Οι ακόλουθες οδηγίες βρίσκονται στο Πρότυπο:grc-conj-a-pres/οδηγίες. [επεξεργασία]

» Κατηγορία:Πρότυπα κλίσης ρημάτων (αρχαία ελληνικά)


Ενεργητικός ενεστώτας 1η συζυγία ομαλός

επεξεργασία

1η συζυγία - ομαλό - Το πρότυπο τοποθετείται πρώτο μέσα στην κλίση ενεργητικής φωνής.
Ρωτάμε 2 ερωτήσεις: τι συμβαίνει στην προστακτική 2ε-πρ, τι συμβαίνει στο ουδέτερο της μετοχής μτχ-ουδ

1) μήπως έχει αναβιβασμό τόνου
στην προστακτική 2ε-πρ?
2) μήπως έχει περισπωμένη
στο ουδέτερο της μετοχής ?
επιλέγω το πρότυπο:
OXI φέρε ΟΧΙ φέρον {{grc-κλίσ-Ενσ-ΕΦ-'φέρω'}}
ΝΑΙ κατάφερε ΟΧΙ καταφέρον {{grc-κλίσ-Ενσ-ΕΦ-'καταφέρω'}}
OXI λῦε ΝΑΙ λῦον {{grc-κλίσ-Ενσ-ΕΦ-'λύω'}}
ΝΑΙ κατάληγε ΝΑΙ καταλῆγον {{grc-κλίσ-Ενσ-ΕΦ-'καταλήγω'}}
δείτε το Παράρτημα: προσωδία ρημάτων

Παραδείγματα

επεξεργασία

Δισύλλαβα, ναι περισπωμένη

επεξεργασία

Έστω ότι υπάρχει και θέμα με περισπωμένη όπως στο λύω {{grc-conj-a-pres|λυ|λύ||λῦ}}

αφήνω κενή τη θέση#3. Εμφανίζει:
ενεργητικός ενεστώτας
  οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική
ἐγὼ λύω λύω λύοιμι
σὺ λύεις λύῃς λύοις λῦε
οὖτος λύει λύ λύοι λυέτω
ἡμεῖς λύομεν λύωμεν λύοιμεν
ὑμεῖς λύετε λύητε λύοιτε λύετε
οὗτοι λύουσῐ(ν) λύωσῐ(ν) λύοιεν λυόντων λυέτωσαν
2o δυϊκός λύετον λύητον λύοιτον λύετον
3o δυϊκός λύετον λύητον λυοίτην λυέτων
ονοματικοί
τύποι
απαρέμφατο μετοχή: αρσενικό - θηλυκό - ουδέτερο
λύειν λύων λύουσα λῦον


Άλλος τρόπος: γράφουμε τον βασικό χρόνο με παράμετρο τον βασικό χρόνο |χρ= και οπωσδήποτε περ=1 (ναι, υπάρχουν τύποι με περισπωμένη)
π.χ. {{grc-conj-a-pres|χρ=λύω|περ=1}}

εμφανίζει:
ενεργητικός ενεστώτας
  οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική
ἐγὼ λύω λύω λύοιμι
σὺ λύεις λύῃς λύοις λῦε
οὖτος λύει λύ λύοι λυέτω
ἡμεῖς λύομεν λύωμεν λύοιμεν
ὑμεῖς λύετε λύητε λύοιτε λύετε
οὗτοι λύουσῐ(ν) λύωσῐ(ν) λύοιεν λυόντων λυέτωσαν
2o δυϊκός λύετον λύητον λύοιτον λύετον
3o δυϊκός λύετον λύητον λυοίτην λυέτων
ονοματικοί
τύποι
απαρέμφατο μετοχή: αρσενικό - θηλυκό - ουδέτερο
λύειν λύων λύουσα λῦον


Αν ο βασικός χρόνος είναι το λήμμα, δε γράφουμε βασικό χρόνο, αλλά οπωσδήποτε περ=1 (ναι, υπάρχουν τύποι με περισπωμένη)
π.χ. {{grc-conj-a-pres|περ=1}}

εμφανίζει:
ενεργητικός ενεστώτας
  οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική
ἐγὼ λύω λύω λύοιμι
σὺ λύεις λύῃς λύοις λῦε
οὖτος λύει λύ λύοι λυέτω
ἡμεῖς λύομεν λύωμεν λύοιμεν
ὑμεῖς λύετε λύητε λύοιτε λύετε
οὗτοι λύουσῐ(ν) λύωσῐ(ν) λύοιεν λυόντων λυέτωσαν
2o δυϊκός λύετον λύητον λύοιτον λύετον
3o δυϊκός λύετον λύητον λυοίτην λυέτων
ονοματικοί
τύποι
απαρέμφατο μετοχή: αρσενικό - θηλυκό - ουδέτερο
λύειν λύων λύουσα λῦον


Δισύλλαβα, όχι περισπωμένη

επεξεργασία

Έστω ότι δεν υπάρχει θέμα με περισπωμένη {{grc-conj-a-pres|φερ|φέρ}}

εμφανίζει:


Άλλος τρόπος: γράφουμε τον βασικό χρόνο με παράμετρο τον βασικό χρόνο |χρ= π.χ. {{grc-conj-a-pres|χρ=φέρω}}

εμφανίζει:


Αν ο βασικός χρόνος είναι το λήμμα, δε γράφουμε τίποτα {{grc-conj-a-pres}}

εμφανίζει:


