εκθρονίζω
Νέα ελληνικά (el)
επεξεργασία
Ετυμολογία
επεξεργασία
- εκθρονίζω, ήδη από το 1826 (ἐκθρονίζω)[1] < μεταφραστικό δάνειο από τη γαλλική détrôner. Μορφολογικά αναλύεται σε εκ- + -θρονίζω κατά το ενθρονίζω.[2]
Προφορά
επεξεργασία
- ΔΦΑ : /ek.θɾoˈni.zo/
- τυπογραφικός συλλαβισμός : εκ‐θρο‐νί‐ζω
Ρήμα
επεξεργασία
εκθρονίζω, αόρ.: εκθρόνισα, παθ.φωνή: εκθρονίζομαι, π.αόρ.: εκθρονίστηκα, μτχ.π.π.: εκθρονισμένος
- (πολιτική) απομακρύνω, συνήθως με τη βία, κάποιον από το θρόνο του ή την εξουσία
- (μεταφορικά) εκτοπίζω κάποιον από την κορυφή κάποιου αξιολογικού πίνακα
Συνώνυμα
επεξεργασίαΑντώνυμα
επεξεργασίαΣυγγενικά
επεξεργασία→ και δείτε τη λέξη θρόνος
Κλίση
επεξεργασία Ενεργητική φωνή
| Εξακολουθητικοί χρόνοι | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| πρόσωπα | Ενεστώτας | Παρατατικός | Εξ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | Μετοχή |
| α' ενικ. | εκθρονίζω | εκθρόνιζα | θα εκθρονίζω | να εκθρονίζω | εκθρονίζοντας | |
| β' ενικ. | εκθρονίζεις | εκθρόνιζες | θα εκθρονίζεις | να εκθρονίζεις | εκθρόνιζε | |
| γ' ενικ. | εκθρονίζει | εκθρόνιζε | θα εκθρονίζει | να εκθρονίζει | ||
| α' πληθ. | εκθρονίζουμε | εκθρονίζαμε | θα εκθρονίζουμε | να εκθρονίζουμε | ||
| β' πληθ. | εκθρονίζετε | εκθρονίζατε | θα εκθρονίζετε | να εκθρονίζετε | εκθρονίζετε | |
| γ' πληθ. | εκθρονίζουν(ε) | εκθρόνιζαν εκθρονίζαν(ε) |
θα εκθρονίζουν(ε) | να εκθρονίζουν(ε) | ||
| Συνοπτικοί χρόνοι | ||||||
| πρόσωπα | Αόριστος | Συνοπτ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | Απαρέμφατο | |
| α' ενικ. | εκθρόνισα | θα εκθρονίσω | να εκθρονίσω | εκθρονίσει | ||
| β' ενικ. | εκθρόνισες | θα εκθρονίσεις | να εκθρονίσεις | εκθρόνισε | ||
| γ' ενικ. | εκθρόνισε | θα εκθρονίσει | να εκθρονίσει | |||
| α' πληθ. | εκθρονίσαμε | θα εκθρονίσουμε | να εκθρονίσουμε | |||
| β' πληθ. | εκθρονίσατε | θα εκθρονίσετε | να εκθρονίσετε | εκθρονίστε | ||
| γ' πληθ. | εκθρόνισαν εκθρονίσαν(ε) |
θα εκθρονίσουν(ε) | να εκθρονίσουν(ε) | |||
| Συντελεσμένοι χρόνοι | ||||||
| πρόσωπα | Παρακείμενος | Υπερσυντέλικος | Συντελ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | |
| α' ενικ. | έχω εκθρονίσει | είχα εκθρονίσει | θα έχω εκθρονίσει | να έχω εκθρονίσει | ||
| β' ενικ. | έχεις εκθρονίσει | είχες εκθρονίσει | θα έχεις εκθρονίσει | να έχεις εκθρονίσει | ||
| γ' ενικ. | έχει εκθρονίσει | είχε εκθρονίσει | θα έχει εκθρονίσει | να έχει εκθρονίσει | ||
| α' πληθ. | έχουμε εκθρονίσει | είχαμε εκθρονίσει | θα έχουμε εκθρονίσει | να έχουμε εκθρονίσει | ||
| β' πληθ. | έχετε εκθρονίσει | είχατε εκθρονίσει | θα έχετε εκθρονίσει | να έχετε εκθρονίσει | ||
| γ' πληθ. | έχουν εκθρονίσει | είχαν εκθρονίσει | θα έχουν εκθρονίσει | να έχουν εκθρονίσει |
| |
Παθητική φωνή
| Εξακολουθητικοί χρόνοι | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| πρόσωπα | Ενεστώτας | Παρατατικός | Εξ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | Μετοχή |
