ἄατος

Αρχαία ελληνικά (grc)

→ γένη	αρσενικό & θηλυκό		ουδέτερο
↓ πτώσεις	ενικός
ονομαστική	ὁ/ἡ	ἄατος	τὸ	ἄατον
γενική	τοῦ/τῆς	ἀάτου	τοῦ	ἀάτου
δοτική	τῷ/τῇ	ἀάτῳ	τῷ	ἀάτῳ
αιτιατική	τὸν/τὴν	ἄατον	τὸ	ἄατον
κλητική ὦ!		ἄατε		ἄατον
↓ πτώσεις	πληθυντικός
ονομαστική	οἱ/αἱ	ἄατοι	τὰ	ἄατᾰ
γενική	τῶν	ἀάτων	τῶν	ἀάτων
δοτική	τοῖς/ταῖς	ἀάτοις	τοῖς	ἀάτοις
αιτιατική	τοὺς/τὰς	ἀάτους	τὰ	ἄατᾰ
κλητική ὦ!		ἄατοι		ἄατᾰ
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ	ἀάτω	τὼ	ἀάτω
γεν-δοτ	τοῖν	ἀάτοιν	τοῖν	ἀάτοιν
2η κλίση, Κατηγορία 'δύσκολος' όπως «δύσκολος» - Παράρτημα:Επίθετα & Μετοχές

Ετυμολογία

ἄατος < ἀ- στερητικό + ἆσαι (απαρέμφατο αορίστου) (<ἄω)

Επίθετο

ἄατος, -ος, -ον

1. ο μη κορεσμένος, αχόρταγος

   ※  8ος αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ἰλιάς, 22 (Χ. Ἕκτορος ἀναίρεσις.), στίχ. 218 (216-218)

   «νῦν δὴ νῶι ἔολπα, Διῒ φίλε φαίδιμ᾽ Ἀχιλλεῦ, | οἴσεσθαι μέγα κῦδος Ἀχαιοῖσι προτὶ νῆας, | Ἕκτορα δῃώσαντε μάχης ἄατόν περ ἐόντα.

   «Διίφιλε, λαμπρότατε Αχιλλέα, | τώρα θα πάρομεν εμείς δόξαν λαμπράν, ελπίζω,τούτον νεκρόν να φέρομεν στων Αχαιών τα πλοία, | τον Έκτορα, οπού άσβεστον πολέμου δίψαν είχε·

   Έμμετρη μετάφραση (1922): Ιάκωβος Πολυλάς, @greek‑language.gr

   ※  7ος↑ αιώνας ⌘ Ἡσίοδος, (αποδίδεται) Ἀσπὶς Ἡρακλέους^w, 59 (57-59)

   Ὃς καὶ Κύκνον ἔπεφνεν, Ἀρητιάδην μεγάθυμον. | εὗρε γὰρ ἐν τεμένει ἑκατηβόλου Ἀπόλλωνος | αὐτὸν καὶ πατέρα ὃν Ἄρη᾽, ἄατον πολέμοιο,

   Αυτός τον Κύκνο σκότωσε, το γενναιόκαρδο γιο τού Άρη. | Γιατί τους βρήκε στο τέμενος του Απόλλωνα που από μακριά τοξεύει, | αυτόν και τον πατέρα του, τον Άρη, τον αχόρταγο για πόλεμο,

   Μετάφραση (2001): Σταύρος Γκιργκένης, Θεσσαλονίκη: Ζήτρος @greek‑language.gr

   ※  7ος↑ αιώνας ⌘ Ἡσίοδος, Θεογονία, 714 (713-714)

   οἱ δ᾽ ἄρ᾽ ἐνὶ πρώτοισι μάχην δριμεῖαν ἔγειραν, | Κόττος τε Βριάρεώς τε Γύγης τ᾽ ἄατος πολέμοιο·

   Κι ανάμεσα στους πρώτους δριμεία μάχη σήκωναν | ο Κόττος, ο Βριάρεως κι ο Γύγης, ο ακόρεστος για πόλεμο.

   Μετάφραση (2001): Σταύρος Γκιργκένης, Θεσσαλονίκη: Ζήτρος @greek‑language.gr

2. ολέθριος, θανατηφόρος

Άλλες μορφές

• ἆτος (συνηρημένο)
• ιωνικός τύπος : ἄητος

Πηγές

• ἄατος - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• ἄατος - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.