σκορπίζω
Νέα ελληνικά (el) επεξεργασία
Ετυμολογία
επεξεργασία
- σκορπίζω < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική σκορπίζω[1] < σκορπίος
Προφορά
επεξεργασία
- ΔΦΑ : /skoɾˈpi.zo/
- τυπογραφικός συλλαβισμός : σκορ‐πί‐ζω
Ρήμα
επεξεργασία
σκορπίζω, αόρ.: σκόρπισα, παθ.φωνή: σκορπίζομαι, π.αόρ.: σκορπίστηκα, μτχ.π.π.: σκορπισμένος
- ρίχνω, τοποθετώ ή πετάω σε διάφορες τυχαίες διευθύνσεις ή θέσεις κάποια αντικείμενα
Άλλες μορφές επεξεργασία
Εκφράσεις επεξεργασία
Συγγενικά επεξεργασία
Κλίση επεξεργασία
Ενεργητική φωνή
| Εξακολουθητικοί χρόνοι | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| πρόσωπα | Ενεστώτας | Παρατατικός | Εξ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | Μετοχή |
| α' ενικ. | σκορπίζω | σκόρπιζα | θα σκορπίζω | να σκορπίζω | σκορπίζοντας | |
| β' ενικ. | σκορπίζεις | σκόρπιζες | θα σκορπίζεις | να σκορπίζεις | σκόρπιζε | |
| γ' ενικ. | σκορπίζει | σκόρπιζε | θα σκορπίζει | να σκορπίζει | ||
| α' πληθ. | σκορπίζουμε | σκορπίζαμε | θα σκορπίζουμε | να σκορπίζουμε | ||
| β' πληθ. | σκορπίζετε | σκορπίζατε | θα σκορπίζετε | να σκορπίζετε | σκορπίζετε | |
| γ' πληθ. | σκορπίζουν(ε) | σκόρπιζαν σκορπίζαν(ε) |
θα σκορπίζουν(ε) | να σκορπίζουν(ε) | ||
| Συνοπτικοί χρόνοι | ||||||
| πρόσωπα | Αόριστος | Συνοπτ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | Απαρέμφατο | |
| α' ενικ. | σκόρπισα | θα σκορπίσω | να σκορπίσω | σκορπίσει | ||
| β' ενικ. | σκόρπισες | θα σκορπίσεις | να σκορπίσεις | σκόρπισε | ||
| γ' ενικ. | σκόρπισε | θα σκορπίσει | να σκορπίσει | |||
| α' πληθ. | σκορπίσαμε | θα σκορπίσουμε | να σκορπίσουμε | |||
| β' πληθ. | σκορπίσατε | θα σκορπίσετε | να σκορπίσετε | σκορπίστε | ||
| γ' πληθ. | σκόρπισαν σκορπίσαν(ε) |
θα σκορπίσουν(ε) | να σκορπίσουν(ε) | |||
| Συντελεσμένοι χρόνοι | ||||||
| πρόσωπα | Παρακείμενος | Υπερσυντέλικος | Συντελ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | |
| α' ενικ. | έχω σκορπίσει | είχα σκορπίσει | θα έχω σκορπίσει | να έχω σκορπίσει | ||
| β' ενικ. | έχεις σκορπίσει | είχες σκορπίσει | θα έχεις σκορπίσει | να έχεις σκορπίσει | ||
| γ' ενικ. | έχει σκορπίσει | είχε σκορπίσει | θα έχει σκορπίσει | να έχει σκορπίσει | ||
| α' πληθ. | έχουμε σκορπίσει | είχαμε σκορπίσει | θα έχουμε σκορπίσει | να έχουμε σκορπίσει | ||
| β' πληθ. | έχετε σκορπίσει | είχατε σκορπίσει | θα έχετε σκορπίσει | να έχετε σκορπίσει | ||
| γ' πληθ. | έχουν σκορπίσει | είχαν σκορπίσει | θα έχουν σκορπίσει | να έχουν σκορπίσει |
| |
Παθητική φωνή
| Εξακολουθητικοί χρόνοι | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| πρόσωπα | Ενεστώτας | Παρατατικός | Εξ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | Μετοχή |
| α' ενικ. | σκορπίζομαι | σκορπιζόμουν(α) | θα σκορπίζομαι | να σκορπίζομαι | ||
| β' ενικ. | σκορπίζεσαι | σκορπιζόσουν(α) | θα σκορπίζεσαι | να σκορπίζεσαι | ||
| γ' ενικ. | σκορπίζεται | σκορπιζόταν(ε) | θα σκορπίζεται | να σκορπίζεται | ||
| α' πληθ. | σκορπιζόμαστε | σκορπιζόμαστε σκορπιζόμασταν |
θα σκορπιζόμαστε | να σκορπιζόμαστε | ||
| β' πληθ. | σκορπίζεστε | σκορπιζόσαστε σκορπιζόσασταν |
θα σκορπίζεστε | να σκορπίζεστε | (σκορπίζεστε) | |
| γ' πληθ. | σκορπίζονται | σκορπίζονταν σκορπιζόντουσαν |
θα σκορπίζονται | να σκορπίζονται | ||
