ρήγας
Νέα ελληνικά (el) επεξεργασία
↓ πτώσεις | ενικός | πληθυντικός | ||
---|---|---|---|---|
ονομαστική | ο | ρήγας | οι | ρηγάδες |
γενική | του | ρήγα | των | ρηγάδων |
αιτιατική | τον | ρήγα | τους | ρηγάδες |
κλητική | ρήγα | ρηγάδες | ||
Συγκρίνετε με την κλίση του κύριου ονόματος Ρήγας. | ||||
Κατηγορία όπως «ρήγας» - Παράρτημα:Ουσιαστικά |
Ετυμολογία επεξεργασία
- ρήγας < (κληρονομημένο) μεσαιωνική ελληνική ρήγας
- για το τραπουλόχαρτο < σημασιολογικό δάνειο από την ιταλική re[1]
Προφορά επεξεργασία
- ΔΦΑ : /ˈɾi.ɣas/
- τυπογραφικός συλλαβισμός : ρή‐γας
Ουσιαστικό επεξεργασία
ρήγας αρσενικό
- (θηλυκό: ρήγισσα και ρήγαινα, λαϊκότροπο ή ιδιωματικό ή στη γλώσσα των παραμυθιών) ο βασιλιάς, ο ανώτατος άρχοντας
- ※ νάνι του ρήγα το παιδί, του βασιλιά τ' αγγόνι (παραδοσιακό νανούρισμα) (Χρειάζεται τεκμηρίωση…)
- ≈ συνώνυμα: αυτοκράτορας, μονάρχης
- (χαρτοπαίγνιο θηλυκό: ντάμα) ένα από τα τραπουλόχαρτα, το οποίο φέρει την εικόνα ενός βασιλιά
Συγγενικά επεξεργασία
Μεταφράσεις επεξεργασία
συμπληρώνουμε μετάφραση, μόνο αν υπάρχει ιδιαίτερη λαϊκότροπη λέξη για τη σημασία βασιλιάς
λαϊκότροπη λέξη για τον βασιλιά
|
Αναφορές επεξεργασία
- ↑ ρήγας - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm) επεξεργασία
Ετυμολογία επεξεργασία
- ρήγας < ρήξ < (κληρονομημένο) ελληνιστική κοινή ῥήξ από την αιτιατική ενικού «τὸν ῥῆγα » [1] < λατινική rex, γενική regis (τίτλος του βασιλιά της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας)
Ουσιαστικό επεξεργασία
ρήγας αρσενικό (τύποι θηλυκού: → δείτε στο ρήγαινα)
- μορφή του ρήξ πιθανόν μετά τον 12ο αιώνα
- άλλες μορφές: ρήας (και μεσαιωνικά κυπριακά)
- για τη γραφές με δασυνόμενο ῥ,όπως σε μερικά λεξικά: χρειάζεται κείμενο ή κώδικας μ' αυτή τη γραφή
Κλιτικοί τύπο επεξεργασία
Αναφορές επεξεργασία
- ↑ ρήγας - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
Πηγές επεξεργασία
- γραφή ῥήγας - LBG - Trapp, Erich, et al. (1994–2007) Lexikon zur byzantinischen Gräzität besonders des 9.-12. Jahrhunderts (Λεξικό της Βυζαντινής Ελληνικής, ιδίως για τον 9ο-12ο αιώνα), Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften (Έκδοση της Αυστριακής Ακαδημίας Επιστημών)
- μονοτονική γραφή: ρηξ σελ.216-217, Τόμος 19, συμπλήρωμα στο Κριαράς, Εμμανουήλ. Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669). Τόμοι Α'-ΙΗ'. (Τόμοι ΙΕ'-ΙΗ' επιμ. Ιωάννης Ν. Καζάζης) πολυτονικό σύστημα: τόμοι 1-5, μεταγραφή σε μονοτονικό: τόμοι 6-τέλος], pdf.Βιβλιογραφία. Άπαντα Εμμανουήλ Κριαρά στην Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.