ἀλεύω

Αρχαία ελληνικά (grc)

Ετυμολογία

ἀλεύω < → λείπει η ετυμολογία

Ρήμα

ἀλεύω

1. αποτρέπω, απωθώ, κρατώ μακριά

   ※  6ος/5ος πκε αιώνας ⌘ Αἰσχύλος, Ἑπτὰ ἐπὶ Θήβας, στίχ. 141 (140-143)

   καὶ Κύπρις, ἅτ᾽ εἶ γένους προμάτωρ, | ἄλευσον· σέθεν γὰρ ἐξ αἵματος | γεγόναμεν· λιταῖς [σε] θεοκλύτοις | ἀυτοῦσαι πελαζόμεσθα.

   Κι ω της γενιάς μας, Κύπριδα, προστάτισσα | μάκρυνε το κακό, γιατί αίμα εμείς δικό σου | με λιτανείες και θρήνους τη θεότη σου | κράζομε πέφτοντας εμπρός σου.

   Μετάφραση (1911): Ιωάννης Ν. Γρυπάρης, Αθήνα:Φέξης @greek‑language.gr

2. (στη μέση φωνή) αποτρέπω, απωθώ, αποφεύγω

   ※  8ος πκε αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ὀδύσσεια, στη Βικιθήκη

   • 20 (υ. Τὰ πρὸ τῆς μνηστηροφονίας.), στίχ. 305 (304-305)

     «Κτήσιππ᾽, ἦ μάλα τοι τόδε κέρδιον ἔπλετο θυμῷ· | οὐκ ἔβαλες τὸν ξεῖνον· ἀλεύατο γὰρ βέλος αὐτός.

     «Κτήσιππε, μάλλον σε καλό σού βγήκε η άστοχη βολή, | αφού τον ξένο δεν τον βρήκε, μόνος του την απέφυγε·

     Μετάφραση σε πεζό (2006): Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, @greek‑language.gr

   • 24 (ω. Σπονδαί.), στίχ. 29 (28-29)

     ἦ τ᾽ ἄρα καὶ σοὶ πρῶϊ παραστήσεσθαι ἔμελλε | μοῖρ᾽ ὀλοή, τὴν οὔ τις ἀλεύεται, ὅς κε γένηται.

     Μα να, σου έμελλε κι εσένα να σε χτυπήσει πριν της ώρας σου | η μαύρη μοίρα — αυτή που όποιος γεννηθεί να την ξεφύγει δεν μπορεί.

     Μετάφραση σε πεζό (2006): Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, @greek‑language.gr

Κλίση

• → λείπει η κλίση

Πηγές

• ἀλεύω - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• ἀλεύω - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.