λαγχάνω

Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)

Ετυμολογία

λαγχάνω < αρχαία ελληνική λαγχάνω

Ρήμα

λαγχάνω

1. τυχαίνω σε μερίδιο, σε κλήρο, λαχαίνω
2. τυχαίνω (όταν συμβαίνει κάτι)

Άλλες μορφές

• λαχαίνω (και στην κοινή νεοελληνική λαχαίνω)
• λαχάνω (και στα κυπριακά)

Πηγές

• λαγχάνω -  Επιτομή του Λεξικού Κριαρά της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669). Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, [μονοτονικό σύστημα]. 

---

Αρχαία ελληνικά (grc)

Αρχικοί χρόνοι	Φωνή Eνεργητική	Φωνή Μέση & Παθητική
Ενεστώτας	λαγχάνω	λαγχάνομαι
Παρατατικός	ἐλάγχανον	ἐλαγχανόμην
Μέλλοντας		λήξομαι | ληχθήσομαι
Αόριστος	ἔλαχον	ἐλαχόμην | ἐλήχθην
Παρακείμενος	εἴληχα	εἴληγμαι
Υπερσυντέλικος	εἰλήχειν	εἰληχόμην
Συντελ.Μέλλ.

Ετυμολογία

λαγχάνω' < → λείπει η ετυμολογία Για το θέμα λαχ-

Πιθανόν, συγγενική η μυκηναϊκή 𐀨𐀐 (ra-ke, λάχε)

Δε σχετίζεται με το λαχαίνω (σκάβω), λάχανον.

Ρήμα

λαγχάνω

• παίρνω με κλήρο

Συγγενικά

• Λάχεσις (θηλυκό)
• λαχνός & παράγωγα
• λάχος
• λῆξις (κλήρωση)

Κλίση

    λαγχάνω - ενεργητικοί τύποι

ενεργητικός ενεστώτας   οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική ἐγὼ λαγχάνω λαγχάνω λαγχάνοιμι — σὺ λαγχάνεις λαγχάνῃς λαγχάνοις λάγχανε οὖτος λαγχάνει λαγχάνῃ λαγχάνοι λαγχανέτω ἡμεῖς λαγχάνομεν λαγχάνωμεν λαγχάνοιμεν — ὑμεῖς λαγχάνετε λαγχάνητε λαγχάνοιτε λαγχάνετε οὗτοι λαγχάνουσῐ(ν) λαγχάνωσῐ(ν) λαγχάνοιεν λαγχανόντων λαγχανέτωσαν 2o δυϊκός λαγχάνετον λαγχάνητον λαγχάνοιτον λαγχάνετον 3o δυϊκός λαγχάνετον λαγχάνητον λαγχανοίτην λαγχανέτων ονοματικοί τύποι απαρέμφατο μετοχή: αρσενικό - θηλυκό - ουδέτερο λαγχάνειν λαγχάνων λαγχάνουσα λαγχάνον Ενεργητικός Παρατατικός προσωπικές εγκλίσεις οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική ἐγώ ἐλάγχανον - - - σύ ἐλάγχανες - - - οὖτος ἐλάγχανε - - - ἡμεῖς ἐλαγχάνομεν - - - ὑμεῖς ἐλαγχάνετε - - - οὗτοι ἐλάγχανον - - - Μέσος Μέλλοντας προσωπικές εγκλίσεις οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική ἐγώ λήξομαι - ληξοίμην - σύ λήξῃ / λήξει - λήξοιο - οὖτος λήξεται - λήξοιτο - ἡμεῖς ληξόμεθα - ληξοίμεθα - ὑμεῖς λήξεσθε - λήξοισθε - οὗτοι λήξονται - λήξοιντο - ονοματικοί τύποι απαρέμφατο μετοχή λήξεσθαι ληξόμενος ληξομένη ληξόμενον Ενεργητικός Αόριστος β' προσωπικές εγκλίσεις οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική ἐγώ ἔλαχον λάχω λάχοιμι - σύ ἔλαχες λάχῃς λάχοις λάχε οὖτος ἔλαχε λάχῃ λάχοι λαχέτω ἡμεῖς ἐλάχομεν λάχωμεν λάχοιμεν - ὑμεῖς ἐλάχετε λάχητε λάχοιτε λάχετε οὗτοι ἔλαχον λάχωσι(ν) λάχοιεν λαχόντων / λαχέτωσαν ονοματικοί τύποι απαρέμφατο μετοχή λαχεῖν λαχών λαχοῦσα λαχόν Ενεργητικός Παρακείμενος προσωπικές εγκλίσεις οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική ἐγώ εἴληχα εἰλήχω / εἰληχώς, εἰληχυῖα, εἰληχός ὦ εἰλήχοιμι / εἰληχώς, εἰληχυῖα, εἰληχός εἴην - σύ εἴληχας εἰλήχῃς / εἰληχώς, εἰληχυῖα, εἰληχός ᾖς εἰλήχοις / εἰληχώς, εἰληχυῖα, εἰληχός εἴης εἰληχώς, εἰληχυῖα, εἰληχός ἴσθι οὗτος εἴληχε εἰλήχῃ / εἰληχώς, εἰληχυῖα, εἰληχός ᾖ εἰλήχοι / εἰληχώς, εἰληχυῖα, εἰληχός εἴη εἰληχώς, εἰληχυῖα, εἰληχός ἔστω ἡμεῖς εἰλήχαμεν εἰλήχωμεν / εἰληχότες, εἰληχυῖαι, εἰληχότα ὦμεν εἰλήχοιμεν / εἰληχότες, εἰληχυῖαι, εἰληχότα εἴημεν/εἶμεν - ὑμεῖς εἰλήχατε εἰλήχητε / εἰληχότες, εἰληχυῖαι, εἰληχότα ἦτε εἰλήχοιτε / εἰληχότες, εἰληχυῖαι, εἰληχότα εἴητε/εἶτε εἰληχότες, εἰληχυῖαι, εἰληχότα ἔστε οὗτοι εἰλήχασι(ν) εἰλήχωσι(ν) / εἰληχότες, εἰληχυῖαι, εἰληχότα ὦσι(ν) εἰλήχοιεν / εἰληχότες, εἰληχυῖαι, εἰληχότα εἴησαν/εἶεν εἰληχότες, εἰληχυῖαι, εἰληχότα ἔστων ονοματικοί τύποι απαρέμφατο μετοχή εἰληχέναι εἰληχώς εἰληχυῖα εἰληχός Ενεργητικός Υπερσυντέλικος προσωπικές εγκλίσεις οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική ἐγώ εἰλήχειν - - - σύ εἰλήχεις - - - οὖτος εἰλήχει - - - ἡμεῖς εἰλήχεμεν - - - ὑμεῖς εἰλήχετε - - - οὗτοι εἰλήχεσαν - - -

• παθητικοί τύποι → λείπει η κλίση

Πηγές

• λαγχάνω - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• λαγχάνω - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.