ἀκρωτηριάζω

Αρχαία ελληνικά (grc)

Ετυμολογία

ἀκρωτηριάζω < ἀκρωτήριον + -άζω

Ρήμα

ἀκρωτηριάζω

1. αποκόπτω τα ἀκρωτήρια των πλοίων, τα σημεία τους που προεξέχουν, κυρίως τα έμβολα στην πρώρα (πλώρη) ή τα στολίδια της

   • τὰς πρῴρας ἠκρωτηρίασαν / τὰς τριήρεις ἀκρωτηριασάμενος

2. προεξέχω, σχηματίζω προεξοχή στη θάλασσα, σχηματίζω ακρωτήριο

   • καὶ γὰρ τὸ Σούνιον ἀκρωτηριάζει ὁμοίως τῇ Λακωνικῇ : και το Σούνιο προεξέχει/ σχηματίζει ακρωτήριο όπως η Λακωνική (χερσόνησος)

3. ακρωτηριάζω, κολοβώνω, κόβω άκρα (χέρι, πόδι)

   • ἐπειδὴ δὲ τὰς χεῖρας ἀπέκοψαν, ἠκρωτηρίαζον τοὺς ταλαιπώρους: κολοβώσαντες δὲ καὶ τὰ σκέλη (Πολύβιος, Ιστορία, Βιβλίο 4, κεφάλαιο 4. 32)

4. (μεταφορικά) αποκοπτω κάτι ζωτικό, σημαντικό όσο ένα μέλος του σώματος

   • τὰ τῶν προδοτῶν..., τῶν αὐτῶν βουλευμάτων ἐν ταῖς αὑτῶν πατρίσιν ὧνπερ οὗτοι παρ᾽ ὑμῖν, ἠκρωτηριασμένοι τὰς αὑτῶν ἕκαστοι πατρίδα... τῇ γαστρὶ μετροῦντες καὶ τοῖς αἰσχίστοις τὴν εὐδαιμονίαν: οι προδότες αλλού... έχουν τις ίδιες πολιτικές απόψεις στις πατρίδες τους όπως οι δικοί μας... έχοντας ακρωτηριάσει ο καθένας τη δική του πατρίδα, μετρούν την ευδαιμονία με την κοιλιά τους και με τα γεννητικά τους όργανα (Δημοσθένης, Περί του Στεφάνου, 296)

Συγγενικά

• ἀκρωτηρίασις
• ἀκρωτηρίασμα
• ἀκρωτηριασμός

Σημειώσεις

• ο μέσος αόριστος και ο μέσος παρακείμενος έχουν ενεργητική σημασία