ἀπέχω

Αρχαία ελληνικά (grc)

Ετυμολογία

ἀπέχω < ἀπ- + ἔχω

Ρήμα

ἀπέχω

1. έχω/κρατώ απόσταση από κάτι

   ※  8ος πκε αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ὀδύσσεια, 15 (ο. Τηλεμάχου ἐπάνοδος.), στίχ. 33

   ἀλλὰ ἑκὰς νήσων ἀπέχειν εὐεργέα νῆα

   Ὡς τόσο βάστα ἀπ' τὰ νησιὰ μακριὰ τ' ὡριὸ καράβι (μετάφραση Αργύρη Εφταλιώτη)

2. (+ απαρέμφατο) εμποδίζω (κάποιον) από το να κάνει κάτι
3. απέχω (για να δηλωθεί η απόσταση από έναν τόπο)

   ※  ἔστι δὲ ἄλλη πόλις ἀπέχουσα ὀκτὼ ἡμερέων ὁδὸν ἀπὸ Βαβυλῶνος (Ηρόδοτος, Ιστορίαι 1 (Κλειώ).179)

4. απέχω (από το να επιτύχω κάτι)
5. απέχω, διαφέρω από κάτι
6. παίρνω κάτι ολόκληρο

   ⮡  ἀπέχω τὸ χρέος - μου εξοφλέείται όλο το ποσό που μου χρωστούσαν

7. (απρόσωπο) → δείτε τη λέξη ἀπέχει : είναι ικανοποιητικό, είναι αρκετό

Κλίση

    ἀπέχω - ενεργητικοί τύποι

ενεργητικός ενεστώτας   οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική ἐγὼ ἀπέχω ἀπέχω ἀπέχοιμι — σὺ ἀπέχεις ἀπέχῃς ἀπέχοις ἄπεχε οὖτος ἀπέχει ἀπέχῃ ἀπέχοι ἀπεχέτω ἡμεῖς ἀπέχομεν ἀπέχωμεν ἀπέχοιμεν — ὑμεῖς ἀπέχετε ἀπέχητε ἀπέχοιτε ἀπέχετε οὗτοι ἀπέχουσῐ(ν) ἀπέχωσῐ(ν) ἀπέχοιεν ἀπεχόντων ἀπεχέτωσαν 2o δυϊκός ἀπέχετον ἀπέχητον ἀπέχοιτον ἀπέχετον 3o δυϊκός ἀπέχετον ἀπέχητον ἀπεχοίτην ἀπεχέτων ονοματικοί τύποι απαρέμφατο μετοχή: αρσενικό - θηλυκό - ουδέτερο ἀπέχειν ἀπέχων ἀπέχουσα ἀπέχον Ενεργητικός Παρατατικός προσωπικές εγκλίσεις οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική ἐγώ ἀπεῖχον - - - σύ ἀπεῖχες - - - οὖτος ἀπεῖχε - - - ἡμεῖς ἀπείχομεν - - - ὑμεῖς ἀπείχετε - - - οὗτοι ἀπεῖχον - - - Ενεργητικός Μέλλοντας προσωπικές εγκλίσεις οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική ἐγώ ἀφέξω - ἀφέξοιμι - σύ ἀφέξεις - ἀφέξοις - οὗτος ἀφέξει - ἀφέξοι - ἡμεῖς ἀφέξομεν - ἀφέξοιμεν - ὑμεῖς ἀφέξετε - ἀφέξοιτε - οὗτοι ἀφέξουσι(ν) - ἀφέξοιεν - ονοματικοί τύποι απαρέμφατο μετοχή ἀφέξειν ἀφέξων ἀφέξουσα ἀφέξον Ενεργητικός Αόριστος β' προσωπικές