Πρότυπο:grc-conj-a-pres/οδηγίες
» Κατηγορία:Πρότυπα κλίσης ρημάτων (αρχαία ελληνικά)
Ενεργητικός ενεστώτας 1η συζυγία ομαλός
επεξεργασία1η συζυγία - ομαλό - Το πρότυπο τοποθετείται πρώτο μέσα στην κλίση ενεργητικής φωνής.
Ρωτάμε 2 ερωτήσεις: τι συμβαίνει στην προστακτική 2ε-πρ, τι συμβαίνει στο ουδέτερο της μετοχής μτχ-ουδ
| 1) μήπως έχει αναβιβασμό τόνου στην προστακτική 2ε-πρ? |
2) μήπως έχει περισπωμένη στο ουδέτερο της μετοχής ? |
επιλέγω το πρότυπο: | ||
| OXI | φέρε | ΟΧΙ | φέρον | {{grc-κλίσ-Ενσ-ΕΦ-'φέρω'}}
|
| ΝΑΙ | κατάφερε | ΟΧΙ | καταφέρον | {{grc-κλίσ-Ενσ-ΕΦ-'καταφέρω'}}
|
| OXI | λῦε | ΝΑΙ | λῦον | {{grc-κλίσ-Ενσ-ΕΦ-'λύω'}}
|
| ΝΑΙ | κατάληγε | ΝΑΙ | καταλῆγον | {{grc-κλίσ-Ενσ-ΕΦ-'καταλήγω'}}
|
| δείτε το Παράρτημα: προσωδία ρημάτων | ||||
Παραδείγματα
επεξεργασίαΔισύλλαβα, ναι περισπωμένη
επεξεργασίαΈστω ότι υπάρχει και θέμα με περισπωμένη όπως στο λύω
{{grc-conj-a-pres|λυ|λύ||λῦ}}
- αφήνω κενή τη θέση#3. Εμφανίζει:
| ενεργητικός ενεστώτας | ||||
| οριστική | υποτακτική | ευκτική | προστακτική | |
| ἐγὼ | λύω | λύω | λύοιμι | — |
| σὺ | λύεις | λύῃς | λύοις | λῦε |
| οὖτος | λύει | λύῃ | λύοι | λυέτω |
| ἡμεῖς | λύομεν | λύωμεν | λύοιμεν | — |
| ὑμεῖς | λύετε | λύητε | λύοιτε | λύετε |
| οὗτοι | λύουσῐ(ν) | λύωσῐ(ν) | λύοιεν | λυόντων λυέτωσαν |
| 2o δυϊκός | λύετον | λύητον | λύοιτον | λύετον |
| 3o δυϊκός | λύετον | λύητον | λυοίτην | λυέτων |
| ονοματικοί τύποι |
απαρέμφατο | μετοχή: αρσενικό - θηλυκό - ουδέτερο | ||
| λύειν | λύων | λύουσα | λῦον | |
Άλλος τρόπος: γράφουμε τον βασικό χρόνο με παράμετρο τον βασικό χρόνο |χρ= και οπωσδήποτε περ=1 (ναι, υπάρχουν τύποι με περισπωμένη)
π.χ. {{grc-conj-a-pres|χρ=λύω|περ=1}}
- εμφανίζει:
| ενεργητικός ενεστώτας | ||||
| οριστική | υποτακτική | ευκτική | προστακτική | |
| ἐγὼ | λύω | λύω | λύοιμι | — |
| σὺ | λύεις | λύῃς | λύοις | λῦε |
| οὖτος | λύει | λύῃ | λύοι | λυέτω |
| ἡμεῖς | λύομεν | λύωμεν | λύοιμεν | — |
| ὑμεῖς | λύετε | λύητε | λύοιτε | λύετε |
| οὗτοι | λύουσῐ(ν) | λύωσῐ(ν) | λύοιεν | λυόντων λυέτωσαν |
| 2o δυϊκός | λύετον | λύητον | λύοιτον | λύετον |
| 3o δυϊκός | λύετον | λύητον | λυοίτην | λυέτων |
| ονοματικοί τύποι |
απαρέμφατο | μετοχή: αρσενικό - θηλυκό - ουδέτερο | ||
| λύειν | λύων | λύουσα | λῦον | |
Αν ο βασικός χρόνος είναι το λήμμα, δε γράφουμε βασικό χρόνο, αλλά οπωσδήποτε περ=1 (ναι, υπάρχουν τύποι με περισπωμένη)
π.χ. {{grc-conj-a-pres|περ=1}}
- εμφανίζει:
| ενεργητικός ενεστώτας | ||||
| οριστική | υποτακτική | ευκτική | προστακτική | |
| ἐγὼ | λύω | λύω | λύοιμι | — |
| σὺ | λύεις | λύῃς | λύοις | λῦε |
| οὖτος | λύει | λύῃ | λύοι | λυέτω |
| ἡμεῖς | λύομεν | λύωμεν | λύοιμεν | — |
| ὑμεῖς | λύετε | λύητε | λύοιτε | λύετε |
| οὗτοι | λύουσῐ(ν) | λύωσῐ(ν) | λύοιεν | λυόντων λυέτωσαν |
| 2o δυϊκός | λύετον | λύητον | λύοιτον | λύετον |
| 3o δυϊκός | λύετον | λύητον | λυοίτην | λυέτων |
| ονοματικοί τύποι |
απαρέμφατο | μετοχή: αρσενικό - θηλυκό - ουδέτερο | ||
| λύειν | λύων | λύουσα | λῦον | |
Δισύλλαβα, όχι περισπωμένη
επεξεργασίαΈστω ότι δεν υπάρχει θέμα με περισπωμένη
{{grc-conj-a-pres|φερ|φέρ}}
- εμφανίζει:
| ενεργητικός ενεστώτας | ||||
| οριστική | υποτακτική | ευκτική | προστακτική | |
| ἐγὼ | φέρω | φέρω | φέροιμι | — |
| σὺ | φέρεις | φέρῃς | φέροις | φέρε |
| οὖτος | φέρει | φέρῃ | φέροι | φερέτω |
| ἡμεῖς | φέρομεν | φέρωμεν | φέροιμεν | — |
| ὑμεῖς | φέρετε | φέρητε | φέροιτε | φέρετε |
| οὗτοι | φέρουσῐ(ν) | φέρωσῐ(ν) | φέροιεν | φερόντων φερέτωσαν |
| 2o δυϊκός | φέρετον | φέρητον | φέροιτον | φέρετον |
| 3o δυϊκός | φέρετον | φέρητον | φεροίτην | φερέτων |
| ονοματικοί τύποι |
απαρέμφατο | μετοχή: αρσενικό - θηλυκό - ουδέτερο | ||
| φέρειν | φέρων | φέρουσα | φέρον | |
Άλλος τρόπος: γράφουμε τον βασικό χρόνο με παράμετρο τον βασικό χρόνο |χρ= π.χ. {{grc-conj-a-pres|χρ=φέρω}}
- εμφανίζει:
| ενεργητικός ενεστώτας | ||||
| οριστική | υποτακτική | ευκτική | προστακτική | |
| ἐγὼ | φέρω | φέρω | φέροιμι | — |
| σὺ | φέρεις | φέρῃς | φέροις | φέρε |
| οὖτος | φέρει | φέρῃ | φέροι | φερέτω |
| ἡμεῖς | φέρομεν | φέρωμεν | φέροιμεν | — |
| ὑμεῖς | φέρετε | φέρητε | φέροιτε | φέρετε |
| οὗτοι | φέρουσῐ(ν) | φέρωσῐ(ν) | φέροιεν | φερόντων φερέτωσαν |
| 2o δυϊκός | φέρετον | φέρητον | φέροιτον | φέρετον |
| 3o δυϊκός | φέρετον | φέρητον | φεροίτην | φερέτων |
| ονοματικοί τύποι |
απαρέμφατο | μετοχή: αρσενικό - θηλυκό - ουδέτερο | ||
| φέρειν | φέρων | φέρουσα | φέρον | |
Αν ο βασικός χρόνος είναι το λήμμα, δε γράφουμε τίποτα {{grc-conj-a-pres}}
- εμφανίζει:
| ενεργητικός ενεστώτας | ||||
| οριστική | υποτακτική | ευκτική | προστακτική | |
| ἐγὼ | φέρω | φέρω | φέροιμι | — |
| σὺ | φέρεις | φέρῃς | φέροις | φέρε |
| οὖτος | φέρει | φέρῃ | φέροι | φερέτω |
| ἡμεῖς | φέρομεν | φέρωμεν | φέροιμεν | — |
| ὑμεῖς | φέρετε | φέρητε | φέροιτε | φέρετε |
| οὗτοι | φέρουσῐ(ν) | φέρωσῐ(ν) | φέροιεν | φερόντων φερέτωσαν |
| 2o δυϊκός | φέρετον | φέρητον | φέροιτον | φέρετον |
| 3o δυϊκός | φέρετον | φέρητον | φεροίτην | φερέτων |
| ονοματικοί τύποι |