| α' ενικ. | εκθρονίζομαι | εκθρονιζόμουν(α) | θα εκθρονίζομαι | να εκθρονίζομαι | ||
| β' ενικ. | εκθρονίζεσαι | εκθρονιζόσουν(α) | θα εκθρονίζεσαι | να εκθρονίζεσαι | ||
| γ' ενικ. | εκθρονίζεται | εκθρονιζόταν(ε) | θα εκθρονίζεται | να εκθρονίζεται | ||
| α' πληθ. | εκθρονιζόμαστε | εκθρονιζόμαστε εκθρονιζόμασταν |
θα εκθρονιζόμαστε | να εκθρονιζόμαστε | ||
| β' πληθ. | εκθρονίζεστε | εκθρονιζόσαστε εκθρονιζόσασταν |
θα εκθρονίζεστε | να εκθρονίζεστε | (εκθρονίζεστε) | |
| γ' πληθ. | εκθρονίζονται | εκθρονίζονταν εκθρονιζόντουσαν |
θα εκθρονίζονται | να εκθρονίζονται | ||
| Συνοπτικοί χρόνοι | ||||||
| πρόσωπα | Αόριστος | Συνοπτ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | Απαρέμφατο | |
| α' ενικ. | εκθρονίστηκα | θα εκθρονιστώ | να εκθρονιστώ | εκθρονιστεί | ||
| β' ενικ. | εκθρονίστηκες | θα εκθρονιστείς | να εκθρονιστείς | εκθρονίσου | ||
| γ' ενικ. | εκθρονίστηκε | θα εκθρονιστεί | να εκθρονιστεί | |||
| α' πληθ. | εκθρονιστήκαμε | θα εκθρονιστούμε | να εκθρονιστούμε | |||
| β' πληθ. | εκθρονιστήκατε | θα εκθρονιστείτε | να εκθρονιστείτε | εκθρονιστείτε | ||
| γ' πληθ. | εκθρονίστηκαν εκθρονιστήκαν(ε) |
θα εκθρονιστούν(ε) | να εκθρονιστούν(ε) | |||
| Συντελεσμένοι χρόνοι | ||||||
| πρόσωπα | Παρακείμενος | Υπερσυντέλικος | Συντελ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | Μετοχή |
| α' ενικ. | έχω εκθρονιστεί | είχα εκθρονιστεί | θα έχω εκθρονιστεί | να έχω εκθρονιστεί | εκθρονισμένος | |
| β' ενικ. | έχεις εκθρονιστεί | είχες εκθρονιστεί | θα έχεις εκθρονιστεί | να έχεις εκθρονιστεί | ||
| γ' ενικ. | έχει εκθρονιστεί | είχε εκθρονιστεί | θα έχει εκθρονιστεί | να έχει εκθρονιστεί | ||
| α' πληθ. | έχουμε εκθρονιστεί | είχαμε εκθρονιστεί | θα έχουμε εκθρονιστεί | να έχουμε εκθρονιστεί | ||
| β' πληθ. | έχετε εκθρονιστεί | είχατε εκθρονιστεί | θα έχετε εκθρονιστεί | να έχετε εκθρονιστεί | ||
| γ' πληθ. | έχουν εκθρονιστεί | είχαν εκθρονιστεί | θα έχουν εκθρονιστεί | να έχουν εκθρονιστεί | ||
| Συντελεσμένοι χρόνοι (β΄ τύποι) | ||||||
| Παρακείμενος | είμαι, είσαι, είναι εκθρονισμένος - είμαστε, είστε, είναι εκθρονισμένοι | |||||
| Υπερσυντέλικος | ήμουν, ήσουν, ήταν εκθρονισμένος - ήμαστε, ήσαστε, ήταν εκθρονισμένοι | |||||
| Συντελ. Μέλλ. | θα είμαι, θα είσαι, θα είναι εκθρονισμένος - θα είμαστε, θα είστε, θα είναι εκθρονισμένοι | |||||
| Υποτακτική | να είμαι, να είσαι, να είναι εκθρονισμένος - να είμαστε, να είστε, να είναι εκθρονισμένοι | |||||
Μεταφράσεις
επεξεργασία
Αναφορές
επεξεργασία
- ↑ εκθρονίζω, σελ.ἐκθρονίζω, Τόμος Α΄ - Κουμανούδης, Στέφανος Αθ. (1900) Συναγωγή νέων λέξεων υπό των λογίων πλασθεισών από της Αλώσεως μέχρι των καθ’ ημάς χρόνων. Τόμοι: 2 (Εισαγωγή,@anemi). Εν Αθήναις: Τύποις Π. Δ. Σακελλαρίου
- ↑ εκθρονίζω - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας