Συζήτηση:πέντολο

Πρόταση διαγραφής

(μεταφορά από Βικιλεξικό:Σελίδες υποψήφιες για διαγραφή/2024) ǁ ǁǁ Chalk19 (talk) 08:15, 10 Απριλίου 2024 (UTC)

Δεν το βλέπω πουθενά. FocalPoint (συζήτηση) 05:29, 4 Απριλίου 2024 (UTC)

@FocalPoint Το έχει ο Μπαμπινιώτης (2002) ως άκλιτο με τη σημασία του εκκρεμούς. Εδώ ως συνώνυμο του ρολογιού και εδώ σε χρήση —Ah3kal (συζήτηση) 06:12, 4 Απριλίου 2024 (UTC)

☏ FocalPoint · Ah3kal : Από όσο βλέπω, ποιητικό, χωρίς χρήση [1], [2]. Λεξιπλασία του Τέλλου Άγρα, μάλλον (βλ. ποίημα "Η γραφή η μυστική"). ǁ ǁǁ Chalk19 (talk) 06:53, 4 Απριλίου 2024 (UTC)

@Chalk19 Ναι αλλά το έχουν δύο λεξικά, Μπαμπινιώτης και Βλαστός. —Ah3kal (συζήτηση) 07:19, 4 Απριλίου 2024 (UTC)

@Ah3kal Αυτό δεν αποδεικνύει ότι έχει χρήση πέραν της ποιητικής, εφόσον δε βρίσκονται αλλες αναφορές περαν του Άγρα. Αν είναι ιδιωματικο, θα πρέπει να τεκμηριωθει. ǁ ǁǁ Chalk19 (talk) 07:27, 4 Απριλίου 2024 (UTC)

ΥΓ. Δε λέω να διαγραφεί, αλλά μέχρι τώρα δείχνει ως άπαξ λεγόμενον. ǁ ǁǁ Chalk19 (talk) 07:31, 4 Απριλίου 2024 (UTC)

@Chalk19 Το κατάλαβα από τις επεξεργασίες σου ότι δεν λες να διαγραφεί, όμως μου κάνει εντύπωση, από τη μία να είναι μία μόνο η χρήση του, και από την άλλη στα δύο λεξικά ο ένας να το θεωρεί συνώνυμο του εκκρεμούς και ο άλλος του ρολογιού. Βέβαια οι δύο έννοιες υπό μία σκοπιά είναι συναφείς και το παράθεμα του Άγρα δεν ξεκαθαρίζει 100% τι από τα δύο σήμανε στις 3, αλλά και πάλι. Στο τέλος όμως θα μου πεις ότι αν δεν βρεθεί άλλη αναφορά, από όσο γνωρίζουμε παραμένει άπαξ λεγόμενο και τα άλλα είναι εικασίες. —Ah3kal (συζήτηση) 08:00, 4 Απριλίου 2024 (UTC)

@Ah3kal Στο Βλαστό, η λέξη δεν υπάρχει στην έκδοση του 1931, αλλά στη μεταθανάτια επαυξημένη έκδοση του 1989, "από τα κατάλοιπα του συγγραφέα". Σε συνδυασμό με ότι το ποίημα του Άγρα γράφτηκε -νομίζω- το 1936, δηλ. πριν την έκδοση του βιβλίου του Βλαστού, μάλλον δείχνει προς την κατεύθυνση πως ο Βλαστός δεν το συμπεριέλαβε στο βιβλίο του διότι δεν υπήρχε τότε η λέξη. Μέχρι τώρα, δεν έχω βρει τη λέξη σε όσα λεξικά έχω κοιτάξει (Ζηκίδη, Πρωίας, Ελευθερουδάκη, Ήλιου, Επιτροπής Φιλολόγων, Βοσταντζόγλου), αλλά ούτε στο προπολεμικό Λεξικόν ιταλο-ελληνικόν του Ι.Ν. Σιδέρη. Ο Μπαμπινιώτης δεν αποκλείεται απλά να αντιγράφει το Βλαστό (του 1989). ǁ ǁǁ Chalk19 (talk) 09:39, 4 Απριλίου 2024 (UTC)

ΥΓ. @Ah3kal. Ο Βλαστός βάζει διάφορα "συνώνυμα" και "συγγενικά" με την ευρεία έννοια στο βιβλίο. Αν δούμε τη σελίδα, αναφέρεται σε διάφορες λέξεις που σχετίζονται με ρολόγια (λ.χ. και το "χρονόμετρο"), χωρίς να είναι ταυτόσημες. Πιθανόν ο Μπαμπινιώτης πήρε από κει τη λέξη και τη "συγκεκριμενοποίησε" (δηλ. την κατέγραψε ως συγκεκριμένο τύπο/είδος ρολογιού). ǁ ǁǁ Chalk19 (talk) 09:50, 4 Απριλίου 2024 (UTC)