απαρέμφατο | μετοχή: αρσενικό - θηλυκό - ουδέτερο | ||
| φέρειν | φέρων | φέρουσα | φέρον | |
Πολυσύλλαβα, χωρίς περισπωμένη
επεξεργασίαΧωρίς να υπάρχει θέμα με περισπωμένη όπως στο προσέχω. Υπάρχει όμως αναβιβασμός τόνου στη θέση#3
{{grc-conj-a-pres|προσεχ|προσέχ|πρόσεχ|σημ=Υπάρχει και θέμα με τόνο στη 2η συλλαβή πριν το τέλος}}
- εμφανίζει:
| ενεργητικός ενεστώτας | ||||
| οριστική | υποτακτική | ευκτική | προστακτική | |
| ἐγὼ | προσέχω | προσέχω | προσέχοιμι | — |
| σὺ | προσέχεις | προσέχῃς | προσέχοις | πρόσεχε |
| οὖτος | προσέχει | προσέχῃ | προσέχοι | προσεχέτω |
| ἡμεῖς | προσέχομεν | προσέχωμεν | προσέχοιμεν | — |
| ὑμεῖς | προσέχετε | προσέχητε | προσέχοιτε | προσέχετε |
| οὗτοι | προσέχουσῐ(ν) | προσέχωσῐ(ν) | προσέχοιεν | προσεχόντων προσεχέτωσαν |
| 2o δυϊκός | προσέχετον | προσέχητον | προσέχοιτον | προσέχετον |
| 3o δυϊκός | προσέχετον | προσέχητον | προσεχοίτην | προσεχέτων |
| ονοματικοί τύποι |
απαρέμφατο | μετοχή: αρσενικό - θηλυκό - ουδέτερο | ||
| προσέχειν | προσέχων | προσέχουσα | προσέχον | |
| Υπάρχει και θέμα με τόνο στη 2η συλλαβή πριν το τέλος | ||||
Άλλος τρόπος: γράφουμε τον βασικό χρόνο με παράμετρο τον βασικό χρόνο |χρ= και οπωσδήποτε αναβ=1 (ναι, υπάρχουν τύποι με αναβιβασμό τόνου)
π.χ. {{grc-conj-a-pres|χρ=προσέχω|αναβ=1}}
- εμφανίζει:
| ενεργητικός ενεστώτας | ||||
| οριστική | υποτακτική | ευκτική | προστακτική | |
| ἐγὼ | προσέχω | προσέχω | προσέχοιμι | — |
| σὺ | προσέχεις | προσέχῃς | προσέχοις | πρόσεχε |
| οὖτος | προσέχει | προσέχῃ | προσέχοι | προσεχέτω |
| ἡμεῖς | προσέχομεν | προσέχωμεν | προσέχοιμεν | — |
| ὑμεῖς | προσέχετε | προσέχητε | προσέχοιτε | προσέχετε |
| οὗτοι | προσέχουσῐ(ν) | προσέχωσῐ(ν) | προσέχοιεν | προσεχόντων προσεχέτωσαν |
| 2o δυϊκός | προσέχετον | προσέχητον | προσέχοιτον | προσέχετον |
| 3o δυϊκός | προσέχετον | προσέχητον | προσεχοίτην | προσεχέτων |
| ονοματικοί τύποι |
απαρέμφατο | μετοχή: αρσενικό - θηλυκό - ουδέτερο | ||
| προσέχειν | προσέχων | προσέχουσα | προσέχον | |
Αν ο βασικός χρόνος είναι το λήμμα, δε χρειάζεται να γράψουμε τον βασικό χρόνο, αλλά οπωσδήποτε αναβ=1 (ναι, υπάρχουν τύποι με αναβιβασμό τόνου)
π.χ. {{grc-conj-a-pres|αναβ=1}}
- εμφανίζει:
| ενεργητικός ενεστώτας | ||||
| οριστική | υποτακτική | ευκτική | προστακτική | |
| ἐγὼ | προσέχω | προσέχω | προσέχοιμι | — |
| σὺ | προσέχεις | προσέχῃς | προσέχοις | πρόσεχε |
| οὖτος | προσέχει | προσέχῃ | προσέχοι | προσεχέτω |
| ἡμεῖς | προσέχομεν | προσέχωμεν | προσέχοιμεν | — |
| ὑμεῖς | προσέχετε | προσέχητε | προσέχοιτε | προσέχετε |
