ἵημι

Αρχαία ελληνικά (grc)

Αρχικοί χρόνοι	Φωνή Eνεργητική	Φωνή Μέση & Παθητική
Ενεστώτας	ἵημι	ἵεμαι
Παρατατικός	ἵην	ἱέμην
Μέλλοντας	ἥσω	ἥσομαι & ἑθήσομαι
Αόριστος	ἧκα	ἡκάμην & εἵμην & εἵθην
Παρακείμενος	εἷκα	εἷμαι
Υπερσυντέλικος	εἵκειν	εἵμην
Συντελ.Μέλλ.	-	-

Ετυμολογία

ἵημι, ήδη μυκηναϊκή 𐀂𐀋𐀵 (i-je-to, ἵετο) < (κληρονομημένο) πρωτοελληνική *yiyēmi (με ενεστωτικό αναδιπλασιασμό) < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή ρίζα *ye-. Συγγενή: λατινική iacio, γαλλική jeter, ιταλική gettare.

Ρήμα

ἵημι (μεταβατικό του εἶμι)

1. θέτω σε κίνηση, κάνω κάτι να κινηθεί
2. στέλνω, αποστέλλω
3. εκπέμπω
4. εκβάλλω
5. προφέρω, εκστομίζω
6. ρίχνω
7. (για υγρό) χύνω, αφήνω να τρέξει
8. τοποθετώ, θέτω
9. (μέσο) ωθούμαι
10. (μέσο) επιθυμώ, ποθώ, λαχταρώ

Συγγενικά

• ἑσία
• ἕσις
• ἑσμός
• ἑτός
• ἡσιεπής
• ἵεσις

Σύνθετα

• ἀφίημι
• ἀνίημι
• ἀνταφίημι
• ἀντεπαφίημι
• ἀπομεθίημι
• ἀποπροΐημι
• διαφίημι
• διαμεθίημι
• διανίημι
• διεξίημι
• διενίημι
• διίημι
• διυφίημι
• ἐξαφίημι
• ἐξανίημι
• ἐξεφίημι
• ἐξίημι
• ἐφίημι
• ἐγκαθίημι
• ἐκπροΐημι
• ἐναφίημι
• ἐνδίημι
• ἐνίημι
• ἐπαφίημι
• ἐπανίημι
• ἐπενδίημι
• ἐπενίημι
• ἐπικαθίημι
• ἐπιλίημι
• ἐπιπροΐημι
• εἰσαφίημι
• εἰσίημι
• εἰσκαθίημι
• καθίημι
• καθυφίημι
• καταφίημι
• μεθίημι
• παραφίημι
• παρακαθίημι
• παραμεθίημι
• παρανίημι
• παρεξίημι
• παρίημι
• προαφίημι
• προανίημι
• προεφίημι
• προενίημι
• προεπαφίημι
• προίημι
• προκαθίημι
• προμεθίημι
• προσαφίημι
• προσανίημι
• προσενίημι
• προσίημι
• προσσυνίημι
• συγκαθίημι
• συμπροίημι
• συναφίημι
• συνανίημι
• συνεφίημι
• συνεπαφίημι
• συνίημι
• ὑφίημι
• ὑπανίημι
• ὑπερίημι
• ὑπίημι
• ὑποκαθίημι

