αὐθάδης

Αρχαία ελληνικά (grc)

→ γένη	αρσενικό & θηλυκό		ουδέτερο
↓ πτώσεις	ενικός
ονομαστική	ὁ/ἡ	αὐθάδης	τὸ	αὔθαδες
γενική	τοῦ/τῆς	αὐθάδους	τοῦ	αὐθάδους
δοτική	τῷ/τῇ	αὐθάδει	τῷ	αὐθάδει
αιτιατική	τὸν/τὴν	αὐθάδη	τὸ	αὔθαδες
κλητική ὦ!		αὔθαδες		αὔθαδες
↓ πτώσεις	πληθυντικός
ονομαστική	οἱ/αἱ	αὐθάδεις	τὰ	αὐθάδη
γενική	τῶν	αὐθάδων	τῶν	αὐθάδων
δοτική	τοῖς/ταῖς	αὐθάδεσῐ(ν)	τοῖς	αὐθάδεσῐ(ν)
αιτιατική	τοὺς/τὰς	αὐθάδεις	τὰ	αὐθάδη
κλητική ὦ!		αὐθάδεις		αὐθάδη
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ	αὐθάδει	τὼ	αὐθάδει
γεν-δοτ	τοῖν	αὐθάδοιν	τοῖν	αὐθάδοιν
Απαντά και γενική πληθυντικού αὐθαδῶν (δείτε τα παραθέματα).
3η κλίση, Κατηγορία 'συνήθης' όπως «συνήθης» - Παράρτημα:Επίθετα & Μετοχές

Ετυμολογία

αὐθάδης, ήδη στον Αισχύλο < *αὐτο-Ϝάδης < αὐθ- + θέμα Ϝαδ- όπως στον αόριστο 3ου προσώπου ἔαδε του ἁνδάνω (προσφέρω ευχαρίστηση) (που το βρίσκουμε και στο ἥδομαι, ἡδονή)

Επίθετο

αὐθάδης, -ης, αύθαδες, συγκριτικός :αὐθαδέστερος, υπερθετικός : αὐθαδέστατος

• που κάνει μόνο ό,τι του προσφέρει ευχαρίστηση (συνεκδοχικά χωρίς να νοιάζεται για τη συμπεριφορά του: αυθάδης, θρασύς)

  ※  6ος/5ος πκε αιώνας ⌘ Αἰσχύλος, Προμηθεὺς δεσμώτης, στίχ. 907

  αὐθάδη φρονῶν

  ※  5ος/4ος πκε αιώνας ⌘ Πλάτων, Πολιτικός, 294b

  ἄνθρωπος αὐθάδης καὶ ἀμαθής

Σημειώσεις

• γενική πληθυντικού: αλλού συναντάται ο τύπος αὐθαδῶν και αλλού ο τύπος αὐθάδων. Δείτε επίσης το εὐώδης και το Παράρτημα:Επίθετα

  ※  4ος πκε αιώνας ⌘ Δημοσθένης, Ἐρωτικός, 14.3 @perseus.tufts.edu

  τῶν γὰρ ἄλλων ἐπὶ μὲν τῆς πραότητος ταπεινῶν, ἐπὶ δὲ τῆς σεμνότητος αὐθαδῶν ὑπολαμβανομένων, καὶ διὰ μὲν τὴν ἀνδρείαν θρασυτέρων, διὰ δὲ τὴν ἡσυχίαν ἀβελτέρων εἶναι δοκούντων,

  ※  6ος πκε αιώνας [μεσαιωνικά χφφ] ⌘ Αίσωπος, Αἰσώπου μῦθοι, 135. Κύων και αλώπηξ, 1.5

  ὁ λόγος λεχθείη ἂν ἐπ᾽ ἀνδρῶν αὐθάδων

Παράγωγα

• ἀπαυθαδιάζοντες
• ἀπαυθαδίζομαι
• αὐθάδεια
• αὐθαδέστατος
• αὐθαδέστερος
• αὐθαδία
• αὐθαδιάζομαι
• αὐθαδικός
• αὐθάδισμα
• αὐθαδίζομαι
• αὐθαδόστομος
• αὐθάδως
• ἐξαυθαδίζομαι
• καταυθαδίζω
• περιαυθαδίζομαι

Συγγενικά

• ἥδομαι
• → δείτε τις λέξεις αὐτός και ἁνδάνω

Πηγές

• αὐθάδης - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• αὐθάδης - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.