ὑπό

Αρχαία ελληνικά (grc)

Ετυμολογία

ὑπό < πιθανόν πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *upo < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή ρίζα *up- (υπό) που θεωρείται επίσης ρίζα του λατινικού sub με δυσεξήγητο s-

Επίρρημα

ὑπό

• κάτω από πίσω από

Πρόθεση

ὑπό

1. (+ γενική)
   1. κάτω, κρυμμένο, κάτω από
   2. για δήλωση της αιτίας

      ⮡  ἀπώλλυτο ὑπὸ λιμοῦ

   3. για δήλωση της συνοδείας

      ⮡  κατέσκαπτον τὰ τείχη ὑπὸ αὐλητρίδων (κατέσκαπταν τα τείχη υπό τον ήχο αυλών)

2. (+ δοτική) κάτω από
3. (+ αιτιατική)
   1. κάτω από κάτι ή προς κάτι
   2. για δήλωση του χρόνου

      ⮡  ὑπὸ νύκτα (στη διάρκεια της νύχτας)

4. (ως πρόθημα) → δείτε ὑπο-, ὑπ-, ὑφ-

Άλλες μορφές

• επικός τύπος : ὑπαί
• ὕπο
• αιολικός τύπος : ὑπά
• ὑπ' (όταν ακολουθεί φωνήεν ή δίφθογγος με ψιλή)
• ὑφ' (όταν ακολουθεί φωνήεν ή δίφθογγος με δασεία)

Αντώνυμα

• ὑπέρ

Εκφράσεις

• ὑπὸ μάλης
• ὑπὸ χρόνου

Σύνθετα

• ὑπο-, ὑπο-, ὑπ-, ὑφ- Αρχαίες ελληνικές λέξεις με πρόθημα ὑπο- στο Βικιλεξικό

Πηγές

• ὑπό - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• ὑπό - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.