εγκλίσεις οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική ἐγώ ἀπέσχον ἀπόσχω ἀπόσχοιμι - σύ ἀπέσχες ἀπόσχῃς ἀπόσχοις ἀπόσχες οὖτος ἀπέσχε ἀπόσχῃ ἀπόσχοι ἀποσχέτω ἡμεῖς ἀπέσχομεν ἀπόσχωμεν ἀπόσχοιμεν - ὑμεῖς ἀπέσχετε ἀπόσχητε ἀπόσχοιτε ἀπόσχετε οὗτοι ἀπέσχον ἀπόσχωσι(ν) ἀπόσχοιεν ἀποσχόντων / ἀποσχέτωσαν ονοματικοί τύποι απαρέμφατο μετοχή ἀποσχεῖν ἀποσχών ἀποσχοῦσα ἀποσχόν Ενεργητικός Παρακείμενος προσωπικές εγκλίσεις οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική ἐγώ ἀπέσχηκα ἀπεσχήκω / ἀπεσχηκώς, ἀπεσχηκυῖα, ἀπεσχηκός ὦ ἀπεσχήκοιμι / ἀπεσχηκώς, ἀπεσχηκυῖα, ἀπεσχηκός εἴην - σύ ἀπέσχηκας ἀπεσχήκῃς / ἀπεσχηκώς, ἀπεσχηκυῖα, ἀπεσχηκός ᾖς ἀπεσχήκοις / ἀπεσχηκώς, ἀπεσχηκυῖα, ἀπεσχηκός εἴης ἀπεσχηκώς, ἀπεσχηκυῖα, ἀπεσχηκός ἴσθι οὗτος ἀπέσχηκε ἀπεσχήκῃ / ἀπεσχηκώς, ἀπεσχηκυῖα, ἀπεσχηκός ᾖ ἀπεσχήκοι / ἀπεσχηκώς, ἀπεσχηκυῖα, ἀπεσχηκός εἴη ἀπεσχηκώς, ἀπεσχηκυῖα, ἀπεσχηκός ἔστω ἡμεῖς ἀπεσχήκαμεν ἀπεσχήκωμεν / ἀπεσχηκότες, ἀπεσχηκυῖαι, ἀπεσχηκότα ὦμεν ἀπεσχήκοιμεν / ἀπεσχηκότες, ἀπεσχηκυῖαι, ἀπεσχηκότα εἴημεν/εἶμεν - ὑμεῖς ἀπεσχήκατε ἀπεσχήκητε / ἀπεσχηκότες, ἀπεσχηκυῖαι, ἀπεσχηκότα ἦτε ἀπεσχήκοιτε / ἀπεσχηκότες, ἀπεσχηκυῖαι, ἀπεσχηκότα εἴητε/εἶτε ἀπεσχηκότες, ἀπεσχηκυῖαι, ἀπεσχηκότα ἔστε οὗτοι ἀπεσχήκασι(ν) ἀπεσχήκωσι(ν) / ἀπεσχηκότες, ἀπεσχηκυῖαι, ἀπεσχηκότα ὦσι(ν) ἀπεσχήκοιεν / ἀπεσχηκότες, ἀπεσχηκυῖαι, ἀπεσχηκότα εἴησαν/εἶεν ἀπεσχηκότες, ἀπεσχηκυῖαι, ἀπεσχηκότα ἔστων ονοματικοί τύποι απαρέμφατο μετοχή ἀπεσχηκέναι ἀπεσχηκώς ἀπεσχηκυῖα ἀπεσχηκός Ενεργητικός Υπερσυντέλικος προσωπικές εγκλίσεις οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική ἐγώ ἀπεσχήκειν - - - σύ ἀπεσχήκεις - - - οὖτος ἀπεσχήκει - - - ἡμεῖς ἀπεσχήκεμεν - - - ὑμεῖς ἀπεσχήκετε - - - οὗτοι ἀπεσχήκεσαν - - -

• Μεσοπαθητικοί τύποι → λείπει η κλίση

Πηγές

• ἀπέχω - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• ἀπέχω - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.