χύτρα

Νέα ελληνικά (el)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	η	χύτρα	οι	χύτρες
γενική	της	χύτρας	των	χυτρών
αιτιατική	τη	χύτρα	τις	χύτρες
κλητική		χύτρα		χύτρες
Κατηγορία όπως «σοφία» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

χύτρα < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική χύτρα < χέω και σημασιολογικό δάνειο από τη γερμανική Schnell kockhtopf

Προφορά

ΔΦΑ : /ˈçi.tɾa/

τυπογραφικός συλλαβισμός : χύ‐τρα

Ουσιαστικό

Χύτρες

χύτρα θηλυκό

• (κουζινικά) μεγάλη κατσαρόλα

Πολυλεκτικοί όροι

• χύτρα ταχύτητας: ειδική ανθεκτική κατσαρόλα με βαλβίδα εκτόνωσης και αεροστεγές κλείσιμο για γρήγορο μαγείρεμα

Συγγενικές λέξεις

• εγχυτρισμός
• Χύτρα (τοπωνύμιο)
• χυτρισμός

Μεταφράσεις

    χύτρα

αγγλικά : kettle (en), cauldron (en) γαλλικά : marmite (fr), cocotte (fr), faitout (fr), autocuiseur (fr) ισπανικά : olla (es), puchero (es) πολωνικά : garnek (pl) ρωσικά : горшок (ru)

---

Αρχαία ελληνικά (grc)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
	χῠτρᾱ-
ονομαστική	ἡ	χύτρᾱ	αἱ	χύτραι
γενική	τῆς	χύτρᾱς	τῶν	χυτρῶν
δοτική	τῇ	χύτρᾳ	ταῖς	χύτραις
αιτιατική	τὴν	χύτρᾱν	τὰς	χύτρᾱς
κλητική ὦ!		χύτρᾱ		χύτραι
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		χύτρᾱ
γεν-δοτ	τοῖν		χύτραιν
Το δίχρονο φωνήεν της παραλήγουσας είναι βραχύ. Γνωρίζουμε το βραχύ ύψιλον από τον γνωστό πληθυντικό «χύτραι».
1η κλίση, ομάδα 'χώρα', Κατηγορία 'σοφία' όπως «σοφία» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

χύτρα < χυτός

Χύτρα με ακροφύσιο για να φεύγει ο ατμός 6ος/4ος αι. π.Χ., Αρχαιολογικό Μουσείο Αρχαίας Αγοράς

Ουσιαστικό

χύτρα θηλυκό ( & ιωνικοί τύποι : η κύθρα, ο κύθρος και η κύτρα, ο κύτρος)

1. πήλινο αγγείο για να βράζει κάτι μέσα του, τσουκάλι
2. στον πληθυντικό, χύτραι: το τμήμα της αγοράς όπου πουλούνταν χύτρες

Συγγενικές λέξεις

• χύτρος (η αρσενική εκδοχή)

• χυτραῖος
• χύτρειος
• χυτρεοῦς
• χυτρεύς
• χυτρεψός
• χυτρίδιον
• χυτρίζω
• χυτρικός
• χυτρίνδα
• χύτρινος
• χυτρίον
• χυτρίς
• χυτρίσκη
• χυτρισμός
• χυτρίτης
• χυτρόγαυλος
• χυτροειδής
• χυτροπλάθος
• χυτρόπους
• χυτροπώλης
• χυτροπώλιον
• χυτροτομέω
• χυτροφόρος
• χυτρώδης

Εκφράσεις

• χυτρεοῦς θεός  : θεός από κεραμεικό, ψεύτικος, ανίκανος να βοηθήσει

Πηγές

• «χύτρα» - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• «χύτρα» - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.