ὑπέρ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Flubot (συζήτηση | συνεισφορές)
μ διαγραφή των interwikis
{{ιε}}, ref, σύνθετα
Γραμμή 3:
 
==={{ετυμολογία}}===
: '''{{PAGENAME}}''' < {{etym|ine-pro|grc|*upér-|t=άνω}} < {{ιε}} {{λ|*up-|ine-pro}}.<ref>{{Π:Μπαμπινιώτης 2010|υπέρ}}</ref> Συγγενή: {{λ|super|la|lang=4}}
: '''{{PAGENAME}}''' < από την [[πρωτοϊνδοευρωπαϊκός|πρωτοϊνδοευρωπαϊκή]] ρίζα *upér- (άνω) σαν το λατινικό super
 
==={{πρόθεση|grc}}===
Γραμμή 9:
* αρχαιότατο επίρρημα που έχασε αυτή τη λειτουργία στο λόγο και έγινε [[κύρια πρόθεση]] της αρχαίας ελληνικής. Σήμαινε αυτόνομα ή ως πρώτο συνθετικό λέξεων:
# (''με αιτιατική'') [[παραπάνω]], πέρα, [[υπερβολικά]], πάνω από το [[μέτρο]]
#: '''''ὑπέρ''' Ἑλλήσποντον" - πέρα από τον Ελλήσποντο''
#: '''''ὑπέρ''' τά τετταράκοντα ἒτη γεγονότες - οι άνω των 40 ετών''
#: '''''ὑπέρ''' τον άνθρωπον" - (που μετέπειτα έγινε μία λέξη και σημαίνει ότι) κάτι ξεπερνά τις δυνάμεις του ανθρώπου''
#: '''''ὑπέρ''' το δέον - περισσότερο από όσο χρειάζεται''
# (''με γενική'') [[υπεράσπιση]], προς ωφέλεια, προς [[χάρη]] (κυρίως ως πρόθεση και ''σπανιότατα'' ως πρώτο συνθετικό)
#: "νῦν '''ὑπέρ''' πάντων ἀγών"
#: [[υπερασπίζομαι|ὑπερασπίζομαι]] (θέτω την ασπίδα μου υπέρ τινος)
# αναφορά (κυρίως μετά τους [[ελληνιστικός|ελληνιστικούς]] χρόνους)
#: '''''ὑπέρ''' τοῦ μη παθεῖν κακόν - για να μην πάθει κακό''
#: ''ὠργίζετο '''ὑπέρ''' τῶν γεγενημένων - οργιζόταν με όσα έγιναν''
 
===={{σημειώσεις}}====
Γραμμή 24:
 
===={{σύνθετα}}====
* [[ὑπερ-]] {{π-κατ|grc|ὑπερ-}}
* [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/resolveform?type=start&lookup=uper&lang=greek πάνω από 850 λέξεις ὑπερ- @perseus.tufts.edu]
''όπως''
{{((}}
* [[ὑπεραγωνιάω]]
* [[ὑπέραισχρος]]
Γραμμή 31 ⟶ 35 :
* [[ὑπερώο]]
* [[ὕπερος]]
{{))}}
 
==={{αναφορές}}===
<references/>
 
==={{πηγές}}===
* {{Π:Λίντελ}}
* {{Π:ΛΟΓΕΙΟΝ}}
 
{{κλείδα-ελλ}}
Ανακτήθηκε από "https://el.wiktionary.org/wiki/ὑπέρ"