Βικιλεξικό

αβγό: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
Δείτε την προηγούμενη 'διαφορά'Μετάβαση στην επόμενη 'διαφορά'
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 2:
{{el-κλίσ-'βουνό'}}
==={{ετυμολογία}}===
'''{{PAGENAME}}''' <{{αρχ}} '''[[ᾠόν]]''', από [[συνεκφορά]]: '''τα ᾠά''' > '''ταωά''' > '''ταωγά''' > '''τ' αβγάαυγά''' < '''αβγό'''
 
==={{προφορά}}===
Γραμμή 12:
# το γονιμοποιημένο [[ωάριο]], το [[γέννημα]] θηλυκών ζώων ([[πτηνό|πτηνών]], [[ερπετό|ερπετών]] και [[ψάρι|ψαριών]]), που έχει σφαιρικό σχήμα και αποτελείται από το [[κέλυφος]] (αλλιώς [[τσόφλι]]), τις υποκελύφιες [[μεμβράνη|μεμβράνες]], το [[λεύκωμα]] (αλλιώς, [[ασπράδι]]) και τη [[λέκιθος|λέκιθο]] (αλλιώς [[κρόκος|κρόκο]])
# το [[γέννημα]] κυρίως της [[κότα|κότας]]
#* {{γαστρον}} το περιεχόμενο του αβγούαυγού ως τροφή
#** '''αβγάαυγά μάτια''' : αβγάαυγά τηγανητά που δεν έχουν χτυπηθεί, ώστε το ασπράδι και ο κρόκος στη μέση να μοιάζουν με μάτι
#** '''αβγόαυγό μελάτο''' : αβγόαυγό βρασμένο λίγο, ώστε ο κρόκος να είναι παχύρευστος
 
===={{μορφές}}====
Γραμμή 24:
 
===={{εκφράσεις}}====
* '''αβγάαυγά κουρεύομε;''' : δεν ξέρομε τη δουλειά μας;
* '''αβγάαυγά σου [[καθαρίζω|καθαρίζουν]];''' : γιατί γελάς χωρίς λόγο;
* '''ακόμη δε βγήκε από το αβγόαυγό''' : για κάποιον που δεν έχει αποκτήσει ακόμη αρκετές εμπειρίες, αλλά συμπεριφέρεται σαν τα ξέρει όλα
* '''η κότα έκανε το αβγόαυγό ή το αβγόαυγό την κότα;''' : η δυσκολία προσδιορισμού της αρχικής κατάστασης, η αναζήτηση του αρχικού αιτίου
*: {{συνων}} [[φαύλος κύκλος]]
* '''[[κάθομαι]] στ' αβγάαυγά μου''' : δεν εμπλέκομαι σε υποθέσεις που δεν με αφορούν
* '''τον πήραν με τα αβγάαυγά''' : τον αποδοκίμασαν, ρίχνοντας του αβγά
* '''σιγά τ' αβγάαυγά (να μη σπάσουν)''' : για να υποβαθμιστεί η σπουδαιότητα προσώπου ή κατάστασης
* '''το αβγόαυγό του [[Κολόμβος|Κολόμβου]]''' : η εύκολη κι ευφυής λύση ενός προβλήματος, που αρχικά έμοιαζε άλυτο, αλλά εκ των υστέρων αποδεικνύεται απλό
* '''χάνω τ' αβγάαυγά και τα [[καλάθι|καλάθια]] / πασχάλια''' : χάνω ό,τι έχω // μπερδεύομαι, παθαίνω [[σύγχυση]]
 
===={{συγγενικά}}====
* [[αβγατίζωαυγατίζω]]
* [[αβγίλααυγίλα]]
* [[αβγουλάςαυγουλάς]] και [[αβγουλούαυγουλού]]
* [[αβγουλάτοςαυγουλάτος]]
* [[αβγουλιέρααυγουλιέρα]]
* [[αβγουλίλααυγουλίλα]] και [[αβγουλίλας]]
* [[αβγουλωτόςαυγουλωτός]]
* [[αβγωμένοςαυγωμένος]]
 
===={{σύνθετα}}====
* [[αβγοειδήςαυγοειδής]]
* [[αβγοθήκηαυγοθήκη]]
* [[αβγοκάσααυγοκάσα]]
* [[αβγοκόβωαυγοκόβω]]
* [[αβγολέμονοαυγολέμονο]]
* [[αβγοτάραχοαυγοτάραχο]]
* [[αβγοτέμπερααυγοτέμπερα]]
* [[αυγουλομάτης]]
* [[αβγουλομάτης]]
 
===={{μεταφράσεις}}====
Ανακτήθηκε από "https://el.wiktionary.org/wiki/αβγό"