| Συνοπτικοί χρόνοι | ||||||
| πρόσωπα | Αόριστος | Συνοπτ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | Απαρέμφατο | |
| α' ενικ. | σκορπίστηκα | θα σκορπιστώ | να σκορπιστώ | σκορπιστεί | ||
| β' ενικ. | σκορπίστηκες | θα σκορπιστείς | να σκορπιστείς | σκορπίσου | ||
| γ' ενικ. | σκορπίστηκε | θα σκορπιστεί | να σκορπιστεί | |||
| α' πληθ. | σκορπιστήκαμε | θα σκορπιστούμε | να σκορπιστούμε | |||
| β' πληθ. | σκορπιστήκατε | θα σκορπιστείτε | να σκορπιστείτε | σκορπιστείτε | ||
| γ' πληθ. | σκορπίστηκαν σκορπιστήκαν(ε) |
θα σκορπιστούν(ε) | να σκορπιστούν(ε) | |||
| Συντελεσμένοι χρόνοι | ||||||
| πρόσωπα | Παρακείμενος | Υπερσυντέλικος | Συντελ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | Μετοχή |
| α' ενικ. | έχω σκορπιστεί | είχα σκορπιστεί | θα έχω σκορπιστεί | να έχω σκορπιστεί | σκορπισμένος | |
| β' ενικ. | έχεις σκορπιστεί | είχες σκορπιστεί | θα έχεις σκορπιστεί | να έχεις σκορπιστεί | ||
| γ' ενικ. | έχει σκορπιστεί | είχε σκορπιστεί | θα έχει σκορπιστεί | να έχει σκορπιστεί | ||
| α' πληθ. | έχουμε σκορπιστεί | είχαμε σκορπιστεί | θα έχουμε σκορπιστεί | να έχουμε σκορπιστεί | ||
| β' πληθ. | έχετε σκορπιστεί | είχατε σκορπιστεί | θα έχετε σκορπιστεί | να έχετε σκορπιστεί | ||
| γ' πληθ. | έχουν σκορπιστεί | είχαν σκορπιστεί | θα έχουν σκορπιστεί | να έχουν σκορπιστεί | ||
| Συντελεσμένοι χρόνοι (β΄ τύποι) | ||||||
| Παρακείμενος | είμαι, είσαι, είναι σκορπισμένος - είμαστε, είστε, είναι σκορπισμένοι | |||||
| Υπερσυντέλικος | ήμουν, ήσουν, ήταν σκορπισμένος - ήμαστε, ήσαστε, ήταν σκορπισμένοι | |||||
| Συντελ. Μέλλ. | θα είμαι, θα είσαι, θα είναι σκορπισμένος - θα είμαστε, θα είστε, θα είναι σκορπισμένοι | |||||
| Υποτακτική | να είμαι, να είσαι, να είναι σκορπισμένος - να είμαστε, να είστε, να είναι σκορπισμένοι | |||||
Μεταφράσεις
επεξεργασία
σκορπίζω
Αναφορές
επεξεργασία
- ↑ σκορπίζω - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
Αρχαία ελληνικά (grc) επεξεργασία
Ετυμολογία
επεξεργασία
- σκορπίζω < σκορπίος. Στο λεξικό του Chantraine[1] πιθανολογείται η ετυμολογική σύνδεση λόγω της χρήσης του σκορπιού στη μαγεία. Ο Ηofmann[2] και ο Μπαμπινιώτης[3] αντίθετα συνδέουν το ρήμα με τη μεταφορική έννοια της λέξης σκορπίος, «μηχανή εκτόξευσης βλημάτων».
Ρήμα
επεξεργασία
σκορπίζω
- διαχωρίζω ένα σωρό ή κάποια ομάδα στα τμήματα που την αποτελούν, σκορπίζω, διασκορπίζω, διαχέω
Παράγωγα επεξεργασία
Συγγενικά επεξεργασία
- → δείτε τη λέξη σκορπίος
Σύνθετα επεξεργασία
Αναφορές
επεξεργασία
- ↑ s.v. σκορπίος σελ.1021-22 - Chantraine, Pierre Dictionnaire étymologique de la langue grecque. (DELG) [Ετυμολογικό λεξικό της αρχαίας ελληνικής] (στα γαλλικά) Παρίσι: Klincksieck, 1968, Τόμοι 1-4.
- ↑ Hofmann, J. B. Ἐτυμολογικόν Λεξικόν τῆς Ἀρχαίας Ἑλληνικῆς. Μτφρ: Αντώνιος Δ. Παπανικολάου. Αθήνα: 1974. (Γερμανικά: Etymologisches Wörterbuch des Griechischen. Munich: R. Oldenbourg, 1949.)
- ↑ Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2010). Ετυμολογικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Β' ανατύπωση. 2009: A' έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.
Πηγές
επεξεργασία
- σκορπίζω - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
- σκορπίζω - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.