| οὗτοι | προσέχουσῐ(ν) | προσέχωσῐ(ν) | προσέχοιεν | προσεχόντων προσεχέτωσαν |
| 2o δυϊκός | προσέχετον | προσέχητον | προσέχοιτον | προσέχετον |
| 3o δυϊκός | προσέχετον | προσέχητον | προσεχοίτην | προσεχέτων |
| ονοματικοί τύποι |
απαρέμφατο | μετοχή: αρσενικό - θηλυκό - ουδέτερο | ||
| προσέχειν | προσέχων | προσέχουσα | προσέχον | |
Πολυσύλλαβα, ναι περισπωμένη
επεξεργασίαΠολυσύλλαβο, υπάρχει και θέμα με περισπωμένη, όπως στο καταλήγω. Υπάρχει όμως και αναβιβασμός τόνου στη θέση#3
{{grc-conj-a-pres|καταλη|καταλή|κατάλη|καταλῆγ}}
- εμφανίζει:
| ενεργητικός ενεστώτας | ||||
| οριστική | υποτακτική | ευκτική | προστακτική | |
| ἐγὼ | καταλήγω | καταλήγω | καταλήγοιμι | — |
| σὺ | καταλήγεις | καταλήγῃς | καταλήγοις | κατάληγε |
| οὖτος | καταλήγει | καταλήγῃ | καταλήγοι | καταληγέτω |
| ἡμεῖς | καταλήγομεν | καταλήγωμεν | καταλήγοιμεν | — |
| ὑμεῖς | καταλήγετε | καταλήγητε | καταλήγοιτε | καταλήγετε |
| οὗτοι | καταλήγουσῐ(ν) | καταλήγωσῐ(ν) | καταλήγοιεν | καταληγόντων καταληγέτωσαν |
| 2o δυϊκός | καταλήγετον | καταλήγητον | καταλήγοιτον | καταλήγετον |
| 3o δυϊκός | καταλήγετον | καταλήγητον | καταληγοίτην | καταληγέτων |
| ονοματικοί τύποι |
απαρέμφατο | μετοχή: αρσενικό - θηλυκό - ουδέτερο | ||
| καταλήγειν | καταλήγων | καταλήγουσα | καταλῆγον | |
Άλλος τρόπος: γράφουμε τον βασικό χρόνο με παράμετρο τον βασικό χρόνο |χρ= και οπωσδήποτε περ=1 ΚΑΙ αναβ=1 (ναι, υπάρχουν τύποι με περισπωμένη ΚΑΙ με αναβιβασμό τόνου)
π.χ. {{grc-conj-a-pres|χρ=καταλήγω|περ=1|αναβ=1}}
- εμφανίζει:
| ενεργητικός ενεστώτας | ||||
| οριστική | υποτακτική | ευκτική | προστακτική | |
| ἐγὼ | καταλήγω | καταλήγω | καταλήγοιμι | — |
| σὺ | καταλήγεις | καταλήγῃς | καταλήγοις | κατάληγε |
| οὖτος | καταλήγει | καταλήγῃ | καταλήγοι | καταληγέτω |
| ἡμεῖς | καταλήγομεν | καταλήγωμεν | καταλήγοιμεν | — |
| ὑμεῖς | καταλήγετε | καταλήγητε | καταλήγοιτε | καταλήγετε |
| οὗτοι | καταλήγουσῐ(ν) | καταλήγωσῐ(ν) | καταλήγοιεν | καταληγόντων καταληγέτωσαν |
| 2o δυϊκός | καταλήγετον | καταλήγητον | καταλήγοιτον | καταλήγετον |
| 3o δυϊκός | καταλήγετον | καταλήγητον | καταληγοίτην | καταληγέτων |
| ονοματικοί τύποι |
απαρέμφατο | μετοχή: αρσενικό - θηλυκό - ουδέτερο | ||
| καταλήγειν | καταλήγων | καταλήγουσα | καταλῆγον | |
Αν ο βασικός χρόνος είναι το λήμμα, δε χρειάζεται να γράψουμε τον βασικό χρόνο, αλλά οπωσδήποτε περ=1 ΚΑΙ αναβ=1 (ναι, υπάρχουν τύποι με περισπωμένη ΚΑΙ με αναβιβασμό τόνου)
π.χ. {{grc-conj-a-pres|περ=1|αναβ=1}}
- εμφανίζει:
