ἀνακαράς

Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)

Ετυμολογία

ἀνακαράς < → λείπει η ετυμολογία

Ουσιαστικό

ἀνακαράς αρσενικό (και σήμερα σε χρήση ως ιδιωματικό)

• (μουσικό όργανο) είδος τυμπάνου

  ※  14ος αιώνας, Διήγησις παιδιόφραστος τῶν τετραπόδων ζώων, ανωνύμου, στίχ. 1043 (1043-1047), στο Wilhelm Wagner, (επιμ.), Carmina graeca medii aevi, Teubner, Λειψία 1874, σ. 141-178.

  Ἡ κάµηλος δὲ νὰ βαστᾷ λέγω [τὰς] ἀνακαράδας,
  καὶ νὰ τοὺς παίζῃ ὁ πονδικὸς νὰ συναχθοῦσιν ὅλοι,
  ὁ χοῖρος καὶ ἡ ἔλαφος, ἡ αἶγα, τὸ ἀγρίμιν,
  τὸ πρόβατον καὶ ὁ λαγὸς καὶ τὰ ὅμοια τούτων,
  τὸ ἄλογον δὲ ὡς γοργὸν ν᾿ ἀναιβοκαταιβαίνῃ,

  ※  16ος αιώνας, Ιάκωβος Τριβώλης, Ἱστορία τοῦ Ταγιαπιέρα, στίχ. 16 (10-16) @georgakas.lit.auth.gr

  Καὶ τοῦ πρέπει ἔνας στεντάρδος
  Ὡς γιὰ τὴν ἀποκοτία
  Καὶ τὴν πρόθυμον καρδία,
  Πὤχει μέσα στὸ κορμί του
  Δὲν στιμάρει τὴν ζωή του.
  Οὐδὲ χρήζει αὐτὸς λουμπάρδαις
  Τούρκους μὲ ἀνακαράδες.

  Émile Legrand (επιμ.), Ιστορία του Ταγιαπιέρα που την σημερνήν ημέρα σαν αυτόν ουδέν εφάνη εις όσ’ ορίζουν οι χριστιανοί. Ποίημα Ιακώβου του Τριβώλη επιμελεία τε και διορθώσει Αιμυλίου Λεγρανδίου, Πανδώρα, Αθήνα 1869.

Άλλες μορφές

• ἀνάκαρον
• νακαράς
• νάκαρο
• νιάκαρη
• νιάκαρο

Κλιτικοί τύποι

• ἀνακαράδες (ονομαστική, αιτιατική και κλητική πληθυντικού)
• ἀνακαράδας (αιτιατική πληθυντικού)

Συγγενικά

• ἀνακαριστής

Πηγές

• ἀνακαράς -  Επιτομή του Λεξικού Κριαρά της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669). Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, [μονοτονικό σύστημα]. 
• ἀνακαράς σελ.79, Τόμος 2 & σελ.80, Τόμος 2 - Κριαράς, Εμμανουήλ. Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669). Τόμοι Α'-ΙΗ'. (Τόμοι ΙΕ'-ΙΗ' επιμ. Ιωάννης Ν. Καζάζης) πολυτονικό σύστημα: τόμοι 1-5, μεταγραφή σε μονοτονικό: τόμοι 6-τέλος], pdf.Βιβλιογραφία.  Άπαντα Εμμανουήλ Κριαρά στην Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας. 
• Δημώδης Γραμματεία στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2015. Από τον Διγενή Ακρίτη (12ος αιώνας) έως την πτώση της Κρήτης (1669)
• ἀνακαράς - LBG - Trapp, Erich, et al. (1994–2007) Lexikon zur byzantinischen Gräzität besonders des 9.-12. Jahrhunderts (Λεξικό της Βυζαντινής Ελληνικής, ιδίως για τον 9ο-12ο αιώνα), Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften (Έκδοση της Αυστριακής Ακαδημίας Επιστημών)