφυρίξει | θα έχουμε σφυρίξει | να έχουμε σφυρίξει | ||
| β' πληθ. | έχετε σφυρίξει | είχατε σφυρίξει | θα έχετε σφυρίξει | να έχετε σφυρίξει | ||
| γ' πληθ. | έχουν σφυρίξει | είχαν σφυρίξει | θα έχουν σφυρίξει | να έχουν σφυρίξει |
| |
Παθητική φωνή
| Εξακολουθητικοί χρόνοι | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| πρόσωπα | Ενεστώτας | Παρατατικός | Εξ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | Μετοχή |
| α' ενικ. | σφυρίζομαι | σφυριζόμουν(α) | θα σφυρίζομαι | να σφυρίζομαι | ||
| β' ενικ. | σφυρίζεσαι | σφυριζόσουν(α) | θα σφυρίζεσαι | να σφυρίζεσαι | ||
| γ' ενικ. | σφυρίζεται | σφυριζόταν(ε) | θα σφυρίζεται | να σφυρίζεται | ||
| α' πληθ. | σφυριζόμαστε | σφυριζόμαστε σφυριζόμασταν |
θα σφυριζόμαστε | να σφυριζόμαστε | ||
| β' πληθ. | σφυρίζεστε | σφυριζόσαστε σφυριζόσασταν |
θα σφυρίζεστε | να σφυρίζεστε | (σφυρίζεστε) | |
| γ' πληθ. | σφυρίζονται | σφυρίζονταν σφυριζόντουσαν |
θα σφυρίζονται | να σφυρίζονται | ||
| Συνοπτικοί χρόνοι | ||||||
| πρόσωπα | Αόριστος | Συνοπτ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | Απαρέμφατο | |
| α' ενικ. | σφυρίχτηκα | θα σφυριχτώ | να σφυριχτώ | σφυριχτεί | ||
| β' ενικ. | σφυρίχτηκες | θα σφυριχτείς | να σφυριχτείς | σφυρίξου | ||
| γ' ενικ. | σφυρίχτηκε | θα σφυριχτεί | να σφυριχτεί | |||
| α' πληθ. | σφυριχτήκαμε | θα σφυριχτούμε | να σφυριχτούμε | |||
| β' πληθ. | σφυριχτήκατε | θα σφυριχτείτε | να σφυριχτείτε | σφυριχτείτε | ||
| γ' πληθ. | σφυρίχτηκαν σφυριχτήκαν(ε) |
θα σφυριχτούν(ε) | να σφυριχτούν(ε) | |||
| Συντελεσμένοι χρόνοι | ||||||
| πρόσωπα | Παρακείμενος | Υπερσυντέλικος | Συντελ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | Μετοχή |
| α' ενικ. | έχω σφυριχτεί | είχα σφυριχτεί | θα έχω σφυριχτεί | να έχω σφυριχτεί | σφυριγμένος | |
| β' ενικ. | έχεις σφυριχτεί | είχες σφυριχτεί | θα έχεις σφυριχτεί | να έχεις σφυριχτεί | ||
| γ' ενικ. | έχει σφυριχτεί | είχε σφυριχτεί | θα έχει σφυριχτεί | να έχει σφυριχτεί | ||
| α' πληθ. | έχουμε σφυριχτεί | είχαμε σφυριχτεί | θα έχουμε σφυριχτεί | να έχουμε σφυριχτεί | ||
| β' πληθ. | έχετε σφυριχτεί | είχατε σφυριχτεί | θα έχετε σφυριχτεί | να έχετε σφυριχτεί | ||
| γ' πληθ. | έχουν σφυριχτεί | είχαν σφυριχτεί | θα έχουν σφυριχτεί | να έχουν σφυριχτεί | ||
| Συντελεσμένοι χρόνοι (β΄ τύποι) | ||||||
| Παρακείμενος | είμαι, είσαι, είναι σφυριγμένος - είμαστε, είστε, είναι σφυριγμένοι | |||||
| Υπερσυντέλικος | ήμουν, ήσουν, ήταν σφυριγμένος - ήμαστε, ήσαστε, ήταν σφυριγμένοι | |||||
| Συντελ. Μέλλ. | θα είμαι, θα είσαι, θα είναι σφυριγμένος - θα είμαστε, θα είστε, θα είναι σφυριγμένοι | |||||
| Υποτακτική | να είμαι, να είσαι, να είναι σφυριγμένος - να είμαστε, να είστε, να είναι σφυριγμένοι | |||||
Μεταφράσεις
επεξεργασία
Πηγές
επεξεργασία
- σφυρίζω - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
- σφυρίζω - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών. (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)
- ↑ σφυρίζω - LBG - Trapp, Erich, et al. (1994–2007) Lexikon zur byzantinischen Gräzität besonders des 9.-12. Jahrhunderts (Λεξικό της Βυζαντινής Ελληνικής, ιδίως για τον 9ο-12ο αιώνα), Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften (Έκδοση της Αυστριακής Ακαδημίας Επιστημών)