@Chalk19 Δες και αυτό: ...σαν το ρολόι με τα χρυσά τα πέντολα σταμάτησα... και αυτό: Σε αυτό, δημιούργησε ένα απλό μακροοικονομικό μοντέλο που παρομοίαζε την εξέλιξη της παραγωγής, των επενδύσεων και της κατανάλωσης με την κίνηση ενός πέντολου και θεωρούσε ότι αν ένα προσωρινό τυχαίο γεγονός επηρέαζε ανοδικά την παραγωγή τότε. Το δεύτερο καθώς είναι φοιτητική εργασία θα μπορούσα να δεχτώ ότι είναι αυτοσχέδια μετάφραση που πέρασε μετά απαρατήρητη. Το πρώτο, δυστυχώς από τότε που έκλεισε το ΕΚΕΒΙ, δεν μπορώ να το δω ολόκληρω ώστε να δω τον συγγραφέα, αν είναι και αυτό του Άγρα, θα την δεχτώ τη θεωρία σου. —Ah3kal (συζήτηση) 10:32, 4 Απριλίου 2024 (UTC)

ΥΓ. @Chalk19 Αμφότερα τα παραδείγματα, αντικρούουν και το λήμμα του Μπαμπινιώτη ότι είναι άκλιτο. —Ah3kal (συζήτηση) 10:35, 4 Απριλίου 2024 (UTC)

@Ah3kal Όχι ακριβώς. Το παράδειγμα του 1943 ("Νέα Εστία" και πάλι, όπως το ποίημα του Άγρα = και λογοτεχνικό και στο ίδιο περιοδικό) η λέξη αφορά τα "βαρίδια" (εξού και ο πληθυντικός) με τις αλυσιδίτσες που ξεκουρδίζουν το (ένα και μοναδικό) εκκρεμές του ρολογιού κι όχι το ίδιο το εκκρεμές (του ρολογιού) ή το ρολόι-εκκρεμές συνολικά. Είναι φανερό, απ' όλα αυτά ότι η λέξη πραγματικά δεν έχει χρήση, δηλ. χρήση στην πραγματική ζωή. ǁ ǁǁ Chalk19 (talk) 11:44, 4 Απριλίου 2024 (UTC)

@Chalk19 Γενικά με καλύπτει η ανάλυση σου. Αφήνω απλά ανοιχτό το ενδεχόμενο να είχε προφορική χρήση γιατί κάπως πιστεύω ότι θα το έλεγε ο λαός το εκκρεμές του ρολογιού, και δεν μου φαίνεται πιο πιθανή εκδοχή το «εκκρεμές». Μπορεί να ήταν το πέντολο, μπορεί και κάποια άλλη, ίσως δεν μάθουμε ποτέ. Στο σήμερα σίγουρα δεν έχει χρήση. —Ah3kal (συζήτηση) 12:36, 4 Απριλίου 2024 (UTC)

ΥΓ. @Ah3kal Κατά 99,99% και το ποίημα του 1943 είναι του Τέλλου Άγρα. Νομίζω πως πρόκειται για τις "Μεσημεριάτικες πιπεριές" (που είχε πρωτοδημοσιευτεί το '43 σε συνέχειες στη Ν.Ε.). Μάλλον αύριο θα μπορέσω να το επαληθεύσω. ǁ ǁǁ Chalk19 (talk) 12:36, 4 Απριλίου 2024 (UTC)

@Chalk19 Μεγάλη απώλεια το κατέβασμα της Νέας Εστίας από το το διαδίκτυο, και είχε και αξιοπρεπές OCR, οπότε ήταν τεράστιο σώμα κειμένου με δυνατότητα αναζήτησης. —Ah3kal (συζήτηση) 12:38, 4 Απριλίου 2024 (UTC)

@Ah3kal Δίχως αμφιβολία. ǁ ǁǁ Chalk19 (talk) 12:49, 4 Απριλίου 2024 (UTC)

ΥΓ. @Ah3kal Όσον αφορά τη φοιτητική εργασία, αν κρίνω από το ξενικό επώνυμο του συντάκτη της, δεν αποκλείεται να είναι λέξη δικής του έμπνευσης (εκτός κι αν είναι φανατικός θαυμαστής του Άγρα, ή … τον πήρε στο λαιμό του ο Μπαμπινιώτης). ǁ ǁǁ Chalk19 (talk) 13:03, 4 Απριλίου 2024 (UTC)

Επίσης το έχει το λεξικό των Τεγόπουλου-Φυτράκη. Χιονάκι (συζήτηση) 13:57, 4 Απριλίου 2024 (UTC)

Έβγαλα την ένδειξη. FocalPoint (συζήτηση) 15:56, 4 Απριλίου 2024 (UTC)