ραγίζω

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

ραγίζω < το αρχαία ελληνική ῥαγίζω αφορούσε τη συλλογή σταφυλιών και το νεοελληνικό ραγίζω προέρχεται από το μεσαιωνική ελληνική ραγίζω, που προέκυψε από τον αόριστο ἐρράγησα ή το μέλλοντα ῥαγήσομαι του ῥήγνυμαι (ῥήγνυμι)

Ρήμα

ραγίζω (μεσοπαθητικό ραγίζω, ενώ από μεσοπαθητικούς τύπους εύχρηστη μόνο η μετοχή ραγισμένος)

1. προκαλώ σχάση στην επιφάνεια εύθραυστου (ή και μη) αντικειμένου

   Τη βλέπω καλά την πέτρα, και το θαμάζω που δεν είναι ραγισμένη, δεν άλλαξε καθώς άλλαξαν όσοι κάθισαν εκεί απάνω, μήτε σηκώθηκε να φύγη καθώς εκείνοι.

   ραγίζουν και οι πέτρες για τον 8χρονο που πνίγηκε στην Καλογριά

   ράγισε το γυαλί

   Μην κοπανάς, πάνω στο μάρμαρο, θα ραγίσει

2. (μεταφορικά) προκαλώ πόνο σε άνθρωπο, νιώθω πόνο

   μου ράγισε την καρδιά - ράγισε η καρδιά μου όταν άκουσα...

3. (μεταφορικά) σπάω, τρέμω, διακόπτομαι (για τη φωνή)

   ράγισε η φωνή του καθώς ξεστομούσε τι είχε συμβεί στο παιδί

4. (μεταφορικά) προκαλώ ή παθαίνω ράγισμα, μικρή αλλά μοιραία βλάβη η οποία είναι βέβαιο ότι θα καταλήξει σε πλήρη διάλυση, σπάσιμο, ρήξη

   Ο γάμος τους ράγισε από τη μέρα που ...

Συγγενικά

• ράγισμα και ράισμα
• ραγισμένος
• ραγάδα
• ρωγμή
• ρήγμα
• και μέσω του αρχικού ῥήγνυμι:
• ράχη, ραχιαίος
• ραγδαίος

Εκφράσεις

• άμα ραγίσει το γυαλί: για κάτι που μοιάζει ασήμαντη ζημία, ενώ είναι μοιραία

Κλίση

    Ενεργητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	ραγίζω	ράγιζα	θα ραγίζω	να ραγίζω		ραγίζοντας
β' ενικ.	ραγίζεις	ράγιζες	θα ραγίζεις	να ραγίζεις	ράγιζε
γ' ενικ.	ραγίζει	ράγιζε	θα ραγίζει	να ραγίζει
α' πληθ.	ραγίζουμε	ραγίζαμε	θα ραγίζουμε	να ραγίζουμε
β' πληθ.	ραγίζετε	ραγίζατε	θα ραγίζετε	να ραγίζετε	ραγίζετε
γ' πληθ.	ραγίζουν(ε)	ράγιζαν ραγίζαν(ε)	θα ραγίζουν(ε)	να ραγίζουν(ε)
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		ράγισα	θα ραγίσω	να ραγίσω		ραγίσει
β' ενικ.		ράγισες	θα ραγίσεις	να ραγίσεις	ράγισε
γ' ενικ.		ράγισε	θα ραγίσει	να ραγίσει
α' πληθ.		ραγίσαμε	θα ραγίσουμε	να ραγίσουμε
β' πληθ.		ραγίσατε	θα ραγίσετε	να ραγίσετε	ραγίστε
γ' πληθ.		ράγισαν ραγίσαν(ε)	θα ραγίσουν(ε)	να ραγίσουν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική
α' ενικ.	έχω ραγίσει	είχα ραγίσει	θα έχω ραγίσει	να έχω ραγίσει
β' ενικ.	έχεις ραγίσει	είχες ραγίσει	θα έχεις ραγίσει	να έχεις ραγίσει
γ' ενικ.	έχει ραγίσει	είχε ραγίσει	θα έχει ραγίσει	να έχει ραγίσει
α' πληθ.	έχουμε ραγίσει	είχαμε ραγίσει	θα έχουμε ραγίσει	να έχουμε ραγίσει
β' πληθ.	έχετε ραγίσει	είχατε ραγίσει	θα έχετε ραγίσει	να έχετε ραγίσει
γ' πληθ.	έχουν ραγίσει	είχαν ραγίσει	θα έχουν ραγίσει	να έχουν ραγίσει

Μεταφράσεις

    ραγίζω

αγγλικά : crack (en) chap (en) γαλλικά : fendre (fr), fissurer (fr), briser (fr)