Πολυσύλλαβα, χωρίς περισπωμένη

επεξεργασία

Χωρίς να υπάρχει θέμα με περισπωμένη όπως στο προσέχω. Υπάρχει όμως αναβιβασμός τόνου στη θέση#3
{{grc-conj-a-pres|προσεχ|προσέχ|πρόσεχ|σημ=Υπάρχει και θέμα με τόνο στη 2η συλλαβή πριν το τέλος}}

εμφανίζει:


Άλλος τρόπος: γράφουμε τον βασικό χρόνο με παράμετρο τον βασικό χρόνο |χρ= και οπωσδήποτε αναβ=1 (ναι, υπάρχουν τύποι με αναβιβασμό τόνου)
π.χ. {{grc-conj-a-pres|χρ=προσέχω|αναβ=1}}

εμφανίζει:


Αν ο βασικός χρόνος είναι το λήμμα, δε χρειάζεται να γράψουμε τον βασικό χρόνο, αλλά οπωσδήποτε αναβ=1 (ναι, υπάρχουν τύποι με αναβιβασμό τόνου)
π.χ. {{grc-conj-a-pres|αναβ=1}}

εμφανίζει:


Πολυσύλλαβα, ναι περισπωμένη

επεξεργασία

Πολυσύλλαβο, υπάρχει και θέμα με περισπωμένη, όπως στο καταλήγω. Υπάρχει όμως και αναβιβασμός τόνου στη θέση#3
{{grc-conj-a-pres|καταλη|καταλή|κατάλη|καταλῆγ}}

εμφανίζει:


Άλλος τρόπος: γράφουμε τον βασικό χρόνο με παράμετρο τον βασικό χρόνο |χρ= και οπωσδήποτε περ=1 ΚΑΙ αναβ=1 (ναι, υπάρχουν τύποι με περισπωμένη ΚΑΙ με αναβιβασμό τόνου)
π.χ. {{grc-conj-a-pres|χρ=καταλήγω|περ=1|αναβ=1}}

εμφανίζει:


Αν ο βασικός χρόνος είναι το λήμμα, δε χρειάζεται να γράψουμε τον βασικό χρόνο, αλλά οπωσδήποτε περ=1 ΚΑΙ αναβ=1 (ναι, υπάρχουν τύποι με περισπωμένη ΚΑΙ με αναβιβασμό τόνου)
π.χ. {{grc-conj-a-pres|περ=1|αναβ=1}}

εμφανίζει:


Θέματα:

    • θέση#1=άτονο θέμα #2=οξεία στην τελευταία συλλαβή #3=αν υπάρχει, οξεία στην προτελευταία συλλαβή (για πολυσύλλαβα)
    • αν υπάρχει, |4= το θέμα με περισπωμένη

Αντικαθιστούμε τύπους γράφοντας καινούριους, αν χρειαστεί (γράφουμε και τους συνδέσμους αν θέλουμε)

  • της οριστικής με |1ε-ορ={{λ|ωωωω|grc}} |2ε-ορ= |3ε-ορ= |1π-ορ= |2π-ορ= |3π-ορ= |2δ-ορ= |3δ-ορ=
  • της υποτακτικής με |1ε-υπ= |2ε-υπ= ...
  • της προστακτικής με |2ε-πρ= |3ε-πρ= |2π-πρ= |3π-πρ= ...
  • απαρέμφατο |απρ=
  • μετοχές |μ-αρσ= |μ-θηλ= |μ-ουδ=

Προσθέτουμε τύπους ή σχόλιο ή σήμανση: προσθέτουμε στις παραμέτρους ονομασιών το -σημ Π.χ.

  • |1ε-ορ-σημ= |2-υπ-σημ= ...

Επιπλέον γραμμές παρατηρήσεων

  • |σημ= |παρατήρηση=

Δείγμα θεμάτων

επεξεργασία

Δείγμα θεμάτων - η σειρά τους κατά τον τονισμό

1=άτονο - 2=με οξεία - (3=αναβιβασμός τόνου) - (4=με περισπωμένη)
ενεργητικός ενεστώτας
  οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική
ἐγὼ 2ω 2ω 2οιμι
σὺ 2εις 2ῃς 2οις 3 ή 4-ε*
οὖτος 2ει 2 2οι 1έτω
ἡμεῖς 2ομεν 2ωμεν 2οιμεν
ὑμεῖς 2ετε 2ητε 2οιτε 2ετε
οὗτοι 2ουσῐ(ν) 2ωσῐ(ν) 2οιεν 1όντων 1έτωσαν
2o δυϊκός 2ετον 2ητον 2οιτον 2ετον
3o δυϊκός 2ετον 2ητον 1οίτην 1έτων
ονοματικοί
τύποι
απαρέμφατο μετοχή: αρσενικό - θηλυκό - ουδέτερο
2ειν 2ων 2ουσα 2 ή 4 -ον**
* είτε αναβιβασμός τόνου στα πολυσύλλαβα, είτε περισπωμένη
** είτε σταθερός τόνος, είτε περισπωμένη


Καλούνται τα πρότυπα

επεξεργασία
  • {{grc-conj-table}} Ο πίνακας κλίσης
  • {{word-1}} αφαιρεί ένα γράμμα από το τέλος λέξης
  • {{θ0}} αφαίρεση τόνου: παράγει άτονο
  • {{θπ}} βάζει περισπωμένη
  • {{θ2}} τοποθετεί οξεία στη δεύτερη συλλαβή πριν το τέλος
  • {{λθκ}} σύνδεσμος ακριβείας με χρώματα - χρησιμοποιεί το πρότυπο {{λ}}