προληπτικός

Ελληνικά (el)

πτώση	ενικός
ονομαστική	προληπτικός	προληπτική	προληπτικό
γενική	προληπτικού	προληπτικής	προληπτικού
αιτιατική	προληπτικό	προληπτική	προληπτικό
κλητική	προληπτικέ	προληπτική	προληπτικό
πτώση	πληθυντικός
ονομαστική	προληπτικοί	προληπτικές	προληπτικά
γενική	προληπτικών	προληπτικών	προληπτικών
αιτιατική	προληπτικούς	προληπτικές	προληπτικά
κλητική	προληπτικοί	προληπτικές	προληπτικά

Ετυμολογία

προληπτικός < ελληνιστική κοινή προληπτικός < αρχαία ελληνική προλαμβάνω < πρό + λαμβάνω (1. (σημασιολογικό δάνειο) γαλλική préventif· 2. (σημασιολογικό δάνειο) γαλλική préjugé)

Επίθετο

προληπτικός, -ή, -ό

1. που προλαμβάνει, που με τις εκ των προτέρων ενέργειες ή πράξεις του προλαβαίνει την εκδήλωση ή την εμφάνιση κάποιων πραγμάτων, τα αποτρέπει ή τα ματαιώνει
2. που έχει προλήψεις ή πιστεύει σ’ αυτές

   → δείτε τη λέξη δεισιδαίμων

Συγγενικές λέξεις

• προληπτικά
• προληπτικώς
• → δείτε τις λέξεις προλαβαίνω, προλαμβάνω και λαμβάνω

Πολυλεκτικοί όροι

• προληπτική λογοκρισία: λογοκρισία που εφαρμόζεται εκ των προτέρων, ώστε να προλάβει ανεπιθύμητες ενέργειες
• προληπτική αφομοίωση: (γλωσσολογία) όταν κατά τη διαδικασία της αφομοίωσης ο φθόγγος που αφομοιώνεται προηγείται αυτού που την προκαλεί

  ≈ συνώνυμα: υποχωρητική αφομοίωση

  ≠ αντώνυμα: εξακολουθητική αφομοίωση, προχωρητική αφομοίωση

• προληπτικό κατηγορούμενο: (γραμματική) που εκ των προτέρων δηλώνει το αποτέλεσμα της ενέργειας κάποιου ρήματος
  • Στην πρόταση «Ὁ Ἀσωπὸς ποταμὸς ἐρρύη μέγας» (:Ο Ασωπός ποταμός πλημμύρισε, με αποτέλεσμα να γίνει μεγάλος, αδιάβατος) η λέξη μέγας είναι προληπτικό κατηγορούμενο στη λέξη ποταμός
  • Στην πρόταση «Η Ελένη σπουδάζει δικηγόρος» η λέξη δικηγόρος είναι προληπτικό κατηγορούμενο στη λέξη Ελένη

Μεταφράσεις

    που προλαμβάνει

αγγλικά : preventive (en) γαλλικά : préventif (fr)

    δεισιδαίμων

αγγλικά : superstitious (en) γαλλικά : superstitieux (fr)