φιλεῖν

Αρχαία ελληνικά (grc)

Απαρέμφατο

φιλεῖν

• απαρέμφατο ενεργητικού ενεστώτα του φιλέω
  1. στη σημασία: καλωσορίζω έναν επισκέπτη, περιποιούμαι κάποιον φιλόξενα

     ※  8ος αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ὀδύσσεια, 15 (ο. Τηλεμάχου ἐπάνοδος.), στίχ. 74

     χρὴ ξεῖνον παρεόντα φιλεῖν, ἐθέλοντα δὲ πέμπειν.

     Πρέπει τον ξένο να τον δέχεσαι φιλόξενα, όσο τον έχεις, κι όταν επείγεται, να τον ξεπροβοδίζεις.

     Μετάφραση σε πεζό (2006): Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, @greek‑language.gr

  2. στη σημασία: αγαπώ

     ※  7ος↑ αιώνας ⌘ Ἡσίοδος, Ἔργα καὶ Ἡμέραι, 353

     τὸν φιλέοντα φιλεῖν, καὶ τῷ προσιόντι προσεῖναι.

     Αγάπα αυτόν που σ᾽ αγαπά. Αυτόν που σε πλησίασε παρέα να του κάνεις.

     Μετάφραση (2001): Σταύρος Γκιργκένης, Θεσσαλονίκη: Ζήτρος @greek‑language.gr

     ※  4ος↑ αιώνας ⌘ Δημοσθένης, Κατ’ Ἀριστοκράτους, 122 @scaife.perseus

     ἀλλʼ ἄχρι τούτου καὶ φιλεῖν, οἶμαι, χρὴ καὶ μισεῖν, μηδετέρου τὸν καιρὸν ὑπερβάλλοντας.

     ※  4ος↑ αιώνας ⌘ Ἀριστοτέλης, Ἠθικὰ Μεγάλα, @scaife.perseus 2.11.35

     ἔστιν δὲ βέλτιον τὸ φιλεῖν ἢ τὸ φιλεῖσθαι. — τὸ μὲν γὰρ φιλεῖν ἐνέργειά τις ἡδονῆς καὶ ἀγαθόν, ἀπὸ δὲ τοῦ φιλεῖσθαι οὐδεμία τῷ φιλουμένῳ ἐνέργεια γίνεται.

     όμως το να αγαπάει κανείς είναι καλύτερο από το να αγαπιέται. Γιατί το να αγαπάει κανείς είναι μια ενέργεια ηδονής και ένα αγαθό, ενώ με το να αγαπιέται κανείς δεν προκύπτει καμία ενέργεια στον αποδέκτη της αγάπης.

     Μετάφραση λέξεων: Βικιλεξικό.

Άλλες μορφές

• επικός τύπος : φιλήμεναι
• φιλέειν

Πηγές

• φιλέω - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• φιλέω - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.
• ΜΟΡΦΩ@ΛΟΓΕΙΟΝ
• μορφολογία@perseus.tufts.edu