φρουρός

Νέα ελληνικά (el)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ο	φρουρός	οι	φρουροί
γενική	του	φρουρού	των	φρουρών
αιτιατική	τον	φρουρό	τους	φρουρούς
κλητική		φρουρέ		φρουροί
Κατηγορία όπως «ναός» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

φρουρός < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική φρουρός ^[1]

Προφορά

ΔΦΑ : /fɾuˈɾos/

τυπογραφικός συλλαβισμός : φρου‐ρός

Ουσιαστικό

φρουρός αρσενικό ή θηλυκό

πρόσωπο που φρουρεί, φυλάει και προστατεύει κάποιον ή κάτι
⮡ Ο φρουρός κατάφερε να ακινητοποιήσει τους ληστές.

※ Περνάει ο στρατός, της Ελλάδος φρουρός
στίχοι εμβατηρίου (1931) του {{β|Διονύσιος Βισβάρδης|Διονύσιου Βισβάρδη]])

⮡ φρουρός στο στρατό, στα αστυνομικά τμήματα, στις φυλακές
→ δείτε και ειδικός φρουρός (ένστολος δημόσιος υπάλληλος με ειδική εκπαίδευση και άδεια οπλοφορίας)

⮡ φρουρός σε τράπεζες, σε πολυκαταστήματα (ιδιωτικός υπάλληλος με περιορισμένες αρμοδιότητες και χωρίς άδεια οπλοφορίας)
(μεταφορικά) πρόσωπο που προστατεύει ή υπερασπίζεται κάτι
⮡ Ήταν πάντα φρουρός της ελεύθερης έκφρασης.

⮡ Τίτλοι μυθιστορημάτων, όπως «Οι φρουροί της Αχαΐας» του Τάσου Αθανασιάδη, «Ο φρουρός της καρδιάς» της Φρανσουάζ Σαγκάν.

※ Σε θέλω στο πλευρό μου, ακοίμητο φρουρό μου, με το φιλί με το σπαθί...
Στίχοι τραγουδιού του Μιχάλη Γκανά, τραγουδίστρια: Ελευθερία Αρβανιτάκη

Συνώνυμα

φύλακας
σκοπός (το πρόσωπο)

Συγγενικά

Μεταφράσεις

φρουρός

αγγλικά : guard ^(en) αρμενικά : պահակ ^(hy) γαλλικά : garde ^(fr) γερμανικά : Wächter ^(de) δανικά : vagt ^(da)	-- * εσθονικά : ΧΧΧ ^(et) --> ισπανικά : guardia ^(es) καταλανικά : guàrdia ^(ca) πολωνικά : strażnik ^(pl) πορτογαλικά : guarda ^(pt) ρωσικά : сторож ^(ru) (stórož) σουαχίλι : askari ^(sw) σουηδικά : vakt ^(sv) φινλανδικά : vartija ^(fi)

Αναφορές

↑ φρουρός - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Πηγές

φρουρός - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
φρουρός - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών. (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)

Αρχαία ελληνικά (grc)

	δυϊκός
↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ὁ	φρουρός	οἱ	φρουροί
γενική	τοῦ	φρουροῦ	τῶν	φρουρῶν
δοτική	τῷ	φρουρῷ	τοῖς	φρουροῖς
αιτιατική	τὸν	φρουρόν	τοὺς	φρουρούς
κλητική ὦ!		φρουρέ		φρουροί
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		φρουρώ
γεν-δοτ	τοῖν		φρουροῖν
2η κλίση, Κατηγορία 'ναός' όπως «ναός» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

φρουρός, ήδη τον 5ο αιώνα θεσσαλικός τύπος : προυρός < προοράω, δωρικός τύπος : πρωρός, με πρόσληψη του δασέος *πhρο‑ορός < *προ‑Ϝορός < προ- + ὁράω / ὁρῶ με επίθημα -ουρός^[1] Παραβάλετε το φροῦδος, προοίμιον .

Ουσιαστικό

φρουρός

φρουρός, που φρουρεί, φυλάσσει
※ 5ος πκε αιώνας ⌘ Θουκυδίδης, Ἱστορίαι, 2, 6
φρουροὺς ἐγκατέλιπον - άφησαν φρουρά (στις Πλαταιές)

※ 4ος πκε αιώνας ⌘ Ἀριστοτέλης, Πολιτικά, 1264a (2, 5.20)
ποιεῖ γὰρ τοὺς μὲν φύλακας οἷον φρουρούς, τοὺς δὲ γεωργοὺς καὶ τοὺς τεχνίτας καὶ τοὺς ἄλλους πολίτας

Άλλες μορφές

Συνώνυμα

φύλαξ

Συγγενικά

ετυμολογικό πεδίο
φρουρ-

Δε σχετίζεται η διφρουργία (< δίφρος)

Αναφορές

↑ Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2010). Ετυμολογικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Β' ανατύπωση. 2009: A' έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.

Πηγές

φρουρός - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
φρουρός - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.

[1] φρουρός - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

[2] Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2010). Ετυμολογικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Β' ανατύπωση. 2009: A' έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.

[1]

[1]