ἐξαλλάσσω

Αρχαία ελληνικά (grc)

Ετυμολογία

ἐξαλλάσσω < → λείπει η ετυμολογία

Ρήμα

ἐξαλλάσσω

1. αλλάζω κάτι εντελώς

   ※  5ος αιώνας πκε, ⌘Σοφοκλής, Αἴας, 473-474

   αἰσχρὸν γὰρ ἄνδρα τοῦ μακροῦ χρῄζειν βίου, | κακοῖσιν ὅστις μηδὲν ἐξαλλάσσεται.

   Αλλιώς είναι ντροπή να θέλει κάποιος να τραβήξει σε μάκρος τη ζωή του, | αν δεν ελπίζει πως θ᾽ αλλάξει η τύχη στο καλύτερο.

   Μετάφραση (2012): Δημήτρης Μαρωνίτης @greek-language.gr

   Είναι ντροπή στον άντρα να γυρεύει πολύν καιρό να ζήσει, όταν δε βλέπει καμιά αλλαγή στις πίκρες του.

   Μετάφραση (2000): Τάσος Ρούσσος, @greek-language.gr

2. αποσύρομαι από έναν τόπο, τον εγκαταλείπω
3. (αμετάβατο) αλλάζω δρόμο, πορεία, κινούμαι πίσω και μπρος

   ※  5ος αιώνας πκε, ⌘ Ευριπίδης, Ἑκάβη, 1060-1063

   ποίαν ἢ ταύταν ἢ τάνδ᾽ | ἐξαλλάξω, τὰς | ἀνδροφόνους μάρψαι χρῄζων Ἰλιάδας, | αἵ με διώλεσαν;

   Ποιό δρόμο, τούτον ή εκείνον, να πάρω | για ν᾽ αδράξω τις αντροφόνες Τρωαδίτισσες | που μ᾽ αφανίσαν;

   Μετάφραση (1994): Γιώργος Γεραλής @greek-language.gr

   Ποιόν δρόμο, αυτόν εκεί ή τούτον εδώ να πάρω, | σα θέλω ν' αρπάξω στα χέρια μου τις Τρωαδίτισσες τις φόνισσες, | που μου φέρανε το χαλασμό;

   Μετάφραση (1958): Αθανάσιος Παπαχαρίσης, @greek-language.gr

Άλλες μορφές

• αττικός τύπος : ἐξαλλάττω

Συγγενικά

• ἀνεξάλλακτος
• ἐξάλλαξις
• ἐξαλλαγή
• ἐξάλλαγμα
• ἐξαλλακτέον
• ἐξαλλάκτης
• ἐξαλλάττωσις
• παρεξαλλάττω
• συνεξαλλάσσω

Πηγές

• ἐξαλλάσσω - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• ἐξαλλάσσω - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.