Κλίση

    Κλίση

Ενεργητικός Ενεστώτας προσωπικές εγκλίσεις οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική ἐγώ ἵημι ἱῶ ἱείην - σύ ἵης (& ἱεῖς) ἱῇς ἱείης ἵει οὗτος ἵησι ἱῇ ἱείη ἱέτω ἡμεῖς ἵεμεν ἱῶμεν ἱείημεν/ἱεῖμεν - ὑμεῖς ἵετε ἱῆτε ἱείητε/ἱεῖτε ἵετε οὗτοι ἱᾶσι(ν) ἱῶσι(ν) ἱείησαν/ἱεῖεν ἱέντων / ἱέτωσαν ονοματικοί τύποι απαρέμφατο μετοχή ἱέναι ἱείς (γεν. ἱέντος) ἱεῖσα ἱέν Ενεργητικός Παρατατικός προσωπικές εγκλίσεις οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική ἐγώ ἵην - - - σύ ἵεις - - - οὖτος ἵει - - - ἡμεῖς ἵεμεν - - - ὑμεῖς ἵετε - - - οὗτοι ἵεσαν - - - Ενεργητικός Μέλλοντας προσωπικές εγκλίσεις οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική ἐγώ ἥσω - ἥσοιμι - σύ ἥσεις - ἥσοις - οὗτος ἥσει - ἥσοι - ἡμεῖς ἥσομεν - ἥσοιμεν - ὑμεῖς ἥσετε - ἥσοιτε - οὗτοι ἥσουσι(ν) - ἥσοιεν - ονοματικοί τύποι απαρέμφατο μετοχή ἥσειν ἥσων ἥσουσα ἧσον Ενεργητικός Αόριστος α' προσωπικές εγκλίσεις οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική ἐγώ ἧκα ἥκω ἥκαιμι - σύ ἧκας ἥκῃς ἥκαις / ἥκειας ἧκον οὗτος ἧκε ἥκῃ ἥκαι / ἥκειεν ἡκάτω ἡμεῖς ἥκαμεν ἥκωμεν ἥκαιμεν - ὑμεῖς ἥκατε ἥκητε ἥκαιτε ἥκατε οὗτοι ἧκαν ἥκωσι(ν) ἥκαιεν / ἥκειαν ἡκάντων / ἡκάτωσαν ονοματικοί τύποι απαρέμφατο μετοχή ἧκαι ἥκας ἥκασα ἧκαν Ενεργητικός Παρακείμενος προσωπικές εγκλίσεις οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική ἐγώ εἷκα εἵκω / εἱκώς, εἱκυῖα, εἱκός ὦ εἵκοιμι / εἱκώς, εἱκυῖα, εἱκός εἴην - σύ εἷκας εἵκῃς / εἱκώς, εἱκυῖα, εἱκός ᾖς εἵκοις / εἱκώς, εἱκυῖα, εἱκός εἴης εἱκώς, εἱκυῖα, εἱκός ἴσθι οὗτος εἷκε εἵκῃ / εἱκώς, εἱκυῖα, εἱκός ᾖ εἵκοι / εἱκώς, εἱκυῖα, εἱκός εἴη εἱκώς, εἱκυῖα, εἱκός ἔστω ἡμεῖς εἵκαμεν εἵκωμεν / εἱκότες, εἱκυῖαι, εἱκότα ὦμεν εἵκοιμεν / εἱκότες, εἱκυῖαι, εἱκότα εἴημεν/εἶμεν - ὑμεῖς εἵκατε εἵκητε / εἱκότες, εἱκυῖαι, εἱκότα ἦτε εἵκοιτε / εἱκότες, εἱκυῖαι, εἱκότα εἴητε/εἶτε εἱκότες, εἱκυῖαι, εἱκότα ἔστε οὗτοι εἵκασι(ν) εἵκωσι(ν) / εἱκότες, εἱκυῖαι, εἱκότα ὦσι(ν) εἵκοιεν / εἱκότες, εἱκυῖαι, εἱκότα εἴησαν/εἶεν εἱκότες, εἱκυῖαι, εἱκότα ἔστων ονοματικοί τύποι απαρέμφατο μετοχή εἱκέναι εἱκώς εἱκυῖα εἱκός Ενεργητικός Υπερσυντέλικος προσωπικές εγκλίσεις οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική ἐγώ εἵκειν - - - σύ εἵκεις - - - οὖτος εἵκει - - - ἡμεῖς εἵκεμεν - - - ὑμεῖς εἵκετε - - - οὗτοι εἵκεσαν - - -

Πηγές

• ἵημι - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• ἵημι - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.