ἀπό: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Μικροδιορθώσεις, αφαίρεση ή προσθήκη του «ν», προσθήκη οξείας σε λέξεις, προσθήκη συνδέσμων
Ετικέτες: Οπτική επεξεργασία Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό Προχωρημένη επεξεργασία από κινητό
αφαίρεση των παλιών απλών εισαγωγικών / μορφές, κλπ // τα παραθέματα data
Γραμμή 3:
 
==={{ετυμολογία}}===
: '''{{PAGENAME}}''' < ταυτόσημο με το '''[[ἄπο''']] (όταν ακολουθούσε το ουσιαστικό που συνόδευε), αρχικά [[επίρρημα]] και μετέπειτα [[πρόθεση]] < {{ιε}} [[*h₂epo]]
 
==={{πρόθεση|grc}}===
'''{{PAGENAME}}''' (''[[κύριος|κύρια]] πρόθεση'')
 
*χρησιμοποιείται για να δηλώσει:
δηλώνει
# απόσταση υλική και συναισθηματική, [[μακριά]]
#::" ''κατεστρατοπέδευσεν '''ἀπό''' ν́ ν΄ σταδίων''" (σε απόσταση πενήντα σταδίων)
#::" {{παράθεμα|όμηρος}} ''πρῆξαι δ᾽ ἔμπης οὔ τι δυνήσεαι, ἀλλ᾽ '''ἀπὸ''' θυμοῦ μᾶλλον ἐμοὶ ἔσεαι:''" (
#:: δε θα καταφέρεις τίποτα, αλλά θα πάψω να σε αγαπώ, θα ξεμακρύνεις από την καρδιά μου)
#:: {{β|Ὅμηρος}}, {{β|Ιλιάδα|Ἰλιάς}}, [https://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/library/browse.html?text_id=158&page=10 1.(Α).561 @greek-language.gr] Σκηνή: Ο Δίας επιπλήττει την Ήρα.
# [[τόπος|τόπο]], [[βάση]], [[έδρα]]
#::" ''οἱ μὲν '''ἀφ᾽''' ἵππων, οἱ δ᾽ '''ἀπό''' νηῶν μάχοντο''" (άλλοι πολεμούσαν από το άλογο κι άλλοι πάνω από το καράβι) - εδώ σημειώνεται ότι το ἀπό->ἀπ᾽ μετατρέπεται σε ἀφ᾽ επειδή η λέξη [[ἵππος]] [[δασύνομαι|δασύνεται]] - παίρνει [[δασεία]]
#::" ''κῶνον ἀναγράφειν '''ἀπό''' κύκλου''"
# χρονική αφετηρία
#::" '''ἀπό''' δείπνου", "'''ἀφ''' ἑσπέρας" ''
# [[αιτία]], δράστη, [[δημιουργός|δημιουργό]]
#::" '''''ἀπό''' τοῦ πάθους''"
#::" ''τά πάντα '''ἀπ'''' αὐτοῦ ἐγένοντο"''
# [[τρόπος|τρόπο]] ή [[μέσο]] ή [[ύλη]]
#:: "'''''ἀπό''' γλώσσης"'' (προφορικώς), "''ὀμμάτων '''ἄπο'''''", "''ουκ '''ἀπό''' δρυός έσσι''", "'''''ἀπό''' ξύλου''"
# [[μεταβολή]]
#::" ''ἀθανάταν '''ἀπό''' θνατᾶς"''
# [[χωρισμός|χωρισμό]], [[χωριστά]]
#::" '''''ἀπ᾽''' ἀνδρὸς εἶναι''" (χωρισμένη από τον σύζυγό της), "''μοῦνος '''ἀπ''' ἄλλων''" ([[αποκομμένος]])
# [[τμήμα]], μέρος συνόλου (αντί του [[ἐκ]]/[[ἐξ]])
#::" '''''ἀπό''' ἑκατὸν καὶ εἴκοσι παίδων εἷς μοῦνος''"
# [[καταγωγή]], [[προέλευση]], [[τάξη]]
#::" ''τρίτος '''ἀπό''' Διός''", "''οἱ '''ἀπό''' τῆς πόλεως''"
# [[σχέση]], τον [[σχετικός|σχετικό]] με κάτι
#::" ''οἱ '''ἀπό''' φιλοσοφίας καὶ λόγων''" (οι φιλόσοφοι και οι λόγιοι), "''οἱ '''ἀπό''' σκηνῆς καὶ θεάτρου''" (οι ηθοποιοί, οι δραματουργοί)
# το μέσο [[βιοπορισμού]], τρόπο [[επιβίωση]]ς
#::" ''ζῆν '''ἀπ᾽''' ὕλης ἀγρίης''", "'''''ἀπό''' κτήνεων καὶ ἰχθύων''", "
#: '''''ἀπό''' πολέμου''", "'''''ἀπ᾽''' ἐλαχίστων χρημάτων''", "
#: '''''ἀπό''' τῆς ἀγορᾶς''", "''τρέφειν τὸ ναυτικὸν '''ἀπό''' τῶν νήσων''", "
#: '''''ἀπό''' τῶν κοινῶν πλουτεῖν''"
# ως πρώτο [[συνθετικό]] άλλων λέξεων {{βλ|ἀπο-|ἀπ-|ἀφ-}}
#ως πρώτο [[συνθετικό]] άλλων λέξεων σήμαινε και εξακολουθεί να σημαίνει τον '''χωρισμό''' (π.χ. [[αποκόπτω]]), την '''αναίρεση''' (π.χ. [[αφαιρώ]], [[απεμπλοκή]], [[απενοχοποίηση]], [[απάνθρωπος]]), την '''επιστροφή''' (π.χ. [[αποδίδω]])
 
===={{σημειώσειςμορφές}}====
Στη* σύνθεση'''ἀπ' ή''' (''πριν από λέξηφωνήεν που [[δασεία|δεν δασυνόταν]], το '''π''' τρεπόταν σε '''φ''')
* '''ἀφ' ''' (''πριν από φωνήεν που [[δασύνομαι|δασυνόταν]]'')
* {{αιολ}}: [[ἀπύ]]
* ''[[αρκαδικός]] [[τύπος]]:'' [[ἀπύ]]
 
===={{συνώνυμα}}====
* {{λ|παρά|grc}}
*[[υπό]] και [[παρά]] και [[εκ]] και [[εξ]]
* {{λ|ὑπό|grc}}
* {{λ|ἐκ|grc}}, {{λ|ἐξ|grc}}
 
===={{μορφέςπηγές}}====
* {{Π:Λίντελ}}
* {{Π:ΛΟΓΕΙΟΝ}}
 
===={{μορφές}}====
* {{αιολ}}: [[ἀπύ]]
* [[αρκαδικός]] [[τύπος]]: [[ἀπύ]]
 
{{κλείδα-ελλ}}
Ανακτήθηκε από "https://el.wiktionary.org/wiki/ἀπό"