ἀποδημέω

Αρχαία ελληνικά (grc)

Ετυμολογία

ἀποδημέω < → λείπει η ετυμολογία

Ρήμα

ἀποδημέω - ἀποδημῶ (συνηρημένο)

1. είμαι μακριά από την πόλη, το σπίτι, την πατρίδα μου, βρίσκομαι στα ξένα, ταξιδεύω
2. αναχωρώ για το εξωτερικό

   ※  5ος/4oς αιώνας πκε ⌘ Πλάτων, Νόμοι, 5.742b @scaife.perseus

   ἰδιώτῃ δὲ ἂν ἄρα ποτὲ ἀνάγκη τις γίγνηται ἀποδημεῖν, παρέμενος μὲν τοὺς ἄρχοντας ἀποδημείτω, νόμισμα δὲ ἄν ποθεν ἔχων ξενικὸν οἴκαδε ἀφίκηται περιγενόμενον, τῇ πόλει αὐτὸ καταβαλλέτω πρὸς λόγον ἀπολαμβάνων τὸ ἐπιχώριον

3. επισκέπτομαι κάποιον
4. (μεταφορικά) είμαι απών
5. πεθαίνω

   ※  5ος/4oς αιώνας πκε ⌘ Πλάτων, Κρίτων, 53e-54b

   λόγοι δὲ ἐκεῖνοι οἱ περὶ δικαιοσύνης τε καὶ τῆς ἄλλης ἀρετῆς ποῦ ἡμῖν ἔσονται; ἀλλὰ δὴ τῶν παίδων ἕνεκα βούλει ζῆν, ἵνα αὐτοὺς ἐκθρέψῃς καὶ παιδεύσῃς; τί δέ; εἰς Θετταλίαν αὐτοὺς ἀγαγὼν θρέψεις τε καὶ παιδεύσεις, ξένους ποιήσας, ἵνα καὶ τοῦτο ἀπολαύσωσιν; ἢ τοῦτο μὲν οὔ, αὐτοῦ δὲ τρεφόμενοι σοῦ ζῶντος βέλτιον θρέψονται καὶ παιδεύσονται μὴ συνόντος σοῦ αὐτοῖς; οἱ γὰρ ἐπιτήδειοι οἱ σοὶ ἐπιμελήσονται αὐτῶν. πότερον ἐὰν μὲν εἰς Θετταλίαν ἀποδημήσῃς, ἐπιμελήσονται, ἐὰν δὲ εἰς Ἅιδου ἀποδημήσῃς, οὐχὶ ἐπιμελήσονται; εἴπερ γέ τι ὄφελος αὐτῶν ἐστιν τῶν σοι φασκόντων ἐπιτηδείων εἶναι, οἴεσθαί γε χρή.

   Και κείνα που λέγαμε για τη δικαιοσύνη και για κάθε άλλη αρετή, τί θα γίνουν τότε; Αλλά θέλεις, λες, να ζήσεις για τα παιδιά σου, για να τα αναθρέψεις και να τα μορφώσεις. Μα τί; Θα τα πάρεις κι αυτά μαζί σου στη Θεσσαλία κι εκεί θα τα αναθρέψεις και θα τα μορφώσεις κάνοντάς τα κατοίκους ξένης χώρας, για να απολαύσουν και τούτο το καλό από σένα; Ή δεν θα το κάνεις αυτό, αλλά τα παιδιά σου θα ανατραφούν και θα μορφωθούν καλύτερα μένοντας εδώ στην Αθήνα, φτάνει να ζεις εσύ, κι ας μην είσαι κοντά τους; Γιατί οι φίλοι σου, σκέπτεσαι, θα φροντίσουνε γι᾽ αυτά. Ποιό όμως από τα δύο, αν αποδημήσεις στη Θεσσαλία θα φροντίσουν, κι αν αποδημήσεις στον Άδη δεν θα φροντίσουν; Αν βέβαια μπορείς να περιμένεις κάτι καλό απ᾽ αυτούς, που ισχυρίζονται πως είναι φίλοι σου, πρέπει να πιστεύεις ότι θα φροντίσουν.

   Μετάφραση (1977), Βασίλης Τόγιας, @greek-language.gr

Άλλες μορφές

• δωρικός τύπος : ἀποδαμέω (δωρικός τύπος του ἀποδημέω)

Συγγενικά

• ἀναποδήμητος
• ἀποδήμησις
• ἀποδημητής
• ἀποδημητικός
• ἀποδημία
• ἀπόδημος
• φιλαπόδημος
• μισαπόδημος
• πολυαπόδημος
• συναποδημέω

Πηγές

• ἀποδημέω - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• ἀποδημέω - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.