| ενεργητικός ενεστώτας | ||||
| οριστική | υποτακτική | ευκτική | προστακτική | |
| ἐγὼ | καταλήγω | καταλήγω | καταλήγοιμι | — |
| σὺ | καταλήγεις | καταλήγῃς | καταλήγοις | κατάληγε |
| οὖτος | καταλήγει | καταλήγῃ | καταλήγοι | καταληγέτω |
| ἡμεῖς | καταλήγομεν | καταλήγωμεν | καταλήγοιμεν | — |
| ὑμεῖς | καταλήγετε | καταλήγητε | καταλήγοιτε | καταλήγετε |
| οὗτοι | καταλήγουσῐ(ν) | καταλήγωσῐ(ν) | καταλήγοιεν | καταληγόντων καταληγέτωσαν |
| 2o δυϊκός | καταλήγετον | καταλήγητον | καταλήγοιτον | καταλήγετον |
| 3o δυϊκός | καταλήγετον | καταλήγητον | καταληγοίτην | καταληγέτων |
| ονοματικοί τύποι |
απαρέμφατο | μετοχή: αρσενικό - θηλυκό - ουδέτερο | ||
| καταλήγειν | καταλήγων | καταλήγουσα | καταλῆγον | |
Θέματα:
- θέση#1=άτονο θέμα #2=οξεία στην τελευταία συλλαβή #3=αν υπάρχει, οξεία στην προτελευταία συλλαβή (για πολυσύλλαβα)
- αν υπάρχει,
|4=το θέμα με περισπωμένη
Αντικαθιστούμε τύπους γράφοντας καινούριους, αν χρειαστεί (γράφουμε και τους συνδέσμους αν θέλουμε)
- της οριστικής με
|1ε-ορ={{λ|ωωωω|grc}} |2ε-ορ= |3ε-ορ= |1π-ορ= |2π-ορ= |3π-ορ= |2δ-ορ= |3δ-ορ= - της υποτακτικής με
|1ε-υπ= |2ε-υπ= ... - της προστακτικής με
|2ε-πρ= |3ε-πρ= |2π-πρ= |3π-πρ= ... - απαρέμφατο
|απρ= - μετοχές
|μ-αρσ= |μ-θηλ= |μ-ουδ=
Προσθέτουμε τύπους ή σχόλιο ή σήμανση: προσθέτουμε στις παραμέτρους ονομασιών το -σημ Π.χ.
|1ε-ορ-σημ= |2-υπ-σημ= ...
Επιπλέον γραμμές παρατηρήσεων
|σημ= |παρατήρηση=
Δείγμα θεμάτων
επεξεργασίαΔείγμα θεμάτων - η σειρά τους κατά τον τονισμό
- 1=άτονο - 2=με οξεία - (3=αναβιβασμός τόνου) - (4=με περισπωμένη)
| ενεργητικός ενεστώτας | ||||
| οριστική | υποτακτική | ευκτική | προστακτική | |
| ἐγὼ | 2ω | 2ω | 2οιμι | — |
| σὺ | 2εις | 2ῃς | 2οις | 3 ή 4-ε* |
| οὖτος | 2ει | 2ῃ | 2οι | 1έτω |
| ἡμεῖς | 2ομεν | 2ωμεν | 2οιμεν | — |
| ὑμεῖς | 2ετε | 2ητε | 2οιτε | 2ετε |
| οὗτοι | 2ουσῐ(ν) | 2ωσῐ(ν) | 2οιεν | 1όντων 1έτωσαν |
| 2o δυϊκός | 2ετον | 2ητον | 2οιτον | 2ετον |
| 3o δυϊκός | 2ετον | 2ητον | 1οίτην | 1έτων |
| ονοματικοί τύποι |
απαρέμφατο | μετοχή: αρσενικό - θηλυκό - ουδέτερο | ||
| 2ειν | 2ων | 2ουσα | 2 ή 4 -ον** | |
| * είτε αναβιβασμός τόνου στα πολυσύλλαβα, είτε περισπωμένη ** είτε σταθερός τόνος, είτε περισπωμένη | ||||
Καλούνται τα πρότυπα
επεξεργασία{{grc-conj-table}}Ο πίνακας κλίσης{{word-1}}αφαιρεί ένα γράμμα από το τέλος λέξης{{θ0}}αφαίρεση τόνου: παράγει άτονο{{θπ}}βάζει περισπωμένη{{θ2}}τοποθετεί οξεία στη δεύτερη συλλαβή πριν το τέλος{{λθκ}}σύνδεσμος ακριβείας με χρώματα - χρησιμοποιεί το πρότυπο{{λ}}