ἀναλίσκομαι

Αρχαία ελληνικά (grc)

Ετυμολογία

ἀναλίσκομαι: μεσοπαθητική φωνή του ρήματος ἀναλίσκω

Ρήμα

ἀναλίσκομαι

1. ξοδεύομαι

   ※  4ος αιώνας πκε ⌘ Δημοσθένης, Κατὰ Φιλίππου α, 35

   καίτοι τί δήποτ᾽, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, νομίζετε τὴν μὲν τῶν Παναθηναίων ἑορτὴν καὶ τὴν τῶν Διονυσίων ἀεὶ τοῦ καθήκοντος χρόνου γίγνεσθαι, ἄν τε δεινοὶ λάχωσιν ἄν τ᾽ ἰδιῶται οἱ τούτων ἑκατέρων ἐπιμελούμενοι, εἰς ἃ τοσαῦτ᾽ ἀναλίσκεται χρήματα,

   Αλήθεια, για ποιον τέλος πάντων λόγο, Αθηναίοι, νομίζετε ότι η γιορτή των Παναθηναίων και των Διονυσίων γίνεται πάντοτε στη σωστή ημερομηνία, είτε κληρωθούν ειδικοί είτε ερασιτέχνες αυτοί που θα φροντίσουν για την καθεμιά από αυτές τις δύο γιορτές, για τις οποίες ξοδεύονται τόσο πολλά χρήματα,

   Μετάφραση (2002): Α.Ι. Γιαγκόπουλος-Μ. Αραποπούλου @greek‑language.gr

2. φθείρω, καταστρέφω σιγά σιγά
3. (στη μέση φωνή) αυτοκτονώ
4. (για πράγματα) εκλείπω, μέ πετούν
5. (για πρόσωπα) σκοτώνω, καταστρέφω

   ※  5ος αιώνας πκε, ⌘ Ευριπίδης, Ἱππόλυτος, 504-506

   ὡς ὑπείργασμαι μὲν εὖ | ψυχὴν ἔρωτι, τἀισχρὰ δ᾽ ἢν λέγηις καλῶς | ἐς τοῦθ᾽ ὃ φεύγω νῦν ἀναλωθήσομαι.

   Έχει αργαστεί τόσο σκληρά η ψυχή μου | από τον έρωτα, ώστε αν παρασταίνεις | για καλά τις ντροπές, θε να κυλήσω | στο κακό που ζητάω να το ξεφύγω.

   Μετάφραση (1965): Κώστας Βάρναλης @greek‑language.gr

6. χάνομαι, αφανίζομαι, καταστρέφομαι

   ※  5ος αιώνας πκε, ⌘ Ευριπίδης, Ἀνδρομάχη, 454-455

   κεῖνα γάρ μ᾽ ἀπώλεσεν, | ὅθ᾽ ἡ τάλαινα πόλις ἀνηλώθη Φρυγῶν

   τη ζωή μου εγώ την έχω χάσει | όταν η πόλη των Φρυγών, η δύστυχη, έπεσε,

   Μετάφραση (1994): Γιώργος Γεραλής @greek‑language.gr

   ※  5ος/4oς αιώνας πκε ⌘ Πλάτων, Συμπόσιον , 181d-181e

   χρῆν δὲ καὶ νόμον εἶναι μὴ ἐρᾶν παίδων, ἵνα μὴ εἰς ἄδηλον πολλὴ σπουδὴ ἀνηλίσκετο· τὸ γὰρ τῶν παίδων τέλος ἄδηλον οἷ τελευτᾷ κακίας καὶ ἀρετῆς ψυχῆς τε πέρι καὶ σώματος.

   Και θα ᾽πρεπε να νομοθετηθεί απαγόρευση ερωτικής σχέσης με παιδιά, για να μην πάει χαμένη τόση φροντίδα για μια σχέση που δεν ξέρουμε ποιά εξέλιξη θα έχει· γιατί κανείς δεν μπορεί να μαντέψει πώς θα εξελιχτεί τελικά ένα παιδί, σε ποιό επίπεδο ψυχικής και σωματικής ανωτερότητας ή κατάντιας θα καταλήξει.

   Μετάφραση (2004), Ηλίας Σ. Σπυρόπουλος @greek‑language.gr

Εκφράσεις

• τἀνηλωμένα: τα δαπανημένα χρήματα

Πηγές

• ἀναλίσκω - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• ἀναλίσκω - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.